Geçen haftanın hak ihlalleri (26 Mart-2 Nisan): 'Zıpırık şeyler' ajanlık dayattı

Şenal Sarıhan*

Bu hafta, Yeni Türkiye’nin Meclisi’nde kadınların sahneye çıkması engellenirken, üniversitelerinde, erkeğin isteğini yerine getirmeyen kadının Allah'a isyan etmiş sayılacağı kaydedildi. Sokaklarında ise güpegündüz mahalle bekçilerinin kadın kaçırabileceği görüldü.

Şubat ayında, FETÖ üyesi olduğu iddiasıyla gözaltına alınan ve adli tıp raporuna göre işkence sonucu hayatını kaybeden öğretmen Gökhan Açıkkolu'nun suçsuz bulunarak göreve iade edilmesinin ardından bu kez de İzmir'de 'FETÖ' soruşturmasından açığa alındıktan sonra intihar eden hekim Hasan Orhan hakkında 'Bylock tespit edilmediği' kararı verildi. Öte taraftan “OHAL İntiharları”na bir yenisi daha eklendi.

Daha önce Meclis gündemine taşıdığımız ve İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’ya sorduğumuz Kamu Güvenlik Timi bir kez daha ortaya çıktı. Ankara’da Nevruz öncesi yapılan ev baskını sonucu gözaltına alınan JinNews muhabiri Duygu Erol, emniyetteyken kendilerini Kamu Güvenliği Timi (KGT) çalışanları olarak tanıtan kişiler tarafından ajanlık dayatmasına maruz kaldığını ifade etti. 10 Ekim 2017 tarihinde de üniversite öğrencisi Deniz Bahçeci de kendisini Kamu Güvenlik Timi olarak tanıtan kişilerce kaçırıldığını ve darp edildiğini iddia etmişti. Kendilerinin devletten daha güçlü olduklarını söyledikleri iddia edilen KGT için Soylu, “Adı sanı olmayan zıpırık bir şey. Kim devletten güçlüyüz diyorsa devlet onun boyunun ölçüsünü almasını bilir" demişti!

Ve tabii ki iktidarın ötekileştiren dilinden dökülen “incilere” yenileri eklendi.

Geçen hafta komünistlere okuma şansı vermeyeceğini duyuran Cumhurbaşkanı Erdoğan bu kez de “Türkiye’de yaşayamam diyenlerin bilet paralarını verip ülkeden göndermek lazım. Çünkü bunlar ülkemize yük” dedi.

MECLİS’TE KADINLAR SAHNEYE ÇIKARTILMADI

TBMM’de 18 Mart Çanakkale Anması’nda kadın tiyatro sanatçılarının TBMM Başkanlığının talimatıyla sahneye çıkartılmadığı ifade edildi. Bu yasağın Meclis Başkanı İsmail Kahraman tarafından getirildiği iddia edildi.

“Birinci Meclis, Gazilik ve Şehitlik Ruhu” temasıyla gerçekleştirilen Meclis Sohbetleri etkinliğinde, 18 Mart Çanakkale Anmasına ilişkin bir tiyatro gösterisi sergilendi. Ancak gösteride kadın oyuncuların sahneye çıkması engellendi.

Devlet Tiyatroları'nın hazırladığı gösteriye bir saat kala kadın oyunculara sahneye çıkamayacakları ifade edilirken herhangi bir gerekçe gösterilmedi. Erkek oyuncuların sahnede oyunu sergiledikleri sırada konukların arkasında merdivenlerin üzerinde bekletilen kadın oyuncular, oyunun bitiminin ardından TBMM’den çıkartıldı.

MAHALLE BEKÇİSİ YOL KESİP KADIN KAÇIRDI

Mardin’in Derik İlçesinde, 19 yaşındaki Berfin G. güpegündüz ve ellerinde silah bulunan dört kişi tarafından kaçırıldı. Kızlarını arayan aile, kaçırma olayında bekçi Şerif T. ve korucuların yer aldığını ifade ederken, polislerin de kaçırma olayından haberi olabileceğini iddia etti. Olaydan üç gün sonra Berfin’i kaçıran bekçi Şerif T.’nin Diyarbakır’da yakalandığı iddia edilirken konuya ilişkin resmi bir açıklama yapılmadı; Berfin’in nerede olduğu ise bilinmiyor.

