Türkiye karbon sözünü tutabilir
Türkiye gayet hesaplı bir şekilde Paris'te vadettiği karbon azaltım hedefini tutturabilir. Paris hedefleri için GSYH'nin sadece yüzde 1.1'i yeterli olacak.
DUVAR- Uluslararası platformda saygın bir akademik dergi Enerji Policy (Enerji Politikaları)'nın son sayısında, Türkiye’nin 2015 Paris Anlaşması taahhütlerinin ekonomik etkilerini inceleyen bir modelleme (TR-EDGE) çalışması yayımlandı. Bora Kat, Sergey Paltsev ve Mein Yuan TR-EDGE analizinde, Türkiye’nin 2015 Paris İklim Anlaşması çerçevesinde verdiği ulusal katkı niyet beyanının (INDC) ekonomik etkilerini inceliyor.
Araştırma sonucunda Türkiye'nin 2030 yılına kadar tamamlamayı vadettiği karbon azaltımını bütçesinden çok da büyük harcamalar yapmadan gerçekleştirebileceği ortaya çıkıyor.
TÜRKİYE 2030'A KADAR YÜZDE 21 AZALTIM VADEDİYOR
Türkiye, 2030 yılında karbon emisyonlarını mevcut politikalar senaryosundan en az yüzde 21 emisyon azaltmayı taahhüt ediyor. Araştırma ekibi, Türkiye’nin enerji yoğun sektörlerinden biri olan elektrik sektörünü detaylı inceleyerek, 4 temel senaryo üzerinden bir analiz gerçekleştirdiler. TR-Edge modeli ile mevcut politikalar senaryosu (nükleer dahil), nükleersiz senaryo ve bu iki senaryonun, iklim eylemine geçildiği ve ulusal emisyon ticareti kurulduğu versiyonlarında, yüzde 21 hedefini gerçekleştirmenin ekonomik maliyetleri hesaplanıyor.
Türkiye, Paris Anlaşması çerçevesinde verdiği INDC’de mevcut politikalar senaryosundan en az yüzde 21 azaltım hedefi veriyor ve emisyonlarının bin 175 metrik ton karbondioksitten (Mt CO2) 929 Mt CO2'ye ineceğini taahhüt ediyor. TR-EDGE modelinde ise, herhangi bir iklim politikası uygulanmadığı durumdaki verileri yansıtan mevcut politikalar senaryosu, Türkiye’nin 2030 yılı emisyonlarının, Paris Anlaşması çerçevesinde sunulan INDC’de hedeflenen değerden yüzde 30 daha düşük gerçekleşeceğini öngörüyor. Bu sonuç hesaplanırken rüzgar ve güneş gibi yenilenebilir kaynakların enerji kaynak dağılımı içinde sadece yüzde 5'lik bir dilime sahip olduğu ve nükleer santral inşaatının henüz daha planlama aşamasında olduğu da hesaba katılıyor. Bu değişkenler rağmen araştırma yüzde 21’lik emisyon azaltımı hedefine her halükârda ulaşılacağını gösteriyor.
TR-Edge, Türkiye’nin 2030 emisyonunun mevcut uygulanan enerji politikalarını hesaba kattığı senaryosunda 836 Mt CO2 (INDC'deki hedeften yüzde 30 daha az karbon salınabileceği düşünülüyor) olarak gerçekleşeceğini hesaplıyor. Bu yüzden çalışma, mevcut politikalar senaryosu olarak 836 Mt CO2'yi baz alarak hesaplama yapıyor.
GSYH'NİN YÜZDE 1.1'İNE DENK GELİYOR
Modelde, mevcut politikalar senaryosu ve diğer senaryolar üzerinden yapılan ekonomik maliyet analizi ise Paris Anlaşması çerçevesinde verilen en az yüzde 21 azaltım hedefinin, ekonomik olarak rahatlıkla ulaşılabilir ve Türkiye’de azaltımın maliyetinin düşük olduğunu ortaya koyuyor. Sonuçlar, bu hedefin ekonomiye maliyetinin mütevazi düzeyde, 2030 yılı itibariyle gayrısafi yurtiçi hasılasının (GSYİH) yüzde 0,8 ila 1,1’ine denk geleceği öngörülüyor. Son olarak nükleer enerjinin kullanılan kaynaklara dahil dildiği senaryoda karbon alımının nükleer tercihin kullanılmadığı senaryodan yüzde 3.1 daha düşük olacağı da tahmin ediliyor. Bu raporda dikkate alınmayan değişken karbon ticaretiydi. Araştırma tamamlanırken Türkiye'nin küresel piyasada karbon alım satımı yapmayacağı varsayıldı. Öte yandan Türkiye karbon alışverişine de giriş yaparsa artan birim fiyatlar sebebiyle kömürü de daha erken bırakabileceğine işaret ediliyor.