Ermeni mezarlığına tuvalet iddiasına yanıt: Orası erken demir çağı nekropolü
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Van Edremit Belediyesi kayyımı tarafından 2017 yılında halk plajındaki tarihi höyüğün ve Ermeni mezarlığının üzerine tuvalet yapıldığı iddiasına yanıt verdi. Tuvalet yapılan alanın Ermeni mezarlığı olmadığını söyleyen Ersoy, “Alanın Ermeni Mezarlığı değil erken demir çağı nekropolü olduğu tespit edilmiştir” dedi.
ANKARA - Van Edremit Belediyesi kayyımı tarafından 2017 yılında Dilkaya Höyüğü’nün bulunduğu alana halk plajı yapıldı. 1’inci dereceden sit alanı olan bölgede plaj yapımı sırasında onlarca kemiğin ortaya çıkması Ermeni mezarlığı iddialarını gündeme getirdi. Ancak belirtilen alana tuvalet, soyunma kabini ve otopark yapılmaya devam etti, bu durum da tepkilere neden oldu.
HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, Urartu dönemine ait höyüğün olduğu alanda Ermeni Mezarlığı üzerine tuvalet yapıldığı iddiasını Kültür ve Turizm Bakanlığının bütçe görüşmelerinde Bakan Mehmet Nuri Ersoy’a sordu. Paylan’a yazılı yanıt veren Bakan Ersoy, tuvalet yapılan alanın Ermeni mezarlığı olmadığını erken demir çağı nekropolü (mezarlık) olduğunu söyledi.
Dilkaya Höyüğü ve Nekropol alanın Diyarbakır Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nun 20 Haziran 1992 tarihli kararı ile 1’inci derece arkeolojik sit alanı olarak tescillendiğini belirten Bakan Ersoy höyük ve mezarlığın üzerindeki tuvalet ve diğer yapıların yeni yapı olmadığını söyledi.
Ersoy yanıtında, “Söz konusu höyük ve mezarlığın üzerindeki WC ve diğer yapıların yeni yapı değil, höyüğün tescillendiği tarihte üzerinde bulunan ve 1967 yılında yapıldığı tespit edilen eski köy okulunun müştemilatı olduğu anlaşılmıştır” ifadelerini kullandı.
Söz konusu yapıların Ermeni mezarlığı üzerine yapılmadığını belirten Bakan Ersoy, 1988 yılında bölgede yapılan kazılardan elde edilen bulguları dayanak göstererek, “Höyük ve nekropol alanı 1988 yılında Altan Çilingiroğlu başkanlığında kazılmış olup kazıdan çıkan urne, kemer, mühür, ağırşak, bilezik, yüzük, saç iğnesi gibi buluntuların değerlendirilmesi sonucunda alanın Ermeni Mezarlığı değil erken demir çağı nekropolü olduğu tespit edilmiştir” dedi.
‘İZİNSİZ YAPILAN PLAJ EKLENTİLERİ KALDIRILDI’
Dönemin Kültür ve Turizm Bakanı Numan Kurtulmuş Kasım 2017’de, inşa edilen tuvaletin 60 gün içinde kaldırılmasına karar verildiğini belirterek, “Bu konunun takipçisi olacağız” ifadelerini kullanmıştı.
Kültür ve Turizm Bakanı Ersoy, 22 Kasım 2017 tarihli kurul kararıyla izinsiz uygulamaların kültür varlığına zarar verilmeden kaldırılmasına karar verildiğini hatırlatarak, “İzinsiz yapılan eski okul alanının önündeki kısmi asfalt ve ahşap sökülebilir plaj eklentileri, müze denetiminde kaldırılmıştır” dedi ve sözlerini şu ifadelerle sürdürdü:
“Ayrıca aynı tarihli karar ile Edremit Kaymakamlığı’nca alanda Çevre Düzenleme Projesi yapımı talebi sonrası alanın tescillenmesinden önce alanda mevcut bulunan yapıların höyük alana zarar vermediği anlaşıldığından; mevcutta bulunan yapıların işlevlendirilmesine ilişkin önerinin uygun olduğuna karar verilmiştir. 28.02.2018 tarihli karar ile eski okul binası, WC ve eklentilerinin yer aldığı Çevre Düzenleme Projesi onaylanmıştır.”
‘HERHANGİ BİR YERİ KAZDIĞINIZDA İNSAN KEMİKLERİYLE KARŞI KARŞIYA KALIYORSUNUZ’
Kültür ve Turizm Bakanı Ersoy’un yanıtına tepki gösteren HDP Milletvekili Garo Paylan, 2017’de bölgede incelemelerde bulunduğunu ve insan kemiklerini gözleriyle gördüğünü söyledi. “Bunlar binlerce yıl öncesine ait kemikler değil. En fazla yüz yıl öncesine ait kemiklerdi. Ortalığa seçilmiş kemikleri gözlerimle gördüm” ifadelerini kullanan Paylan, Ersoy’a şu sözlerle tepki gösterdi:
“Erken demir çağından günümüze taze kemikler kalır mı? Oraya herhangi bir insan gitsin eğer yok etmedilerse eşelediğinde insan kemiklerini görür. Herhangi bir yeri biraz kazdığınızda insan kemikleriyle karşı karşıya kalıyorsunuz. Erken demir çağından o şekilde kemik kalır mı diye kültür bakanı uzmanlara sorsun. Kültür Bakanı bu şekilde cevap veriyorsa bu ülkeye nasıl kültür bakanı olacak ben de kendisine soruyorum.”
‘ÜÇ YILDIR ERMENİ MEZARLIĞININ ÜZERİNDE OLAN TUVALET YIKILAMIYOR’
Bölgedeki tuvaletin hala kaldırılmadığını ve dönemin Kültür ve Turizm Bakanı Numan Kurtulmuş’un “kaldırılacak” dediğini hatırlatan Paylan, “Oranın ahalisi buranın bir Ermeni mezarlığı olduğunu açıkça söylüyor. O dönem Kültür Bakanı Numan Kurtulmuş’tu ve tuvaletin derhal yıkılacağını bütün tutanaklara geçecek şekilde söyledi. Ne hikmetse üç yıldır Ermeni mezarlığının üzerinde olan tuvalet yıkılamıyor. Oradaki tuvaletin resmiyet kazanmasından ülkem adına büyük üzüntü duyuyorum” diye konuştu.