“ERKEĞİN İSTEĞİNİ YERİNE GETİRMEYEN KADIN ALLAH'A İSYAN ETMİŞ SAYILIR”

Rektör ve akademisyenler için kep yerine ‘sarığın’ daha uygun olduğunu savunan Mardin Artuklu Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Ağırakça’nın yayınladığı ansiklopedide cinsiyetçi ve nefret suçu olabilecek ifadeler yer aldığı ortaya çıktı.

Altı ciltlik Şamil İslam Ansiklopedisi’nin ‘nüşüz' maddesinde erkeğin cinsel isteklerine itaat etmeme durumu ile Allah'a isyan etmenin aynı kefeye konduğu, "erkeğin isteğini yerine getirmeyen kadın Allah'a isyan etmiş sayılır" dendiğini kaydedildi.

“DEMOKRASİ İSTEYEN TÖVBE ETMEZSE ÖLDÜRÜLMELİDİR”

Ansiklopedinin “mürted” maddesinde ise "Kafirleri tekfir etmemek, kafirler hakkında şüpheye düşmek ve uydukları İslam dışı ideolojilerinin doğru olduğuna inanmak; anıt mezar ve ölülere tapınmak; Yahudilik, Hıristiyanlık, komünizm, kapitalizm, demokrasi, sosyal demokrasi vb. şirk düzenlerini doğrulamak” ifadelerinin yer aldığı kaydedildi. Maddenin devamında ise "Mürted'in cezası, eğer tövbe etmezse öldürülmektedir” dendi.

HRW: İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ ENGELLENİYOR

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), sosyal medya paylaşımlarında Afrin harekatını eleştiren yüzlerce kişinin gözaltına alındığı ve kovuşturmaya uğradığı gerekçesiyle, Türkiye’yi “kişilerin görüşlerini barışçıl yollarla ifade etme hakkını ihlal ettiğini iddia etti. İçişleri Bakanlığı verilerine göre, 20 Ocak – 26 Şubat tarihleri arasında Afrin operasyonunu eleştiren sosyal medya paylaşımları nedeniyle 648 kişi, sokak eylemleri ya da sosyal medyada sokak eylemcileriyle dayanışma ifade eden mesajları nedeniyle de 197 kişi gözaltına alınmıştı

HRW, Avrupa ve Orta Asya Direktörü Hugh Williamson, “Türkiye yetkilileri kişilerin askeri harekatlar da dahil her türlü hükümet politikasını barışçıl yollarla eleştirme haklarına saygı göstermeli ve bu davaları düşürmelidir” dedi.

ÖZGÜRLÜKÇÜ DEMOKRASİ’YE BASKIN

Özgürlükçü Demokrasi gazetesinin İstanbul Beyoğlu'da bulunan merkez binası ve gazetenin basımının yapıldığı matbaa gece yarısı polis tarafından basıldı. Çalışanlar gözaltına alındı. Gazete ve matbaaya kayyım atandığı bildirildi.

EREN KESKİN’E 7.5 YIL HAPİS CEZASI

Özgür Gündem gazetesinde genel yayın yönetmenliği yaptığı için İHD Eş Genel Başkanı Eren Keskin’e 7 buçuk yıl hapis cezası verildi. Keskin verilen karara, “Bugün Özgür Gündem GYY'liğim nedeniyle, hakkımda toplam 7,5 yıl hapis cezası verildi. İsyan ediyorum” diyerek tepki gösterdi.

Keskin’in, Özgür Gündem gazetesi ile dayanışmak amacı ile genel yayın yönetmenliği yaptığı 2014-2015 tarihlerinde hakkında 143 dava açıldı. Bugüne kadar bu davalarda 355 bin 920 TL adli para cezası verildi. Bu cezalardan 105 bin 920 TL’si kesinleşti, devam eden davalarda birkaç yüz bin TL daha adli para cezası verilme ihtimali bulunuyor.

