'Duvar': Onlarca çizgiye inat

Melike Sargın

Frederick Maupome tarafından kaleme alınan ve Uçanbalık Yayınları’ndan çıkan 'Duvar', çocukların tüm ilişkilerini etkileyecek duvar meselesini fark etmelerini amaçlıyor. Yazarımız, oluşan bu duvarların nasıl oluştuğunu ve o duvarların yok oluş sürecini etkileyici ve güçlü bir metinle anlatıyor. Bu güçlü metin Stephane Senegas’ın olağanüstü çizimleri ile birleşince ortaya çıkan bu esere hayranlık duymamak neredeyse imkansız. Çizimleri ve metni ile kural dışı olan bu eser, aynı zamanda çocuklar için felsefe atölyelerinde ve düşünme atölyelerinde, çemberde yerini alacak olan nitelikli bir çocuk kitabı örneğidir.

Hikâyemize gelirsek eğer... Yazarımız kitabın ilk sayfasındaki ilk cümlelerine şöyle başlıyor; “Başlangıçta sadece bir çizgiydi. Zar zor fark ediliyordu. Bahçeyi yerden göğe bölen ince bir çizgi”.

Bahçede çizgi oynayan çocukların oyunlarının ortasında bir çizgi belirir. Peki sonra ne mi olur? Bu incecik çizgi zamanla yükselen, git gide büyüyen ve aşılması zor bir duvar haline gelir. Öylesine büyür ki çizgi, yerden göğe kadar uzanır. Duvar büyür ve bizler küçülürüz. Ama sonra duvarda bir çizgi oluşur. Zar zor fark edilen bu çizgiye başka çizgiler de eklenir. Bir çizgi, iki çizgi... Çizgiler çatlak olur. Çatlaklar ise oyuk ve duvar sarsılır. Hikâyeden anlaşılan ve anlatılmak istenen kavramların başında sınır dediğimiz o çizgilere vurgu yapılıyor. Toplumsal ilişkilerimizde, hayatımızın her alanında çocukluğumuzdan itibaren bir şekilde çizdiğimiz, kendimizi bir alana sıkıştırdığımız, bizi hapseden sınırlar… Bazen her şeyi bir kafesin ya da kutunun içine hapseden çizgiler ve sınırlar. Bu çizgilerle oluşturduğumuz duvarları çoğu zaman farkında olmadan oluşturuyoruz. İnsanları fikirsel olarak, görünüş olarak, statü olarak ayıran, ülkeleri, milletleri birbirlerinden ayıran ve daha sayamayacağımız kadar birçok duvarla iç içeyiz. İşte bu kitaptaki temel amaçlardan biri, çocukların bu duvarların varlığından küçük yaşlarda haberdar olmaları ve bunun üzerine düşünmeleri, sorgulamaları, tartışmaları ve aynı zamanda farkındalıklarını arttırmaları.

Hem içeriğiyle hem de çizimleri ile oldukça düşündürücü olan, bir solukta okuyup geçilemeyecek bir metne ve harika görsellere sahip olan bu eseri çocuklarla birlikte okumalı ve kitabın görselleri üzerinde de durmalıyız. Çocukların soru sormalarına, sorgulamalarına da bu sayede kapı aralayabiliriz.