Feryal Atay: Emekli maaşlarına bloke konulamaz, anayasaya aykırı

DUVAR - Yargıtay Genel Kurulu, geçtiğimiz yıl emekli maaşlarına konulan blokeye karşı karar vermiş ve bankaların, tüketici kredisi çekip ödeyemeyen emeklilerin maaşlarına bloke koyamayacağına hükmetmişti.

Ancak konuyla ilgili birçok emeklinin mağduriyeti hâlâ devam ediyor.

'BLOKE KONULDUĞU İÇİN MAAŞIMI TAŞIYAMIYORUM’

28 Mart 2022'de kredi çeken Güllü Koçak, emekli maaşına bloke konulduğunu anlattı. Babasının emekli maaşını alan Koçak, "Zor durumdaydım, mağdurdum. Bankaların verdiği promosyonu almak için maaşımı başka bankaya taşımak istedim ancak bloke olduğunu gördüm. Banka tarafından, kredim bittiğinde blokenin kaldırılacağı bilgisi iletildi. Bunun yasal olmadığını bankaya söyledim. 'Tamam kaldıralım’ dediler ancak blokem hâlâ kaldırılmadı. Blokeli olduğu için de maaşımı başka bankaya taşıyamıyorum" dedi.

Konuyla ilgili emsal teşkil eden kararın alınmasına neden olan olay, İzmir’de yaşanmıştı. Emekli Yüksel Öztürk’ün kredi kullandığı banka şubesi, ödemeler aksayınca 8 aylık emekli maaşına bloke koymuştu. Yüksel'in İzmir 2. Tüketici Mahkemesi’ne dava açması sonrası hâkim Feryal Atay, dosya üzerinden yaptığı duruşmada avukatın talebini yerinde görüp, blokeyi kaldırmıştı. Yargıtay tarafından bozulan karar sonrası Yargıtay Genel Kurulu'nda "emekli maaşlarına bloke konulamayacağına" hükmedilmişti.

Konu ile ilgili görüşlerine başvurduğumuz, davanın emekli hâkimi Feryal Atay, uygulamanın devam etmesinin Anayasa'ya aykırı olduğuna dikkat çekti.

‘BOZMA KARARINA DİRENDİM’

Atay, "Emekli maaşına bloke konulamaz, bloke konulması yasaya ve Anayasa'ya aykırıdır’’ dedi ve ekledi:

"Emekli maaşına bloke konulamayacağına ilişkin Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı, benim direnme kararım üzerine verilmiştir. Bu karar emekliler için çok önemli bir durum yaratmaktadır. 2014 yılında bir tüketicinin açmış olduğu davada, emekli maaşına konulan blokenin kaldırılmasına ve kesintilerin iadesine karar verdim. Emeklinin bankadan tüketici kredisi kullanırken ek olarak imzaladığı taahhütname üzerine maaşına bloke konulmuştu. Kararın temyizi üzerine Yargıtay 13. Hukuk Dairesi, emeklinin kredi sözleşmesi imzalandığı sırada verdiği taahhüt nedeniyle hesabından kesinti yapılabileceğine karar verdi. Bozma kararına direndim. Direnme kararı üzerine Yargıtay Hukuk Genel Kurulu tarafından inceleme yapılmış, emekli maaşına bloke konulamayacağına karar verilmiştir."

‘SİGORTALILARIN GELİR VE AYLIKLARI HACZEDİLEMEZ’

Emekli maaşına bloke konulmasının 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 93'üncü maddesine aykırı olduğuna dikkat çeken Atay, "Sigortalıların gelir ve aylıkları haczedilemez. Son maddesine göre de takip ve haciz öncesi dönemdeki sözleşmelerle borçlunun emekli maaşına kredilerin ödenmesi amacıyla bloke konulmasına veya kesinti yapılmasına yönelik verdiği muvafakatler geçersizdir’’ dedi.

Atay sözlerine şöyle devam etti: "Emekli maaşına bloke konulması Anayasa'nın 17'nci maddesindeki 'Herkes yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir' düzenlemesine aykırıdır. Anayasa'ya aykırı olduğu Yargıtay Hukuk Genel Kurul kararında da belirtilmiştir. Emekli maaşının tamamına bloke konulması halinde başka geliri olmayan tüketicinin asgari geçim masraflarını karşılayamayacağı, açlığa mahkûm edileceği gerçeği göz ardı edilmemelidir. Kişilerin hak ve özgürlüklerinin özüne dokunan sınırlamalar kabul edilemez’’.

'İNSAN HAKLARINA AYKIRI’

Bazı emeklilerin, kararı bankaya götürerek blokeyi kaldırmayı başardıklarını belirten Atay, kararın anne-babasının emekli maaşını alanları da kapsadığını söyledi. Yargının bunu tartışma konusu yapmaktan vazgeçmesi gerektiğine vurgu yapan Atay, "Emekli maaşına bloke konulması insan haklarına aykırıdır. Yargı da buna sessiz kalamaz’’ dedi.

Atay sözlerini şöyle tamamladı:

"Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı sonrasında emekli maaşına bloke konulamayacağına, konulan blokenin kaldırılmasına yönelik karar veren mahkemeler var. Ancak aksi yönde karar veren mahkemeler de mevcut. Yargının bir an önce bunu aşması lazım."

Emekli maaşlarına artık bloke konulamayacakEKONOMİ