YAZAR ELİAÇIK’A 7.5 YIL HAPİS İSTEMİ

Yazar İhsan Eliaçık bir internet sitesinde yazdığı yazılarda, ‘terör örgütü propagandası” yaptığı iddiasıyla BİMER’e şikayet edildi. Eliaçık’ın 7 yıl 6 aya kadar hapis cezasına çarptırılması talep edildi. İstanbul 26'ncı Ağır Ceza Mahkemesi’nde yapılan duruşmada, savcı esas hakkındaki mütalaasını mahkemeye sundu. Mütalaada, sanık Eliaçık’ın bir internet sitesinde yazdığı yazı ile sanığın olumsuz bir algı oluşturmaya çalıştığı iddia edildi. Mütalaada Eliaçık’ın “terör örgütü propagandası’ yapmak suçundan 1,5 yıldan 7,5 yıla kadar hapis cezasına çarptırılması talep edildi.

YİNE “ZIPIRIK BİR ŞEY” İDDİASI: “KAMU GÜVENLİK TİMİ’NDEN AJANLIK DAYATMASI”

Ankara’da Nevruz öncesi yapılan ev baskını sonucu gözaltına alınan JinNews muhabiri Duygu Erol, emniyetteyken kendilerini Kamu Güvenliği Timi (KGT) çalışanları olarak tanıtan kişiler tarafından ajanlık dayatmasına maruz kaldığını ifade etti.

Dört gün gözaltında kaldıktan sonra tutuklama talebiyle sevk edildiği mahkemece adli kontrol şartıyla serbest bırakılan Erol, İnsan Hakları Derneği (İHD) Ankara Şubesi’nde yaptığı açıklamada, gözaltındayken kendisine "ajanlık" teklif edildiğini iddia etti.

10 Ekim 2017 tarihinde de üniversite öğrencisi Deniz Bahçeci kendisini KGT olarak tanıtan kişilerce kaçırıldığını ve darp edildiğini iddia etmişti.

AKLANMA İNTİHARDAN SONRA GELDİ

İzmir Yeşilyurt Atatürk Hastanesi’nde çalışırken ‘FETÖ’ soruşturması kapsamında açığa alındıktan sonra intihar eden asistan hekim Hasan Orhan Çetin hakkında soruşturmayı yürüten savcı, Bylock tespit edilmediği gerekçesi ile takipsizlik kararı verdi.

İntihar üzerine SES İzmir Şubesi suç duyurusunda bulunarak, Dr. Çetin’in, yaşamını yitirmesine sebep olan görevden uzaklaştırma işleminde sorumluluğu bulunan kişi ya da kişilerin, varsa muhbirlerin/ihbarcıların tespiti için gerekli soruşturmanın yapılması ve haklarında “Görevi Kötüye Kullanma”, “İntihara Sevk” “Bilinçli Taksirle Ölüme Sebep Olma” ve ile re’sen değerlendirilecek diğer suçlardan soruşturma yapılarak cezalandırılmaları istemiyle kamu davası açılmasını istedi.

Geçtiğimiz yılın şubat ayında ‘FETÖ üyesi’ olduğu iddiasıyla hakkında soruşturma açılan ve ardından hastane başhekimliği tarafından açığa alınan asistan hekim Çetin hastanenin onuncu katından atlayarak yaşamına son vermişti.

BİR KHK İNTİHARI DAHA

OHAL döneminde çıkartılan KHK’ların yarattığı sonuçlardan biri olan intihar vakalarına bir yenisi daha eklendi. KHK ile görevinden uzaklaştırılan hakim İngilizce öğretmeni Adalet Betül Çağdır Başaksehir'de 9'uncu kattaki evinden atlayarak intihar etti.

DİSK’in 20 Temmuz 2017 tarihinde yayınladığı ‘OHAL ve Çalışma Hayatı’ başlıklı raporda yer alan bilgilere göre, OHAL döneminde Temmuz ayı itibariyle 36 kişi intihar etti.

POLİS EYLEMCİNİN SAÇINI YOLDU

Ankara Yüksel Caddesi'nde "İşimizi geri istiyoruz" eyleminin 506'ncı gününde yine polis “müdahalesi” vardı. Eylemciler gözaltına alınırken polis, görevlerinden ihraç edilen kamu çalışanlarına destek veren Gülnaz Bozkurt’un saçını yoldu. Gözaltına alınan diğer eylemcilerin vücutlarının çeşitli yerlerinde çizikler oluştu.

