Geçen haftanın hak ihlalleri (2-9 Mayıs)

Şenal Sarıhan*

Türkiye’de insan hakları ihlalleri giderek vahim bir hal alıyor.

Panzerin yıktığı duvarın altına kalarak uykusunda can veren çocuklar, iki ayı aşkın süredir devam eden açlık grevleri, toplam 165 insanın öldüğü bombalı saldırı davalarında yaşanan usulsüzlükler, yasaklanan şiirler, kadın ve iş cinayetleri, çocuk istismarları…

AÇLIK GREVLERİNDE KRİTİK EŞİK AŞILDI!

OHAL kapsamında çıkarılan KHK ile görevlerinden ihraç edilen araştırma görevlisi Nuriye Gülmen ve öğretmen Semih Özakça'nın görevlerine iade edilmek için başlattıkları açlık grevleri 62'nci gününe girdi. Kamuoyunun, insan hakkı örgütlerinin- savunucularının, muhalefet partilerinin gündemine giren açlık grevleri hâlâ hükümetin "ilgisine mazhar olamadı". Henüz hükümetten olayın çözümüne ilişkin herhangi bir açıklama yok.

Öte taraftan, Tunceli’ye yönelik operasyonda yaşamını yitiren oğlunun cenazesini almak için açlık grevi yapan baba Kemal Gün 75'inci güne girdi. Baba Gün’ün ciddi sağlık sorunları yaşadığı ve kas erimesinin başladığı kaydedildi.

SİLOPİ’DE PANZER EVE GİRDİ: İKİ ÇOCUK YAŞAMINI YİTİRDİ

Şırnak’ın Silopi ilçesinde 3 Mayıs’ta zırhlı polis panzerinin bir eve girmesi sonucunda yataklarında uyuyan iki kardeş yaşamını yitirdi.

Girdiği odanın karşı duvarına kadar giden polis panzeri, duvar ve kolonları yıkarken, içeride yatakta uyuyan yedi yaşındaki Muhammet ve altı yaşındaki Furkan kardeşlerin ölümüne neden oldu. Tanıklar panzer içinde bulunan polislerin alkollü olduğunu iddia ederken valinin olaya ilişkin “kader” dediği öne sürüldü.

KATLİAM DAVALARI HAFTASI

Bu hafta bombalı saldırılar nedeniyle toplam 165 insanın öldüğü davaların duruşmaları görüldü.

Katliam davalarından ilki 10 Ekim Davası, Ankara 4'üncü Ağır Ceza Mahkemesi'nce görüldü. 103 kişinin hayatını kaybettiği, bini aşkın kişinin yaralandığı davanın duruşmasında müşteki avukatlarının önceki celsede talep ettiği evrak ve bilgilerin birçoğunun karşılanmadığı görüldü.

Bir diğer katliam davası ise Urfa’nın Hilvan ilçesinde görüldü. Hilvan’da 5. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki Suruç Katliamı'nın ilk duruşması, devam eden bir başka dava nedeniyle öğleden sonraya ertelendi. Duyurulduğu saatten yaklaşık 7 saat sonra başlayan duruşmayı, katliamda yaralananlar ve yaşamını yitirenlerin aileleri inşaat halindeki adliyenin bahçesinde bekledi. Duruşma salonuna didik didik aranarak alınan mağdurlar, duruşmanın tek bir sanık olmadan görülmesine "Sanki bu katliamın bir planı, azmettiricisi, yardım edeni, hedef göstereni yokmuş gibi salonda hiçbir sanık olmadan yargılama yapılıyor. 21 aydır ne yapıldı, ne bulundu? A'dan Z'ye tüm sorumlulardan şikayetçiyiz" ifadeleriyle tepki gösterdi.

TANIĞA SUÇ DUYURUSU

Olağanüstü koşullarda gerçekleştirilen duruşmada mağdurlar aleyhine de skandal bir karar alındı. SGDF Eşbaşkanı ve katliam tanığı olan Ceren Çoban’ın müdahillik istemi sırasında yaptığı konuşma nedeniyle hakkında suç duyurusunda bulunulmasına karar verildi.

“SİZ HİÇ 17 YAŞINDA MORGA GİRDİNİZ Mİ?

