ABD: Kıbrıs, Doğu Akdeniz'deki kilit ortağımız
ABD Dışişleri Bakanlığı, Temmuz 2019'da Temsilciler Meclisi ve Senato'da alınan kararlar doğrultusunda Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'ne yönelik 32 yıldır uygulanan silah ambargosunun 2021 mali yılı için kaldırıldığını açıkladı. Dışişleri Bakanı Pompeo, Kıbrıs için "ABD'nin Doğu Akdeniz'deki kilit ortağı" ifadesini kullandı. Türkiye'den kararla ilgili "Doğu Akdeniz'de gerginliğin azaltılması amacıyla çaba harcanan bir dönemde, ABD’nin bölge barış ve istikrar ortamını zehirleyen bu tür bir kararın altına imza atması müttefiklik ruhuyla da bağdaşmamaktadır" açıklaması geldi.
DUVAR - ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Morgan Ortagus yaptığı yazılı açıklamada, ABD'nin Kıbrıs Cumhuriyeti'ne yönelik silah ambargosunu 2021 mali yılı için kaldırdığını bildirdi. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ile Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiadis'in yaptıkları telefon görüşmesinde, 'ABD-Kıbrıs ilişkilerinin derinleştirilmesi' konusunun ele alındığı belirtildi.
Açıklamada, 'ölümcül olmayan' savunma malzemelerinin satışına izin verileceği belirtildi ve şu ifadelere yer verildi: "Pompeo, Anastasiadis'e, 2021 mali yılı için Kıbrıs'a giden ya da Kıbrıs'tan çıkan, Uluslararası Silah Kaçakçılığı Düzenlemesi altında kontrol edilen ölümcül olmayan savunma malzemeleri ve savunma hizmetlerinin ihracatı, yeniden ihracatı, yeniden transferi ve geçici ithalatına yönelik kısıtlamaları kaldırma kararını bildirdi."
The Republic of Cyprus is a key partner in the Eastern Mediterranean. I am pleased to announce that we are deepening our security cooperation. We will waive restrictions on the sale of non-lethal defense articles and services to the Republic of Cyprus for the coming fiscal year.
— Secretary Pompeo (@SecPompeo) September 1, 2020
Görüşmede Pompeo'nun, tüm Kıbrıslılar ve bölge halkının yararına olacak şekilde adanın 'iki bölgeli, iki toplumlu bir federasyon olarak yeniden birleşmesi' için kapsamlı bir karara varılmasını desteklediğini vurguladığı aktarıldı. Mike Pompeo ise Twitter hesabından yaptığı açıklamada, Kıbrıs'ı 'ABD'nin Doğu Akdeniz’deki kilit ortağı' olarak nitelendirdi. Savunma iş birliğini derinleştirdiklerinin altını çizen Pompeo, "Gelecek mali yıl için Kıbrıs'a öldürücü olmayan savunma malzemeleri ve hizmetlerinin satışına yönelik kısıtlamaları kaldıracağız" ifadelerini kullandı.
Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiadis ise Twitter'dan yaptığı paylaşımda şu ifadeleri kullandı: "Pompeo ile telefon görüşmemizde Doğu Akdeniz'deki istikrarsız durumla ilgili ciddi endişelerimizi dile getirdik. Türkiye'nin saldırgan tutumu nedeniyle bölgedeki gerilimi azaltmanın önemli olduğunu vurguladık."
During our phone call with @SecPompeo, we both expressed our serious concerns on the volatile situation in the Eastern Mediterranean. We further stressed the importance to ease tensions in the region, in view of #Turkey's aggressive behaviour. pic.twitter.com/hmZpEd6hr1
— Nicos Anastasiades (@AnastasiadesCY) September 1, 2020
TÜRKİYE'DEN TEPKİ
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, ABD'nin Kıbrıs'a silah ambargosunu kaldırmasına yönelik "Bölgede çatışma riskini artıracak bu tür yaklaşımlara karşı Türkiye olarak KKTC’nin ve Kıbrıs Türklerinin güvenliğini, huzur ve refahını garanti altına alacak adımları atmaya devam edeceğiz" dedi.
3️⃣ Türkiye ve KKTC, bölgede kendilerine karşı oynanan oyunların farkındadır. Millet olarak kararlılıkla ve kenetlenmiş bir halde bu oyunları birlikte bozacak, geleceğe beraberce yürüyecek, bu oyunların parçası olanları da affetmeyecektir.
— Fuat Oktay (@fuatoktay) September 2, 2020
Oktay, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, ambargonun kaldırılmasının 'Avrupa'nın adada yaptığı hataların ABD tarafından tekrarlanması olduğunu' ifade etti. Oktay, "Türkiye ve KKTC, bölgede kendilerine karşı oynanan oyunların farkındadır. Millet olarak kararlılıkla ve kenetlenmiş bir halde bu oyunları birlikte bozacak, geleceğe beraberce yürüyecek, bu oyunların parçası olanları da affetmeyecektir" ifadelerini kullandı.
NE OLMUŞTU?
ABD Temsilciler Meclisi, Kıbrıs Cumhuriyeti’ne (Güney Kıbrıs) uygulanan silah ambargosunun kaldırılmasını düzenleyen yasayı Temmuz 2019'da kabul etmişti. Demokrat Parti Milletvekili David Cicilline tarafından ABD Temsilciler Meclisi’ne sunulan yasal düzenleme, 253 lehte, 171 aleyhte oy ile kabul edilmişti. ABD Senatosu’nda da onaylanan yasa imza için ABD Başkanı Donald Trump’a gönderilmişti. Trump, yasayı Aralık 2019'da imzalamıştı. Kıbrıs Cumhuriyeti’ne ABD ambargosu, 1987’den beri uygulanıyordu. Ayrıca 1997’de Rusya ile Kıbrıs Cumhuriyeti arasında imzalanan anlaşma sonrası S-300 füze sistemlerinin Kıbrıs’a yerleştirilmesi planı, sadece Türkiye değil, ABD ile de bunalıma yol açmış ve sonunda S-300 sistemleri Yunanistan’ın Girit adasında konuşlandırılarak aktive edilmemişti. (AA/HABER MERKEZİ)