ABD yaptırımları ekonomiyi nasıl etkiler?
Gazete Duvar yazarları Ümit Akçay ve Ali Rıza Güngen, ABD'nin yaptırım kararının Türkiye ekonomisine olası etkilerini değerlendirdi. Güngen, faiz arttırımı olmadan doların 4.90 liranın altına düşmesinin zor olduğunu belirtirken; Akçay, stagflasyon yaşanabileceğini kaydetti.
DUVAR - ABD, rahip Andrew Brunson'ın yargılanması nedeniyle, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ve Adalet Bakanı Abdulhamit Gül'e yaptırım uygulanacağını açıkladı. Gazete Duvar yazarları Ümit Akçay ve Ali Rıza Güngen, yaptırım kararının ekonomiye olası etkilerini değerlendirdi.
Güngen, "Doların, yeni bir faiz artırımı olmadan 4,90 TL'nin altına inmesi olanaksız görünüyor" derken; Akçay, "Ekonomik daralma ve enflasyonun aynı anda yaşandığı stagflasyonist ‘sert iniş’ senaryosunun yaşanması ihtimali artıyor" değerlendirmesinde bulundu.
Güngen ve Akçay'ın değerlendirmeleri şöyle:
ALİ RIZA GÜNGEN: DOLARIN, FAİZ ARTIRIMI OLMADAN 4.90'IN ALTINA İNMESİ OLANAKSIZ
"ABD hükümeti, yolsuzluk ve insan hakları ihlalleri üzerine kişilere ya da kurumlara yaptırım uygulamasına olanak tanıyan kendi düzenlemesine dayanarak yaptırım listesi hazırlıyor. Türkiyeli bakanlara ya da üst düzey bürokratlara seyahat yasağı, varlıklarına el konulması gibi uygulamalar ABD ile bütün köprülerin atılmasına neden olmasa da ağır sonuçlar doğurur.
Ancak yanı sıra büyük bir sorun var, o da ülke risk primini gösteren ve halihazırda 330’u vurmuş CDS’in daha da yukarılara çıkacak olması. Bu, finansman zorluklarına yenisini ekleyebilecek bir gelişme.
Tepedekiler ABD’nin güçlü bir ortağı kaybetme ihtimalinden bahsederek el yükseltseler de, söz konusu uzaklaşmanın doğuracağı sonuçlara karşı bir hazırlıklarının bulunduğunu düşünmüyorum. Türkiye’nin ağır çekim krize sürüklenişi hızlanabilir.
Doların, yeni bir faiz artırımı olmadan 4,90 TL'nin altına inmesi olanaksız görünüyor. 5 TL civarında dalgalanması beklenebilir, ancak her zaman olan durum. Ülke o kadar kötü durumda, finansman sorunu o kadar ağır ki, bir bakan açıklaması yüzde 1 değer kazanmaya, bir mahkeme kararı yüzde 2 değer kaybına neden olabiliyor."
ABD'den İçişleri ve Adalet bakanlarına yaptırım kararı
ÜMİT AKÇAY: SERT İNİŞ SENARYOSUNUN YAŞANMASI İHTİMALİ ARTIYOR
"ABD ile olan siyasi gerginliğin sürmesi, zaten var olan ekonomik sorunları daha da olumsuz etkileyecek. Bu siyasi kriz öncesinde, 2018’in ikinci yarısı ve özellikle 2019 yılı için Türkiye ekonomisi açısından iki senaryo öngörülüyordu. Bunlardan ilki ‘ılımlı düzeltme’, ikincisi de ‘sert iniş’ senaryosu idi.
İlk senaryoya göre, faizlerin artırılması ve daraltıcı maliye politikaları sayesinde ekonomi yavaşlayacak ve bu sayede enflasyon ve cari açık sorunları kontrol altına alınabilecek idi. Ancak bu senaryonun yumuşak karnı TL’deki değer kaybının sürmesi. Ekonomik yavaşlama yaşanırken herhangi bir nedenle yeni bir kur şokunun gelmesi durumunda, ekonomi yönetiminin uygulamaya çalıştığı ‘ılımlı dengelenme’ senaryosunun değil, ekonomik daralma ve enflasyonun aynı anda yaşandığı stagflasyonist ‘sert iniş’ senaryosunun yaşanması ihtimali artıyor.
Kısacası ABD ile siyasi gerginliğin sürmesi, Türkiye ekonomisi açısından yeni kur şokları anlamına geleceği için, ekonomi yönetimi açısından ‘kontrol kaybı’ durumunun yaşanmasına neden olabilir."