Katliamda babası Cemil Şeker’i kaybeden Yağmur Şeker’in “Siz hiç babanızın üzerine toprak atılırken 'baba kalk, üstüne toprak atıyorlar' dediniz mi? Siz hiç 17 yaşınızda morga girdiniz mi? Size babanızı teşhis etmenizi istediler mi?” sözleri damgasını vurdu.

MERASİM SOKAK DAVASI’NDA BİR TAHLİYE

Ankara’da Merasim Sokak'ta, 17 Şubat'ta askeri araçlara yönelik düzenlenen, 29 kişinin yaşamını yitirdiği olayla ilgili 16'sı tutuklu 68 sanığın yargılandığı davanın duruşması da bu hafta görülenler arasındaydı. Davada sanıklardan Murat Karacan'ın tahliyesine karar verildi.

12 EYLÜL DARBESİ DAVASI DÜŞÜRÜLDÜ

Ankara 10'uncu Ağır Ceza Mahkemesi'nce, 12 Eylül Askeri Darbesi'ne ilişkin, dönemin Genelkurmay Başkanı, 7'nci Cumhurbaşkanı Kenan Evren ile eski Hava Kuvvetleri Komutanı emekli Orgeneral Ali Tahsin Şahinkaya hakkındaki davanın, sanıkların ölmüş olmaları nedeniyle düşürülmesine karar verildi. Sanık generaller Evren ve Şahinkaya'nın rütbesinin sökülmesi istemi de mahkemece reddedildi.

Darbe yönetimi döneminde 'resmi rakamlara' göre 650 bin kişi gözaltına alınmış, 1 milyon 683 bin kişi fişlenmiş, 14 kişi cezaevlerindeki açlık grevlerinde ölmüş, 171 kişi sorgularda ve cezaevi işkencelerinde can vermiş, 49 kişi idam edilmişti. Milyonların mağdur edildiği darbeye ilişkin son adalet umudu da böylece yok edilmiş oldu.

ABALAY’IN EVİ NEDEN MÜHÜRLENDİ?

İstanbul’da DHKP-C’ye yönelik olduğu belirtilen operasyonda bir eve düzenlenen baskında 18 yaşındaki Sıla Abalay öldürüldü. Abalay’ın öldürüldüğü evin mühürlenmesi delillerin karartıldığı endişesine yol açtı. Abalay’ın avukatları, “İnceleme yapıldıktan sonra evin sahiplerine teslim edilmesi gerektiğini belirtti.

İHD DİYARBAKIR ŞUBESİ: ÜÇ AYDA TAM 8 BİN HAK İHLALİ YAŞANDI

İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi, Doğu ve Güneydoğu Bölgesi’nde yılın ilk 3 ayında 7 bin 907 hak ihlali tespit ettiklerini açıkladı.

İHD’nin verilerine göre bölgede yılın ilk üç ayında çeşitli ihlal alanlarında toplam 7 bin 907 ihlal yaşandı. İki kişi polis ve jandarma tarafından öldürüldü, iki kişi yaralandı. Cezaevlerinde bir kişi yaşamını yitirdi. “Faili meçhul” saldırılarda iki kişi yaşamını yitirdi. Resmi hata ve ihlal sonucu 118 kişi yaralandı. Silahlı çatışmalarda 13 güvenlik görevlisi şehit oldu, 16’sı yaralandı. 73 silahlı militan ve bir sivil yaşamını yitirdi. Mayın ve sahipsiz bomba patlaması sonucu üç çocuk yaşamını yitirdi, beşi çocuk 10 kişi yaralandı. 18 kişi gözaltında, 33 kişi gözaltı yerleri dışında, 182 kişi cezaevlerinde işkence ve kötü muamele gördü. 13’ü çocuk 1629 kişi gözaltına alındı. 432 yetişkin ve bir çocuk tutuklandı.

21 AYDA 2 BİN 748 ÖLÜM

Çatışmaları önlemek amacıyla kurulan Belçika merkezli sivil toplum kuruluşu Uluslararası Kriz Grubu’nun son raporunda Kürt meselesinde çözüm sürecinin sonlanmasıyla birlikte 21 ayda 2 bin 748 kişinin öldüğü kaydedildi. Düzenlenen operasyonlarda yaklaşık 100 bin kişinin evini kaybettiği belirtilen raporda 400 bin kadar kişinin geçici olarak yerinden edildiği ifade edildi.

