Twitter'da görünen: İYİ Parti AK Parti'den oy almayacak
İYİ Parti Twitter takipçilerinin ilişkileri ve bu ilişkilere bağlı alt kırılımlar incelendiğinde, bu kitlenin geleneksel olarak AK Parti’yi seçenlerle fazla bir benzerlik taşımadığı görülüyor. Eğer sosyal medya seçmen davranışını bir ölçüde yansıtıyorsa, birçok kamuoyu araştırmasının dediğinin aksine, İYİ Parti iktidardan oy devşiremeyecek.
Önce olaylı Milliyetçi Hareket Partisi genel başkanlık seçimleri, arkasından dört flaş ismin ayrılık kararı. Geçtiğimiz yıldan beri, Meral Akşener, Ümit Özdağ, Sinan Ogan ve Koray Aydın’ın başını çektiği, çoğunluğu MHP kadrolarından birçok isim yeni bir partinin sinyallerini veriyordu. Bu süreçte Ogan yoluna MHP ile devam etme kararı alsa da, Meral Akşener liderliğindeki yeni parti yola çıktı bile. Adı İYİ Parti. Bu yeni parti, her ne kadar sembolik düzlemde miliyetçilikten pay kapmaya çalışsa da, programı ve söylemleri ile merkez sağı hedefleyen bir çizgi tutturmuşa benziyor.
Partinin olası bir seçimden nasıl bir sonuç elde edeceğine dair ise şimdiye kadar birkaç kamuoyu araştırması basına yansıdı. Bunlardan bir kısmı IYI Parti’nin AK Parti ve MHP’den ciddi bir oy alacağını, hatta MHP’yi baraj altına itme ihtimali bulunduğunu, bazıları da AK Parti’nin oyunu koruduğunu söylüyordu. Peki bu araştırmaların söyledikleri ile sosyal medya verilerini kıyasladığımızda ne görüyoruz?
AK PARTİ TAKİPÇİLERİNDEN İYİ PARTİ'YE İLGİ YOK
İlk önce genel bir kıyas yaptık: İYİ Parti’nin bugün itibariyle mevcut yaklaşık 90 bin Twitter takipçisi içinden seçilen 15 bin gerçek ve sıradan kullanıcının takip ettiği profillere bakarak ortaklıklar aradık. Verilerin çekildiği 3 Kasım itibariyle, bu 15 bin kullanıcının takip ettiği Twitter profilleri AK Parti tabanını tanıtlamamıza yardım eden değişkenlerle anlamlı bir uyumluluk göstermedi.
Kullandığımız parametrelerden biri belli medya organlarının takibiydi. Türkiye’de geleneksel olarak alternatif ya da karşıt görüşteki medya organlarını da izlemek yaygın bir davranış değil; bu nedenle bu değişkene güvenebiliyoruz.
İYİ Parti’nin takipçilerinin izledikleri medya organlarına baktığımızda ilk beş sırada NTV Spor, NTV, BBC Türkçe, CNN Türk ve Sözcü’yü görüyoruz. Bu ilk beşi kabaca her dört IYI Parti takipçisinden birinin izlediğini söyleyebiliriz. Genel olarak AK Parti tabanının takip ettiği Yeni Şafak’ın izlenme oranı ise IYI Parti takipçileri arasında yüzde 4,7'de kalıyor. Bu oran Haber 7 için yüzde 3,3, Akit için ise ancak yüzde 1,7. Yine IYI Parti takipçisinin en çok izlediği hesaplar arasında, geleneksel olarak AK Parti tabanını temsil eden muhafazakar sağ seçmenin itibar ettiği bir isme de rastlanmıyor.
En azından şimdilik, İYİ Parti’nin sosyal medya performansının AK Parti takipçileri nezdinde bir heyecan yaratmadığını söylemek mümkün.
İYİ PARTİ TAKİPÇİLERİNİN ALT KIRILIMLARI NASIL?
İYİ Parti’yi takip edenler arasından yaptığımız 1000 kullanıcılık diğer örneklemler üzerinden de bir profil çıkarmaya çalıştık. Önümüze dört ana grup çıktı.
