Kayyım Fabrika Mahallesi'nde yıkıma başladı: 'Kürtlerin sahibi yok'

Evrim Deniz

DİYARBAKIR- Diyarbakır’ın Yenişehir Belediyesi, Dokuzçeltik parseli içinde bulanan Fabrika Mahallesi’nin satış ihalesi 20 Temmuz'da yapılmıştı. Belediye  Fabrika Mahallesi'nde 18 hak sahibine ait 25 ev için 2021'de kamulaştırma ve yıkım kararı verdi. Diyarbakır 2. İdare Mahkemesi davayı reddetti. Bunun üzerine mahalle sakinleri Antep Bölge İdare Mahkemesi'ne başvurarak kararı istinafa taşıdı. Dava sürecinin devam ettiği mahalle de bu sabah saat 09.00 itibariyle yıkım başlatıldı. Şu ana kadar iki evin yıkımının gerçekleştiği mahalle, polis ve zabıta tarafından ablukaya alındı.

Bine yakın insanın evsiz kalacağı mahallede, ailelere ev başına 100 bin, 200 bin gibi paralar teklif edildiği belirtildi.

'BİZİM HAKKIMIZI KİM KORUYACAK'

Evleri için yıkım kararı verilen mahalleli ise tepkili. 51 yaşında, 9 çocuk annesi Raize Kurt, 30 yıldır bu mahallede yaşadığını ve bu evden çıkartıldıklarında gidecek yerleri olmayacağını söyledi.
Kurt, "Ben bu mahallede doğdum. Bizim evimize 100 bin tl fiyat veriyorlar. Ben bu saatten sonra 9 çocukla nereye gideyim. Hiç mi Allah korkuları yok. Kışın ortasında bizi evsiz barksız bırakıyorlar. Bu kadar polisi kapımıza yığdılar, bizim hakkımızı kim koruyacak bilmiyorum" diye konuştu.

'HAYATIMIZ BOYUNCA EV SAHİBİ OLAMAYACAĞIZ'

4 çocuk annesi Zara Koyun, 30 yıldır bu mahallede yaşıyor. Çocuklarının küçük olduğunu belirten Koyun, şöyle devam etti: "Ben ve kocam kredi çektik, senelerce koyun baktık, köyden çıktık geldik, çocuklarımız şehirde yaşasın diye. Bu saatten sonra verdikleri para ile hayatımız boyunca ev sahibi olamayız."

'KÜRTLERİN SAHİBİ YOK'

50 yıldır Fabrika Mahallesi'nde yaşayan Kamile Yaprak, 9  çocuğu ve 9 torunu ile aynı bahçede, yaptıkları 3 katlı evde yaşadıklarını belirtti. Yaprak, "Evimi alacaklarına keşke canımı alsalardı. Biz 3 aile bu saatten sonra ne yapacağız? 18 kişiye 300 bin TL gibi bir para teklif ediyorlar. Sırf kayyım ve vali istiyor diye bu kadar çocuğu, kadını evsiz bırakacaklar. Biz Kürtlerin sahibi yok. Belediyemiz yok. Evimizi aldılar, bir canımız kaldı, onu da alsalar da kurtulsak" diye konuştu.

'VALİ EMİR VERMİŞ, GİDİN ÜSTLERİNE YIKIN'

20 yıldır mahallede yaşayan Mehmet Emin Yaprak, durdurma kararı olmasına rağmen evlerin yıkımının yapıldığını belirterek şöyle devam etti: "2020 yılında bizi çağırdılar, dediler gelin bir ödeme yapalım. Ne ödemesi diye sorduk, adam sizin evinize 80 bin para veriyor, çıkın dediler. 20 senedir ben buradayım. Aboneliğim var, saatlerim var. Her şeyimi ödüyorum. Hiç borcum yok, bir şeyim yok. Dava açtım, iki senedir mahkeme devam ediyor. Şu an durdurma kararımız var. Adamlar hiç böyle durdurma kararı dinlemiyor. Adamlar diyor ki vali emir vermiş, demiş gidin yıkın üstlerine. Yol yapacaklar. Ama yol yapmak için bu kadar insanı evsiz bırakıyorlar. 100, 200 bin TL ile ben nereye gideyim?"

