Kısa vadeli borç 120 milyar dolara yükseldi
Kısa vadeli dış borç stoku, mayısta geçen yılın sonuna göre yüzde 3,3 artarak 120,4 milyar dolara yükseldi. Bu borcun 91,7 milyar doları özel sektörün. Özel sektör, borçlarını, bakanlık tarafından açıklanan kredi paketleriyle, yeniden borçlanarak ötelemeye çalışıyor. Borcu borçla döndürme politikasının sürdürülemez hale gelmesi halinde arka arkaya iflaslar yaşanabileceği belirtiliyor.
DUVAR - Önümüzdeki bir yıl içinde ödenmesi gereken (kısa vadeli borçlar), yüksek oranda artmaya devam ediyor. Merkez Bankası'nın Mayıs 2019 verilerine göre özel sektörün kısa vadeli borçları 91,7 milyar dolara yükseldi. Mayıs sonu itibarıyla kısa vadeli toplam dış borç stoku ise 2018 sonuna göre yüzde 3,3 artarak 120,4 milyar dolar oldu. Bu dönemde bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku yüzde 2,2 azalarak 55,8 milyar dolar, diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku ise yüzde 10,5 artarak 59,1 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.
Bankaların yurt dışından kullandıkları kısa vadeli krediler, geçen yılın sonuna göre yüzde 8,8 azalarak 10 milyar dolara geriledi. Banka hariç yurt dışı yerleşiklerin döviz tevdiat hesabıysa yüzde 3,4 artarak 19,7 milyar dolar, yurt dışı yerleşik bankaların mevduatı yüzde 1,6 azalışla 12,8 milyar dolar oldu. Ayrıca yurtdışı yerleşiklerin TL cinsinden mevduatları geçen yılın sonuna göre yüzde 5,3 azalarak 13,3 milyar dolara indi.
Diğer sektörler altında yer alan ithalat borçları, 2018 sonuna göre yüzde 6,4 artarak 42,4 milyar dolara yükseldi.
KAMUNUN BORCU 23 MİLYAR DOLAR
Borçlu bazında incelendiğinde, tamamı kamu bankalarından oluşan kamu sektörünün kısa vadeli borcu 2018 sonuna göre yüzde 3,5 artarak 23,3 milyar dolara, özel sektörün kısa vadeli dış borcu yüzde 4 artarak 91,7 milyar dolara çıktı.
Alacaklı bazında incelendiğinde, özel alacaklılar başlığı altındaki parasal kuruluşlara olan kısa vadeli borçlar yıl sonuna göre yüzde 8,3 azalarak 44,4 milyar dolar, parasal olmayan kuruluşlara olan borçlar yüzde 11 artarak 75 milyar dolar oldu.
Geçen yılın sonunda 99 milyon dolar olan kısa vadeli tahvil ihraçları yüzde 64,6 azalarak mayıs sonu itibarıyla 35 milyon dolara geriledi. Aynı dönemde resmi alacaklılara olan kısa vadeli borçlar 977 milyon dolar olarak gerçekleşti.
BORÇLARIN YARISI DOLAR CİNSİNDEN
Mayıs sonu itibarıyla kısa vadeli dış borç stokunun döviz kompozisyonuna bakıldığında, yüzde 52,3'ü dolar, yüzde 29,9'u euro, yüzde 12,9'u TL ve yüzde 4,9'u diğer döviz cinslerinden oluştu.
Aynı dönemde orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç verisi kullanılarak hesaplanan kalan vadeye göre kısa vadeli dış borç stoku, 175,9 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Söz konusu stokun 19,2 milyar dolarlık kısmı, Türkiye’de yerleşik bankaların ve özel sektörün yurt dışı şubeleri ile iştiraklere olan borçlarından oluştu.
Borçlu bazında değerlendirildiğinde, toplam stok içinde kamu sektörü yüzde 18,3, Merkez Bankası yüzde 3,1, özel sektör ise yüzde 78,6 paya sahip oldu.
(AA)