İYİ Parti takipçilerinin takip ilişkilerine göre gruplaması, dört ana kitleyi tanımlamamıza el veriyor.
Bu grafikte gördüğünüz turuncu alan küskün milliyetçileri temsil ediyor. Ortaklıklarına baktığımızda mağdur, politize, anti-Amerikancı, Atatürkçü ve çözüm süreci karşıtı bir profil sergilediklerini görüyoruz. Bu en marjinal milliyetçi grup toplam kitlenin ancak yüzde 5'ini oluşturuyor.
Mavi renkli grup yine milliyetçi desenler sergilemekle birlikte sola daha yakın: Atatürkçülük, sekülerlik ya da muhalif dindarlık, AK Parti karşıtlığı, AB yanlılığı, emekten yana tavır ortak noktalar. KHK mağdurları da bu grupta yer alıyor. Oldukça politizeler. Meral Akşener’in merkez hedefini tutturduğu kitle de toplamın yaklaşık yüzde 26'sını oluşturan bu grup.
Mor renkle gösterilenler ise ilk iki grup kadar politize değil; futbol, teknoloji, tasarım gibi popüler içerikleri daha fazla tüketiyorlar. Yine milliyetçi bir eğilim söz konusu, ancak muhafazakar değiller. Sosyal medyayı sıklıkla gırgır şamata için kullanıyorlar. Yüzde 41 ile en geniş grup bu.
Yeşil ile gösterdiğimiz son grup ise çoğunlukla 25 yaş altı gençlerden oluşuyor. Belli bir siyasi vizyona dayanmayan milliyetçilik, futbol, Atatürkçülük, geyik muhabbeti ortak noktaları. Mor grubun gençliği gibi duran bu grup da yüzde 28 ile toplamın önemli bir kısmını oluşturuyor.
Bu dört kitlenin izledikleri medya organları ve takip ettikleri hesaplar da çıkarımlarımızı destekler nitelikte.
SONUÇ
Parti kurulduğundan bu yana lider Akşener’in geleneksel olarak AK Parti’ye yönelen muhafazakar kitleyi çekmek için yaptığı hamleler en azından sosyal medyada teveccüh bulmamış görünüyor. Diğer yandan, HDP hariç, muhalefetten umudunu kesmiş kullanıcıların ise yoğun bir ilgisi var. HDP takipçileriyle ortaklıklar ise yok sayılabilecek kadar az. Bunda partinin milliyetçi duruşu ve Kürt sorununun barışcıl yollarla çözümüne dair net bir politika ortaya koymamış olması kadar, HDP seçmeninin Akşener’in 90'lı yıllardaki içişleri bakanlığı dönemine dair hafızası da etkili olabilir. Nitekim HDP takipçilerinin profillerinde yapılacak basit bir gezintide bu içeriğe sıklıkla rastlamak mümkün.
Yalnız bu sonuçlar dikkate alınacak olursa, denebilir ki İYİ Parti’nin ayak seslerinden ürkmesi gereken AK Parti değil; halihazırda muhalefet sıralarının mühim bir kısmını kaplayan CHP ve MHP.
Diğer yandan bu verilerin kamuya açık hesaplardan çekildiğini, ifade özgürlüğünün büyük bir tartışma konusu olduğu şu günlerde açık verileri sandığın mahremiyetiyle kıyaslarken iki kere düşünmek gerektiğini de göz önünde tutmak gerek.
Bu inceleme, @iyiparti Twitter hesabının 3 Kasım 2017 tarihi itibariyle 89 bin 592 takipçisinin içindeki açık hesaplardan, profil tanımı ve fotoğrafına sahip, takipçi ve takip eden sayısı 100 ile 1,000 arasında olan, yani gerçek ve sıradan Twitter kullanıcıları olduğunu düşündüğümüz 15 bin 227 hesabın takip ve takip edilme ilişkileri baz alınarak yapılmıştır.
Onur Mat - Nilgün Yılmaz