‘BULAŞICI CESARET’ ÖRGÜT PROPAGANDASIYMIŞ!

Mardin Cumhuriyet Başsavcılığı, HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın cezaevinde kaleme aldığı “Bulaşıcı Cesaret” şiirini yasakladı. Yasağın gerekçesi ise ‘örgüt propagandası’.

ALTAN KARDEŞLER VE NAZLI ILICAK'IN İDDİANAMESİ KABUL EDİLDİ

Ahmet ve Mehmet Altan kardeşler ile Nazlı Ilıcak'ın da aralarında bulunduğu 17 gazeteci hakkında hazılanan iddianame mahkeme tarafından kabul edildi.

İddianamede, yazar Ahmet Altan, kardeşi Mehmet Altan ile gazeteci Nazlı Ilıcak'ın darbe girişimini öncesinden bildikleri ve darbe girişimine zemin hazırlayan söylem ve propagandalarda bulundukları iddia edildi. Gazeteciler hakkında, darbeye teşebbüs suçunu oluşturan, "Türkiye Büyük Millet Meclisi'ni ortadan kaldırmaya veya görevini yapmasını engellemeye teşebbüs etme", "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti'ni ortadan kaldırmaya veya görevini yapmasını engellemeye teşebbüs etme" ve "Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs etme" suçlarından üçer kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası talep edildi. Altan kardeşler ile Ilıcak'ın söz konusu suçu "FETÖ" adına işledikleri belirtilerek "Silahlı terör örgütüne üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleme" suçundan ayrıca yedi buçuk yıldan 15'er yıla kadar hapis cezası talep edildi.

ALADAĞ FACİASININ SORUMLULARINA EN FAZLA 15 YIL HAPİS!

Geçen yılın Kasım ayında Adana’nın Aladağ ilçesinde Süleymancılar’a ait öğrenci yurdunda 11 çocuk ve bir eğitmenin can verdiği yangında sorumluluğu bulunanlara en fazla 15 yıl hapis cezası verileceği ortaya çıktı. Aladağ Başsavcılığı’nın 18 Nisan tarihli kararına göre altı kişi hakkında ‘taksirle birden fazla ölüme ve yaralanmaya sebebiyet’ suçlamasıyla dava açılacak. Bu durumda, üç yıldan 15 yıla kadar hapis cezası istenebilecek.

TEKMECİ SALDIRGAN TUTUKLANMADI

Hemşire Ayşegül Terzi’ye şort giydiği için otobüste tekme atan Abdullah Çakıroğlu’nun dokuz yıla kadar hapis istemiyle yargılandığı davanın görülmesine devam edildi. Çakıroğlu hakkında akli dengesinin yerinde olduğunu belirten rapor dosyaya girerken saldırgan bu kez de “İlaç aldım hatırlamıyorum” ifadesini kullandı. Mahkeme, Ayşegül Terzi hakkındaki Adli Tıp raporunun beklenmesine hükmederken, sanığın tutuklanma taleplerinin reddine karar verdi.

“CUMHURBAŞKANINA HAKARET”İN BU HAFTAKİ MAĞDURU ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİSİ YERİK

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği ve terör örgütü propagandası yaptığı iddiasıyla 4 yıl 8 ay hapis cezasına çarptırılan Uludağ Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi öğrencisi 23 yaşındaki Gizem Yerik, Yargıtay tarafından cezası onanınca tutuklanarak cezaevine gönderildi.

ERKEKLER NİSAN AYINDA 30 KADIN ÖLDÜRDÜ

Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu’nun bu hafta açıkladığı Nisan ayı raporuna göre; geçtiğimiz ay 30 kadın erkekler tarafından öldürüldü. 33 çocuk cinsel istismara uğradı, 28 kadına cinsel şiddet uygulandı.

İŞ CİNAYETLERİNDE AZALMA YOK

Geçtiğimiz hafta meydana gelen iş kazalarında 15 işçi hayatını kaybederken 52 işçi yaralandı.

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi raporuna göre Nisan ayında en az 145 işçi yaşamını yitirdi. 2017 yılının ilk dört ayında ise en az 586 işçi yaşamını yitirdi.

CHP Ankara Milletvekili – TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkan Vekili