Günlük hayat artık sektör değil

Orbay Soydan

Henri Lefebvre, “günlük hayat artık sektör değil” diyeli 49 yıl oldu.

Bugünlerde arzularımızın izleri uXDT adı verilen ultrason dalgaları ile sürülebiliyor. Günlük hayatımızın birer parçası olan bilgisayar, telefon ve televizyon gibi akıllı cihazlardan yayılan ultrason dalgaları ile gün içerisinde neler yaptığımız, nelerden keyif aldığımız ya da nelerden sıkıldığımız gibi çok kapsamlı profilimiz çıkarılabiliyor.

Daha geçenlerde bu konuda Braunschweig Teknik Üniversitesi’nden araştırmacılar Google Play mağazasında bulunan 234 uygulamanın uXDT teknolojisini kullandığını tespit ettiler.

We Are Social’ın son yayınladığı 232 ülkeyi kapsayan rapor ise Türkiye’de insanların günde ortalama dört saatten fazla sosyal medyaya ve iki saat civarı da televizyona vakit ayırdığını gösteriyor.

Yapılan başka bir araştırma ise Snapchat kullanıcısı olanların, olmayanlara göre giyim ürünlerinde yüzde 55, aksesuarlarda yüzde 10, ayakkabıda yüzde 36 ve kozmetik ürünlerinde yüzde 17 daha fazla para harcadığını ortaya koyuyor.

Hedef odaklı satışlarda bir mecra olarak ise Instagram çok popüler!

Yapılan araştırmalar beynimizin her 31 saniyede bir sosyal ağa girmek istediğini gösteriyor.

Sonuç olarak Fransız Zenith Optimedia araştırmacıları 2020 yılında, sosyal medyada reklama harcanan paranın gazetelerin reklam gelirlerini geçeceğini belirtiyor.

Pokemon Go mobil uygulaması ile insanların sokaklarda Pokemon avlamasından esinlenen Snapchat ise şimdiden artırılmış gerçeklik reklamcılığı üzerinde çalışarak bunu bir adım ileri taşıyor.

TAKDİR ARTIK SATIN ALINABİLİYOR

İçinde bulunduğumuz ‘post-truth’ yani gerçek-ötesi bu çağda artık beğeni, dolayısıyla takdir de satın alınabilen bir meta haline geldi. İnternette biraz dolaşınca; beğeni satın alabileceğiniz/takdir toplayabileceğiniz birçok site bulabiliyorsunuz, hatta 50 bin yüzde 100 yerli gerçek arkadaş/takipçiyi bin 500 TL’ye almak bile mümkün.

Biraz şansınız yaver giderse; App Store’dan hafta sonu indiriminden kusursuz bir tatil fotoğrafı için 10 Instagram filtresi dahil bulabilirsiniz.

Abartmıyorum!..

Mobile Travel Tracker’ın yapmış olduğu bir araştırma, Türkiyeli tatilcilerin yüzde 35’inin, tatil sırasında takipçilerine hava atmak için sosyal medyaya fotoğraf koyduğunu söylüyor. Aynı araştırmaya göre tatilcilerin yüzde 24’ü ise arkadaşlarını kıskandırmak için tatile gittiğini belirtiyor.

Hotels.com'un yaptığı bir araştırma ise tatilde telefonlarımıza güneşlenmekten fazla vakit ayırdığımızı ortaya koyuyor. Araştırma sonuçlarına göre telefonlarımıza günde üç saatin üzerinde, güneşlenmeye ise günde üç saatin altında vakit ayırıyoruz.

Sanal karakterler yaratma çabamız bunlarla da sınırlı değil…

Video oyunlarında oyun içi satın alımlar yaparak, gerçek hayatta sahip olamayacağımız karakterler yaratıyoruz… Yarattığımız karakteri tarz yapmak/giydirmek ve karakterimize ev ya da araba satın almak için yüzlerce dolar harcıyoruz.

Örneğin Chief Pat adlı YouTuber, ünlü Clash Of Clans oyununa bu zamana kadar 18 bin dolar harcadığını söylüyor. Pat yine Clash Royale’de 12 bin dolar oyun içi eşya satın aldığını belirtiyor. Toplamda 30 bin doları oyun karakteri yaratmak için harcayan YouTuber, bu harcamalardan dolayı hiçbir pişmanlık duymamış!

Swrve’ın 2016 yılında yayınladığı rapor ise ortalama bir kullanıcının mobil uygulamalara aylık 24.33 dolar harcadığını ortaya koyuyor.

Bir ilginç araştırma ise arkadaşlık uygulaması Happn’den…

Happn’ın yaptığı araştırmaya göre, severek dinleseler de dinlemeseler de Türkiye’de yaşayan kadınların ilgi çekmek için Carly Rae Jepsen dinlediği, erkeklerin ise ilgi çekmek için kadınlara 'Call Me Maybe' şarkısını gönderdiğini gösteriyor.

BKM verileri de 2016 yılında Türkiye’de sanal alemde 70 milyar lira harcandığını ortaya koyuyor. Artık alışverişlerimizi bile sanal reyonlardan/marketlerden yaptığımızdan buna şaşırmamamız gerekiyor!

Ayrıca bu konuda yine cep telefonu kullanım verileri dikkat çekiyor: Online alışverişlerde arama oranları mobilde yüzde 70’lere kadar çıkıyor.

Sonuçta öğle yemeğimizi bile cep telefonu uygulamalarından seçiyor ve sipariş veriyoruz.

Ama tüm bunlar ile yetinmeyen internet devleri, örneğin; Facebook beynimizle bilgisayarları birbirine bağlayacak yeni teknolojiler üzerinde çalışıyor.

Facebook'un donanım araştırma laboratuvarı 'Building 8'in yöneticisi Regina Dugan’ın yaptığı bir açıklama, Facebook’un bu proje için şimdiden 60 bilim insanı ve akademisyeni işe aldığını gösteriyor. Firma tarafından projenin amacı: düşüncelerimizi deşifre etmek ve bunun için sesin hızı ve esnekliğine eş bir sessiz konuşma arayüzü yazmak olarak belirtiliyor..

Belki böylelikle bir gün Facebook o anda neler hissettiğimizi ve neye ihtiyacımız olduğunu anlayabilecek ve ona göre bilinç altımızda görgüler/reklamlar gösterebilecek.

Bu yüzden gelecekte rüyalarımıza bile reklamlar yerleştirirseler şaşırtıcı olmaz!

Çünkü sanal olan paranın bile sanallaştığı, günlük hayatın değil sanal olanın sektör olduğu bir dünyada yaşıyoruz.

Öyle ki; bugün pek çok internet kullanıcısı GfK Internet Monitor eklentisi ile reklamlar görüntülüyor, internet deneyimlerini para puan ve hediyeler karşılığında reklam verenlere satıyor.

Daha ilginç olanı ise ABD’de California Üniversitesinde yapılan bir araştırma bulguları sosyal medyada çok sayıda beğeni almanın beyinde para kazanma ile aynı noktayı tetiklediğini ve aynı hazzı yaşattığını gösteriyor.

Yani Henri Lefebvre’in tespiti gerçek anlamıyla 50 yıl sonra vücut buluyor!

Biraz da bu yüzden içinde bulunduğumuz çağa ‘post-truth’ yani gerçek-ötesi çağ diyoruz ya!..