Koç ve Sabancı neden sattı?
Borsada gündeme Türkiye'nin iki büyük holdingine sahip ailelerin satış kararları damga vurdu. Satış kararlarını Doç. Dr. Murat Birdal değerlendirdi.
DUVAR - Koç ve Sabancı ailelerinin Borsa İstanbul'un 98.313,77 puanla tarihi rekor kırdığı günün akşamında ayrı ayrı hisse satışı yapmaları bugün ekonomi gündeminin ilk sırasına oturdu.
Akşam saatlerinde ise peş peşe Koç Holding aile hisselerinin bir kısmı için satış işleminin başlatıldığı ve Sabancı Holding aile hissesinin bir kısmının 21 uluslararası yatırımcıya satıldığı bilgisi açıklandı. Bu satışlarla Koç Holding hisseleri güne yüzde 4,23 düşüşle 16,30 liradan başladı. Ardından düşüş yüzde 7'yi buldu. Sabancı Holding ise dün 11,10 TL'den kapanmıştı. Sabancı Holding bu sabah açılışta 10,85 TL ile yüzde 2,25 değer kaybetti.
Satışların neden 'tarihi zirve' yaşanırken ve yabancı yatırımcının Türkiye'ye yöneldiği belirtilirken gerçekleştiğini İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Murat Birdal'a sorduk. Birdal'ın değerlendirmeleri şöyle:
BU ÇAPTA ŞİRKETLER SPEKÜLATİF SATIŞ YAPMAZ: Öncelikle şunu söylemek gerekli: Bu satışlar borsadan değil banka aracılığıyla yurt dışındaki kurumsal yatırımcıya yapıldı. Ve bir de taahhüt var '180 gün boyunca yeni satış yapılmayacağı' şeklinde. Bunlar şundan önemli: Daha önce Sabancı ve Koç'un böyle bir satışına şahit olmadık ama daha küçük çaplı şirketlerde şirket sahipleri kendi paylarını borsada satıp sonra aşağıdan topluyor. Değeri düşünce iki gün sonra geri alıyor. Bu satışta da örneğin Koç hisseleri yüzde 7 oranında düştü bugün ama bu aileler böyle spekülatif hareketlere girmez hiçbir zaman. Bütün ailenin birlikte yapması da doğal çünkü biri sattığında diğer hisse sahipleri zarar edecektir. Aynı durum Sabancı-Koç arasında da karşılıklı olarak geçerli olabilir, Koç sattığı zaman Sabancı'nın değeri düşeceği için bu iki holding birlikte hareket eder. Bu durum son satış için de geçerli görünüyor.
ŞİRKETİNİN FİYATI AŞIRI YÜKSEKSE SATARSIN: Satışın şimdi yapılmış olmasının iki nedeni olabilir. Ya Türkiye ekonomisinde sadece kendilerinin bildiği ve bizim bilmediğimiz başka bir stratejik durum söz konusu olacak önümüzdeki dönemde -ki buna dair de ancak spekülasyon yapılabilir- ya da herkesin bariz olarak gördüğü borsada şirket fiyatlarının çok fazla şişmesi ile ilgili bir durum var. Böyle bir dönemde satış yapmaları da ekonomik olarak her açıdan rasyoneldir. Düşünün: Şirketinizin fiyatı normalde olması gerekenin çok üzerinde seyrediyor. 97-98 bin seviyesinde bir endeks var. Böyleyken satmayacaksın da ne zaman satacaksın? Satılan ve kalan paylara teker teker baktığında düşmüş görünüyor ama toplamda şirketlerin halka açıklık oranı yüzde 26 civarında. Sonuçta yüzde 70 küsur hisse doğrudan ya da dolaylı olarak yine ailede.
YABANCI ALIRKEN YERLİ NEDEN SATAR? Doğrudur Türkiye son dönemde şirketlerin değerinin dolar bazında düşük olması nedeniyle geldiği yabancı yatırımcının tercihi olmuş gibi görünüyor. Ama Koç ve Sabancı'nın değerlendirmesi daha önemlidir. Çünkü ben öncelikle yabancı yatırımcının Türkiye'ye son dönemlerdeki girişinin uzun vadeli bir bakış açısıyla olduğunu düşünmüyorum. Kaldı ki bu 'yabancı'nın kaynağını da bilmiyoruz. Sadece aracı kurumları biliyoruz. O aracı kurumdaki paranın kime ait olduğunu, yani gelenin gerçekten 'yabancı' olup olmadığını da bilmiyoruz. Ama dışarıdan bakınca böyle bir yorum yapılıyor olabilir. Nitekim yabancı ajansların satışlarla ilgili haberlerinde de aynı his uyanmıştı bugün. Sonuçta Türkiye'nin iki önemli holdingine sahip aileler yapıyor bu satışı. Uyanması da normal. Ama şunu akıldan çıkarmamak lazım: Koç ve Sabancı gibi gruplardan daha fazla Türkiye ekonomisinden çıkarı olan kimse yoktur. Sahip oldukları yüzdelik hisse paylarını da bunun için hatırlattım. Bu ekonomi göçerse bu holdingler göçer. Yüzde 75'ine sahip olduğu milyarlarca dolarlık holdingte, tek tek 50-60 milyon toplamda 400 küsur milyon dolar Koç ailesinin satışı. Çok basit bir şekilde borsanın aşırı değerlendiği düşünüp buna uygun hareket etmiş olabilirler. Şirketin aşırı fiyatlanıyorsa satacaksın, aşırı düşüyorsa alacaksın. Ama bu satışların bu aileler tarafından bugüne kadar pek yapılmaması nedeniyle dikkat çekmesi de doğaldır.
Hangisi ne kadar sattı?
Koç Ailesi, Koç Holding'te hızlandırılmış ön talep yoluyla 107 milyon hisse satışı için işlem başlattı. Satış işleminin 15,87 TL-16,38 TL aralığında gerçekleşmesi bekleniyor. Satış için yalnızca Citi yetkilendirilirken rakam yaklaşık olarak 1,75 milyar TL (Yaklaşık 490 milyon dolar) olarak hesaplanıyor.
Sabancı ailesi ise yaklaşık 100 milyon dolar değerinde Sabancı Holding hisse satışında bulundu. Ünlü&Co.'nun açıklamasına göre, bazı aile üyeleri, hisseleri Çarşamba günkü kapanış fiyatı olan 11.1 TL'ye yaklaşık yüzde 4 indirim uygulayarak sattı. Açıklamaya göre, Sabancı hisseleri, 21 uluslararası kurumsal yatırımcıya satıldı.