Şeker pancarında alım başladı, fiyat açıklanmadı

Seyfi Çelikkaya

YOZGAT - Türkiye'de Konya’dan sonra en fazla şeker pancarı üretimi yapılan il olan Yozgat’ın Boğazlıyan ve Sorgun ilçelerindeki iki fabrikada da alım kampanyası başladı. Ancak, şeker pancarında taban fiyatın henüz açıklanmaması çiftçiyi endişelendiriyor. Geçen yıl bir milyon 532 bin 100 ton şeker pancarı üretiminin yapıldığı Yozgat’ta 2015 yılında bir milyon 640 bin 493 ton ile Türkiye üretiminin yüzde 9.97’lik kısmı karşılandı.

Kayseri Pancar Ekicileri Kooperatifi Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Akay, çiftçilerin maliyetlerinin döviz kurundaki artış ve pandemi nedeniyle arttığını söyledi ve fabrika alımları başlamasına rağmen taban fiyat açıklanmamasının çiftçilerde burukluk yaşattığını belirtti.

‘450 MİLYON LİRALIK GAYRI SAFİ HASILA ELDE EDİLDİ’

252 milyon euroya mal edilerek üretime açılan Boğazlıyan Şeker Fabrikası’nın Türkiye’nin en modern tesislerinden birisi olarak işletmeye açıldığını söyleyen Akay, mevcut tesise 11 milyon euroluk ilave yatırım yaparak, yeni tesisler kazandırdıklarını anlattı. Akay, buna ek olarak 4 milyon euroluk da yenileme yatırımı gerçekleştirdiklerini ifade etti. Fabrikanın çalışmasıyla birlikte pancar bedeli, küspe, nakliye, istihdam ücreti gibi alanlarda Boğazlıyan Bölgesi’nde yıllık 450 milyon liralık Gayri Safi Hasıla elde edildiğini vurgulaylan Akay, bu rakamın da çarpanları ile birlikte bir buçuk milyar liraya ulaştığının altını çizdi.

ÇİFTÇİ FİYATI BEKLİYOR

Alım kampanyası ile birlikte bir taraftan mutluluk ve sevinç, diğer taraftan da gerek pandemiden, gerekse de şeker sektöründeki belirsizlikten dolayı bir burukluk yaşadıklarını söyleyen Akay, her yıl bu zamanlarda pancar fiyatlarında bir değerlendirme yapılırken, bu yıl halen bir gelişme kaydedilemediğini, bunun da çiftçinin içinde bir burukluk yaşattığını söyledi. Akay, çiftçiler açısından başta elektrik ve sulama olmak üzere birçok konuda, girdi maliyetlerinin arttığına da vurgu yaptı. Bu yıl pandemi nedeniyle önemli bir sistemi uygulamaya başladıklarını belirten Akay, kısa adı ‘İNTEP’ olan İnsansız Tesellüm Projesi ile hasat edilen pancarların, tarladan yüklendiği andan itibaren sadece bir kart aracılığı ile fabrikaya girişinin, tartımının, analizinin ve boşaltımının yapılacağını ifade etti. Akay, özellikle pandemi döneminde nakliyecilerin hiçbir insan ile temas halinde olmadan, sadece elindeki kartı okutarak fabrikadaki tüm işlerini bitirip ayrılabileceğini anlatı.

.

‘ÖZELLEŞTİRMELER ÜRETİMİ YÜZDE 20-30 DÜŞÜRDÜ’

CHP Yozgat Milletvekili Ali Keven ise iktidarın izlediği özelleştirme politikası sonucu şekerpancarı üretiminin sorun yumağına dönüştüğünü söyledi. Keven, "En son devlete ait 10 fabrikanın özelleştirmesiyle Türkiye'de bulunan 33 şeker fabrikasının 15'i devlete, 12'si özel sektöre, 6'sı ise Pankobirlik'e aittir. Özelleştirilen şeker fabrikalarında çiftçinin yaşadığı mağduriyetler üretimin yüzde 20-30 arasında düşmesine yol açtı. AKP iktidarı pancar çiftçisini bu şekilde tarımdan soğuturken, ekemez bir hâle getirirken şeker pancarının fiyatını bile açıklamaktan imtina ediyor’’ dedi.

Korona virüsü nedeniyle çiftçilerin maliyetlerinin arttığını belirten Keven, şu çağrıda bulundu: "Mazotu, gübresi, işçiliği, bütün girdi maliyetleri artarken sattığı şekerpancarının fiyatı da hem enflasyon artışına hem de doların artışına yenik düştü. Ortalama hasat dönemi olan 15 Eylül tarihindeki kur dikkate alınırsa, 2017 yılında ton başına fiyatı 210 lira fiyatla 61 dolar iken 2018 yılında 235 lira fiyatla 38 dolara gerilemişti. 2019 yılı fiyatı ise 300 lira ile 53 dolara denk gelmektedir. Bu sene çiftçi örgütleri minimum 400 lira istiyor. Bu da şuan ki kurla 53 dolar demektir. Eğer çiftçinin giderlerini karşılamak istiyorsanız minimum 400-450 lira arasında bir fiyat açıklanmalıdır. Şekerpancarı üreticisinin yüzünün gülmesi demek esnafın gülmesi, işçinin gülmesi, nakliyecinin gülmesi demektir."