BOĞAZİÇİ ÖĞRENCİLERİ İÇİN ULUSLARARASI İMZA KAMPANYASI

Boğaziçi Üniversitesi’nde Afrin operasyonu için lokum dağıtanları protesto ettikten sonra gözaltına alınan 15 öğrenci için uluslararası imza kampanyası başlatıldı. 37 farklı ülkedeki 100’ü aşkın kurumdan 1250 akademisyenin yer aldığı kampanyada, öğrencilerin ifade özgürlüğü haklarını kullandığı belirtilerek; serbest bırakılmaları çağrısı yapılıyor.

İŞ CİNAYETLERİ

Bu hafta iş cinayetlerinde dokuz işçi yaşamını yitirirken; 33 emekçi de yaralandı.

İŞÇİNİN CESEDİ ÜÇ GÜN SONRA BULUNDU

İnşaat İş Sendikası yöneticilerinden Yunus Özgür, 3. Havalimanı inşaatında molozların altında kalan bir işçinin üç gün sonra fark edildiğini belirtti. Özgür yaşanan iş cinayetini şöyle aktardı: “Hop hopçu diye bilinen bir işçi, (Kamyonların döküm alanında onlara yardımcı olan bir kişi) kamyonun döktüğü toprağın altında kalıyor. Kendisinden üç gün boyunca haber alınamıyor. İşçinin eşi olayın ikinci günü havalimanı yönetimini arıyor ve eşinden haber alamadığını aktarıyor. Yönetim ile konuştuktan sonra ise havalimanına geliyor. Yani oraya başvuruyor. Sonra işçinin son bulunduğu yere gidip orada kazı yapıyorlar. Ve işçinin molozların altında kaldığı ortaya çıkıyor.”

'SENDİKADAN İSTİFA EDİP PATRONUN MEZARINDA ÖZÜR DİLERSENİZ İŞE ALIRIZ'

Çimse-İş Sendikasına üye olan 220 işçi işten atılırken, işten atılıp da işe geri dönmek isteyenlerden skandal bir talepte bulunuldu. Çimse-İş Şube Başkanı Ali Rıza Atıcı, işe geri dönmek isteyenlerin sendikadan istifa etmesinin ve firmanın kurucu patronu İbrahim Bodur’un mezarı başına gidip özür dilenmesinin istendiği iddia edildi.

MİDYAT’TA BİR ÇOCUK 12 ERKEK TARAFINDAN CİNSEL İSTİSMARA MARUZ BIRAKILDI

Mardin’in Midyat ilçesinde 17 yaşındaki bir kız çocuğun, 12 erkek tarafından sistematik olarak cinsel istismara maruz bırakıldığı ortaya çıktı. Kentteki bir konfeksiyon atölyesinde çalışan çocuk ailesi tarafından bir hafta boyunca arandı, ardından Batman Bölge Devlet Hastanesi’nde tedavi altında olduğu öğrenilince istismar fark edildi.

Çocuğun ailesinin olayın üzerinin kapatılması için faillerinden birisiyle çocuklarını evlendirmek istediği iddia edildi. Fail erkeğin ailesinin bunu kabul etmemesi üzerine ise, aileye 30 bin TL verilerek olayın üzerinin kapatıldığı ileri sürüldü.

MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRÜ TÜRBAN DAĞITTI

Şırnak Silopi Milli Eğitim Müdürü Bülent Dayanan’ın, Şehit Binbaşı Ercüment Türkmen'in İ.H. Ortaokulu’na giderek kız öğrencilere türban dağıttığı ortaya çıktı. Okulun sosyal medya hesabından 1 Mart’ta türban dağıtma fotoğrafları paylaşılırken, 2 Mart’ta ise tüm kız öğrencilerin türbanlı olarak çekilmiş toplu fotoğrafı paylaşıldı.

Okulun Facebook hesabından duyurulan olayla ilgili şöyle denildi: “Bugün hayırlısıyla imam hatip kız öğrencilerimize İlçe Milli Eğitim Müdürümüz Bülent Dayanan, Okul Müdürümüz Ferhat Ünaldı, Müdür Yardımcısı Beyza Güler ve değerli öğretmenlerimiz tarafından şal hediye edilmiştir.”

*CHP Ankara Milletvekili – TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkan Vekili