Gayrimenkul sektörü politik belirsizliklerin gölgesinde kaldı

DUVAR - Uluslararası alanda öne çıkan 900'den fazla profesyonelin görüşleri doğrultusunda hazırlanan rapora göre politika ve ekonomideki dalgalanmalara rağmen gayrimenkul Avrupa genelinde hâlâ 'en iyi' yatırım aracı olarak görülüyor.

PwC ve Urban Land Institute (ULI)’ın gayrimenkul sektörüne ışık tutan araştırması 'Gayrimenkulde Gelişen Trendler Avrupa 2020' raporunun sonuçları, İstanbul’da sektör temsilcilerinin bir araya geldiği toplantıda kamuoyu ile paylaşıldı.

Rapora göre;

*Politika ve ekonomideki dalgalanmalara rağmen Avrupa genelinde sektör liderleri gayrimenkulün cazip ve talep gören bir yatırım alanı olmaya devam edeceği görüşünde. Raporda, araştırmaya katılanların üçte ikisinden fazlası 2020 yılında; şirketlerine en büyük etkiyi artan inşaat maliyetlerinin yapacağını belirtti.

*Uygun fiyatlı konutların olmaması gayrimenkul yatırımcıları için hem endişe hem de fırsat yaratan alan olmaya devam ediyor. Geçen yıla göre önemli bir artışla katılımcıların yüzde 61’i önümüzdeki yıl uygun fiyatlı konut konusunun daha da derinleşeceğini dile getiriyor.

* Raporda; sektörün Avrupa ve dünya genelindeki politik belirsizliklerin gölgesinde kaldığı görüşü öne çıkıyor. Politik belirsizlik dünya genelinde katılımcıların yüzde 81’i, Avrupa’daki katılımcıların ise yüzde 70’i tarafından en önemli endişe kaynağı olarak gösteriliyor. Katılımcıların yaklaşık yüzde 60’ı ulusal politikalar hakkında da endişeli. Bu oran, geçen yıla göre oldukça yüksek ve bu durum yatırımcıların İngiltere ve Almanya pazarlarına yaklaşımını etkiliyor.

*Çevresel, sosyal ve yönetişim konularına ilişkin endişeler sektörün gündeminde bir süredir yer tutarken, bu yıl bu konulara yaklaşımda anlamlı bir değişiklik olduğu görülüyor. Katılımcıların üçte ikisinden fazlası, çevresel sorunların işlerine etkisi hakkında endişeli olduklarını dile getiriyor.

*Araştırma katılımcılarının neredeyse yarısı, hâlihazırdaki gayrimenkul portföylerinde iklim değişikliği riskinin yükseldiğini, yüzde 73’ü ise bu riskin önümüzdeki beş yılda daha da artmasını beklediğini belirtti.

YATIRIM VE GELİŞTİRME POTANSİYELİ EN YÜKSEK KENTLER

Gayrimenkulde Gelişen Trendler Listesi’nin ilk sırasında Paris yer alırken, son sıraya ise Moskova yerleşti. İstanbul ise sadece Moskova'nın üzerinde yer alabildi.

2020 yılı Gayrimenkulde Gelişen Trendler Listesi şöyle sıralandı:

BAYRAKTAROĞLU: BARINMA VE İŞ ODAKLI DÖNEM KAPANDI

Gayrimenkulde Gelişen Trendler Avrupa 2020 sonuçlarının sektör uzmanları tarafından ele alındığı toplantıda konuşan PwC Türkiye Gayrimenkul Sektörü Lideri Ersun Bayraktaroğlu, bu yıl 17'ncisi hazırlanan rapora göre Avrupa gayrimenkulünün tüm politik belirsizliklere, maliyet artışlarına ve karışıklıklara rağmen yine de olumlu olduğunu söyledi.

Bayraktaroğlu, sektörün, iklim riskleri konusunda geçmiş yıllara oranla daha bilinçlendiğini söyledi.

Bayraktaroğlu, "Barınma ya da sadece iş odaklı gayrimenkul üretimi döneminin kapandığını, ülkemiz için de gayrimenkulün sağlayacağı kişisel ve toplumsal faydanın dikkate alındığı bir gayrimenkul planlamasının gerekli olduğunu düşündürtüyor bu yılın raporu" yorumunda bulundu.

UYSAL: AVM'LER GERİLERE DÜŞTÜ

Toplantının açılışında konuşan ULI Türkiye Başkanı Zafer Baysal ise sektörde öne çıkan ve gözden düşen kriterleri şöyle özetledi: "Avrupa’da gayrimenkul yatırımcılarının risk iştahı hâlâ temkinli ama olumlu bir seyir izlerken, yatırım yaptıkları gayrimenkul kategorilerinde geçmiş yıllardaki rapor araştırma sonuçlarına göre iştahlarının belirgin olarak lojistik tesislerine, yaşlı bakım ve emekli evlerine, paylaşımlı ekonomi kapsamındaki karma kullanımlı yaşam projelerine, öğrenci yurtlarına, sağlık tesislerine, data merkezlerine, servisli apartmanlara, paylaşımlı ofislere, esnek hizmetler sunan servisli ofislere, endüstriyel depolara, self-servis depolama alanlarına, otellere, bilim parklarına, sosyal meskenlere ve şehir merkezlerindeki MİA bölgesi ofislerine kaymakta olduğunu yıllar itibari ile artarak gözlemlemekteyiz. Bundan 7-8 sene önceki Gayrimenkulde Gelişen Trendler Raporları’nda ön sıralarda yer alan şehir içi ve şehir dışı Alışveriş Merkezlerinin gayrimenkul yatırımcıları tarafından artık listenin en sonlarında ve en az geliştirilen ve talep gören ticari gayrimenkul kategorisi olarak değerlendirildiğini de görmekteyiz.

EKONOMİYİ NASIL BİR YIL BEKLİYOR?

Gayrimenkul sektörünün önde gelen isimlerini biraraya getiren toplantıda, katılımcılara, Avrupa ve Türkiye ekonomisini 2020'de nasıl bir yılın beklediği de soruldu. Ortaya çıkan sonuçlar şöyle;

AVRUPA EKONOMİSİ 2020'DE NASIL OLUR?

*Aynı kalır                Yüzde 51

* Daha kötü olur      Yüzde 28

* Daha iyi olur          Yüzde 21

TÜRKİYE EKONOMİSİ NASIL OLUR?

* Daha kötü olur     Yüzde 54

* Aynı kalır              Yüzde 27

* Daha iyi olur         Yüzde 19

ENFLASYON BEKLENTİSİ (TÜRKİYE)

* Aynı seviye kalır       Yüzde 35

* Artar                           Yüzde 34

* Belirgin şekilde artar  Yüzde 16

* Düşer                            Yüzde 15

FAİZ ORANLARI NASIL OLUR?

* Bir miktar aşağı düşer    Yüzde 43

* Hemen hemen aynı kalır  Yüzde 37

* Belirgin şekilde artar       Yüzde 5

* Bir miktar artar                 Yüzde 13