Ziraat Bankası'ndan kredi kartına yapılandırma: Fatura ne olacak?
Kredi kartı borçlularına Ziraat Bankası yapılandırmasını Gazete Duvar Ali Rıza Güngen değerlendirdi: Siyaseten etkili olması için yapılandırma miktarının artması gerekiyor. Kapsamı genişletmek ise çok maliyetli. Hazine’ye getireceği yük 1 milyar TL’yi bulabilir.
DUVAR - Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan bugün AK Parti Grup Toplantısı'nda yaptığı konuşmasında kredi kartı borçlarına Ziraat Bankası tarafından yapılandırma imkanı tanınacağını açıkladı. "Ziraat Bankası aracılığıyla ödeme güçlüğü yaşayan vatandaşlarımızın kredi kartı borçları tek bir çatı altında toplanacak" diyen Erdoğan uygulamayı, "Vatandaşımız hangi bankaya kredi kartı borcu olursa olsun Ziraat Bankası’ndan alacağı bu krediyle borcunu kapatacak. Sonra ister 24 ay ister 60 ay vade ile aylık gelirine uygun şekilde bu borcunu ödeyecek" sözleri ile duyurdu.
Gazete Duvar ekonomi yazarı Ali Rıza Güngen, söz konusu uygulamanın nasıl mümkün olabileceğini değerlendirdi. Ziraat Bankası'nın "hem futbol kulüplerinin borcunu yapılandırıp, hem kredi kartı ödemelerini yapılandırıp, hem de düşük faizle işverenlere kredi kullandırmasının" güçlüğüne dikkat çekti. Güngen böyle bir durumda faydalanıcı sayısı netleşmediği için bu işlemin Ziraat Bankası'na ve gelir kaybı ödemeleri aracılığıyla da Hazine’ye ne kadar yük getireceğinin hesaplanamadığını belirtti.
Ali Rıza Güngen'in değerlendirmesi şöyle:
ÖDEYEMEYENLERİN ORANI YÜZDE 11 ARTTI: Yüksek faiz koşullarında borç ödemeyenlerin sayısı artmaya devam ettiği için kredi kartı borçlarının yapılandırılması kararı alınmış görünüyor. Son veriye göre kredi kartı borcunu ödememiş kişi sayısı Eylül ayından Ekim ayına yüzde 11 artış sergilemişti. Söz konusu önlem aynı zamanda Türkiye’de halen işlemeyen kredi kanalı nedeniyle devam eden çöküşü hafifletme arayışını gösteriyor.
TAKİBE DÜŞMÜŞ KREDİ KARTLARI 6 MİLYAR TL: Faydalanıcı sayısı netleşmeden yapılandırmanın Ziraat Bankası'na ve gelir kaybı ödemeleri aracılığıyla da Hazine’ye ne kadar yük getireceğini net olarak hesaplayamıyoruz. Bankaların bireysel kredi kartı alacakları 102 milyar TL. Buradaki taksitli kredi kartı borçları da 42 milyar TL civarında bulunuyor. Takibe düşmüş bireysel kredi kartları ise 6 milyar TL. Hangi borçların hangi vadeyle yapılandırıldığı ve ne kadar başvuru olduğu netlik kazandığında kamuya yükü ortaya çıkacak.
HAZİNE'YE YÜK 1 MİLYAR TL'Yİ BULABİLİR: Ancak 6 milyar TL’lik gecikmiş borca her ay 200 milyon TL’den daha fazla faiz yükü bindiğini söyleyebiliyoruz. Ziraat 6 milyar TL’yi üzerine aldığında, örneğin 5 yıllık bir yapılandırmada, toplamda 6,2 milyar TL faiz alacak. Fakat bugünden 6 milyar TL’yi de başka bankalara aktarmış olacak. Faiz seviyesine göre bankanın gelir kaybı değişecek olsa da kabaca ticari kredi olarak bu parayı kullandırdığında elde edeceği gelirin ancak yüzde 60’ını alacağını görüyoruz. Yani yıllık gelir kaybı rakamı ve bu operasyonun Hazine’ye getireceği yük (sadece takibe düşmüş bireysel kredi kartları söz konusu edildiğinde dahi) 1 milyar TL’yi bulabilir.
HEPSİNİ ZİRAAT BANKASI ÜZERİNDEN YAPAMAZSINIZ: Ziraat Bankası'na yapılan (bütçe sınıflandırmasında görev zararı olarak kaydedilen) gelir kaybı ödemeleri 2018’de 2 milyar TL’yi aştı. Kriz zamanlarında bu kalemi kullanmayı tercih ediyorlar. Ancak bu tarz kullanımın da sınırı var. Siyaseten etkili olması için yapılandırma miktarının artması gerekiyor. Kapsamı genişletmek ise çok maliyetli. Çünkü uluslararası sermayeye verilen taahhütler ve yerel seçimler sonrasında harcama kesintisi vaatleri ile kapsamı genişletmenin getireceği maliyet artışı çelişiyor. Kısacası, hem futbol kulüplerinin borcunu yapılandırıp, hem kredi kartı ödemelerini yapılandırıp, hem de düşük faizle işverenlere kredi kullandıramazsınız. Daha doğrusu bunların hepsini Ziraat Bankası üzerinden yapamazsınız. Kamu maliyesi dengeleri görece iyi olsa dahi, Ziraat Bankası’nın gelir kaybı kaleminin 10 milyarları bulması bu konjonktürde mümkün olmayacaktır.