'NE HAK VAR NE HUKUK'

Mahallenin rant için yıkıldığına değinen Yaprak, "Bin kişi bu kışta, soğukta nereye gideceğiz? Bari beklesinler yaza kadar. Biz devletle baş edemiyoruz. Biz bu kayyımla baş edemiyoruz. Hepsini belediye yapıyor. Burası belediyenin arsasıydı. Belediyenin arsasını kaptılar ki müteahhitlere satsınlar. Yani bizi mağdur ediyorlar sırf rant için. Yazık değil mi? Hem bizim ne günahımız var. Biz yirmi sene, yirmi beş sene, otuz senelik evlerimizi kaybetmek istemiyoruz ama ne hak var ne hukuk" diye konuştu.

'4 DURDURMA KARARI VE DEVAM EDEN MAHKEME KARARINA RAĞMEN YIKIYORLAR'

2007'den beri Fabrika Mahallesi'nde yaşayan ve yetkililere ulaşamadıklarını dile getiren Tekin Koyun, "Biz Vali Bey'in yanına gittik, belediyeye gittik muhatap bulamıyoruz. 4 durdurma kararı olmasına rağmen, devam eden mahkeme olmasına rağmen burada iki vatandaşın evini eşyalarıyla yıktılar. Çok komik fiyatlar ile mahallemizi terk etmemizi istiyorlar" dedi.

Ne olmuştu?

Fabrika Mahallesi’nin satış ihalesini yakından takip eden Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Diyarbakır İl Koordinasyon Kurulu (İKK) 2023 yılında açıklama yapmıştı.

“Yenişehir Belediyesi Kayyımından Aleni Usulsüzlük!” başlığıyla yapılan açıklamada, şu ifadelere yer verilmişti.

“Son bir yıldır kentimizin gündeminde yer alan ve Yenişehir kayyımı tarafından satışa çıkarılan mahalle ile ilgili çok önemli gelişmeler yaşandı. Yenişehir kayyımı ilk olarak 20 Eylül 2022 tarihinde Dokuzçeltik Mahallesi 30004 ada 2, 30004 ada 3, 30006 ada 2 ve 30007 ada 1 nolu parsellerin satışına yönelik ihale düzenlemiş; mahallede yaşayanların tepkisi ve kentteki sivil toplum kuruluşlarının konuyu mahkemeye taşıması sonrasında ihaleye katılım olmamış ve satış gerçekleşmemişti. Toplamda 49 bin 878,72 m² büyüklüğündeki alan için Yenişehir belediyesinin rayiç belirlenmesi amacıyla yazışmalar yaptığı Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası, Diyarbakır Esnaf ve Sanatkarlar Odası ve Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’nin gönderdiği yanıtlarda Rayiç Değeri Hesaplama Cetveline göre arsa alanı üzerinden belirlenen toplam rayiç değer 174 milyon 575 bin 520,00 TL olarak belirlenmişti. Belediye ilk ihaleyi bu muhammen bedel üzerinden düzenlemişti. Vatandaş mağdur edildiği ve sürece resmi olarak dahil edilmediği için kamuoyunda ciddi tepkiler oluşmuştu. Ancak kayyım daha sonra aynı alanı 24 Ocak 2023 tarihinde satmak üzere 2’nci kez satış ihalesi yaptı.

SATIŞ HAK SAHİPLERİNE YAPILMADI

Mahalle sakinlerinin mağduriyeti nedeniyle TMMOB Diyarbakır İl Koordinasyon Kurulu tarafından ihalenin iptali için ikinci davanın açıldığını hatırlatılan açıklamada, “Gelişen tepkiler üzerine ihaleye katılım olmayınca satış gerçekleşmedi. Yenişehir Belediyesi'nin hazineden kentsel dönüşüm yapmak üzere satın aldığı alanı imar düzenlemesi yaptıktan sonra satışa çıkarma ısrarı dikkat çekmeye başladı. Söz konusu alanın ilgili belediyeye devri de kentsel dönüşüm alanı ilan edilerek düzenleme yapılması ile devredilmiş olmasına rağmen idare tarafından satışa çıkarılıyor. Hali hazırda alanda yaşayan vatandaşlardan bazıları İmar Barışı kapsamında başvuru yaparak Yapı Kayıt Belgesi almış ve hazinece satışı yapılan taşınmazlarda satın alma hakkı kazanmış olmasına rağmen bu satışın hak sahiplerine yapılmadan belediyeye yapılmış olmasını mahkemeye taşımış durumda.
Söz konusu dava süreçleri devam ederken Yenişehir Kayyımı ise arsaya dönüşen alanda 10 Şubat 2023 tarihinde İmar Planı Değişikliği yaparak alanda daha rantsal bir düzenleme yaptı ve yaklaşık 400 hanenin yaşadığı bir mahalle büyüklüğündeki alanı 3’üncü kez satış ihalesine çıkardı. Ancak yeni yayınlanan ihale ilanında bir husus çok dikkat çekiyor. Zira özellikle 6 Şubat 2023 tarihli Mereş merkezli depremlerden sonra oluşan yoğun gayrimenkul talebi ve ülkenin içinde bulunduğu ekonomik duruma bakıldığında arsa fiyatlarında ciddi artış yaşanması gerekirken söz konusu satış ihalesinin muhammen bedelinin ise yarı yarıya düşmüş olması arsaların kimlere peşkeş çekildiğine dair tartışmaları da beraberinde getirdi."

BİRDEN ÇOK İMZA AYNI KİŞİLER TARAFINDAN ATILDI

Yaptıkları araştırmalarda satış bedelinin yaklaşık 350 milyon TL tutarında olması gereken arazinin kayyım tarafından yayınlanan ihalede yeni muhammen bedelin 90 milyon 613 bin 174,26 TL olarak belirlendiğinin belirtildiği açıklamada, şu bilgilere yer verilmişti: “İhale 20 Temmuz 2023 tarihinde saat 10.00’da yapılacak. Konu hakkında görüşlerini aldığımız hukukçular ise söz konusu ihalenin düzenlenmesi, ilanı ve satışın gerçekleşmesi hususlarının tamamında usulsüzlüklere dikkat çekiyor. Daha önce resmi kurumlardan alınan piyasa rayiçleri, emsal arsaların güncel satış fiyatları, daha önce yayınlanan ihale ilanlarındaki muhammen bedeller ile son ihalede yayınlanan bedeller arasındaki yüksek miktardaki farkların yapılacak suç duyurusu ve şikayetler sonrası kamu zararına sebebiyet vermek ve ihalede usulsüzlük gibi cezalarla sonuçlanabileceğini belirtti. Ayrıca ihaleye katılım için hali hazırda ikamet etmekte olan vatandaşların çoğunluğunun muvaffakatlerinin alındığı imzalı dilekçenin teklif dosyası içerisine konulması gerektiği hususunda görüştüğümüz vatandaşlar ise çok önemli iddialarda bulundu. İsmini vermek istemeyen bazı vatandaşlar, düzenlenen evraklarda birden çok imzanın aynı kişilerce atılmış olduğunu dile getirdi. Kayyım mahalleyi satmak ve birilerine peşkeş çekmek için her yolu deniyor, istekliler ise iştah kabartan rant için her türlü usulsüzlüğü göze almış görünüyor. Ve görünen o ki ihale sonrası geriye yine mağdur olacak binlerce vatandaş ve soruşturulması gereken birçok usulsüzlük ile iddia kalacak! Konuyla ilgili her zaman olduğu gibi yine halkımızın yanında olacağımızı, her türlü hukuki girişimde bulunacağımızı kamuoyunun bilgisine sunarız.”