G7'den Çin karşıtı hamle: İpek Yolu'na alternatif proje planlanıyor

DUVAR - Dünyanın en zengin ülkelerinin oluşturduğu G7'nin İngiltere’de yapılan liderler zirvesinde, Çin'in, dünyanın en büyük altyapı ve ulaştırma projelerinden biri olan İpek Yolu'na alternatif bir proje kararı aldığı belirtiliyor. Amerikan kaynaklarına dayandırılan haberlere göre G7 ülkeleri, Çin'in modern İpek Yolu diye de nitelenen "Bir Kuşak, Bir Yol" projesine alternatif bir altyapı projesini hayata geçirme kararı aldı.

PEKİN'DEN TEPKİ

Pekin ise zirvede kendi politikalarına karşı birleşik bir duruş sergilemeyi hedefleyen G7'ye tepki gösterdi. Çin'in Londra Büyükelçiliği'nden yapılan açıklamada, "Küresel kararları küçük bir grup ülkenin dayattığı günler geçmişte kaldı" denildi. Çin Elçiliği, "Ülkelerin ister büyük ister küçük, ister güçlü ister zayıf, ister yoksul ister zengin, eşit olduklarına inanıyoruz ve dünya işleri bütün ülkelere danışılarak ele alınmalı" ifadelerini kullandı.

40 MİLYARLIK DOLARLIK FON PLANI

DW Türkçe'nin aktardığına göre, Amerikan kaynakları, İpek Yolu'na alternatif finansman konusunda varılan uzlaşmayla hedeflenen projenin bugün kabul edilerek sonuç bildirisine alınmasının amaçlandığını söyledi. Zirveye katılan Amerikan diplomatların verdiği bilgiye göre, küresel çapta altyapı sistemlerinde 40 milyar dolar ile giderilebilecek bir açık söz konusu. Washington bunun giderilmesi için ihtiyacı olan ülkelere kamu ve özel sektör iştirakiyle oluşturulacak fonlar kurulması sayesinde destek verilmesini hedefliyor. ABD, kendi ifadesiyle çevre ve iklim koruma ile sosyal değerler temelinde şeffaf ve kalıcı hedefler baz alınarak altyapı açığının giderilmesine katkı sunulmasını öneriyor.

Pekin'in İpek Yolu projesine alternatif olarak sunulması hedeflenen projenin finansmanına dair somut uzlaşma sağlanıp sağlanmadığı konusunda bilgi verilmezken, ABD’li kaynaklar, oluşturulacak alternatif projenin ülkeleri kendileri ile Çin arasında tercihe zorlama hedefi gütmediğini de vurguluyor.

ÇİN'E ŞEFFAFLIK ELEŞTİRİSİ

Söz konusu planın "pozitif vizyon sunan bir alternatif" olmasının amaçlandığının altı çizilirken, adını vermek istemeyen ABD'li bir kaynak, Çin‘e şeffaflık, iklim koruma ve uluslararası çalışma koşulları standartlarını yerine getirmeme eleştirisini yöneltiyor ve Pekin’in bu projeyle bazı ülkelerin kötü duruma düşmesine neden olduğunu savunuyor.

Çin'in tanıtımını 2013'te yaptığı "Bir Kuşak, Bir Yol" isimli projesi, Pekin'in bu proje ile hem siyasi hem de ekonomik olarak dünya çapınnda nüfuzunu artırma hedefini güttüğü gerekçesiyle uluslararası alanda sıklıkla eleştiriliyor.

"Bir Kuşak, Bir Yol" projesi ile Çin, Asya, Afrika, Avrupa ve Latin Amerika arasında ulaşım, sanayi ve ticaret ağı altyapısı kurma hedefini güdüyor. Proje kapsamında kara, deniz ve demiryolu altyapısı Çin kamu şirketleri tarafından yapılırken projeye katılan gelişmekte olan ülkeler ile uluslararası kuruluşlardan kredi alma şansı bulunmayan devletlerin Çin bankalarına borçlanmalarından ve Pekin'e bağımlı hale gelmelerinden endişe ediliyor.

Bu nedenle batılı hükümetler, Çin'in küresel çapta nüfuzunu daha da artırmasının yanısıra kimi ülkeleri de borç tuzağına düşüreceğinden yola çıkıyor. Batı, bu şekilde siyasi ve ekonomik olarak bazı ülkelerin Pekin'e bağımlı hale gelebileceği ve iş birliğinin iklim ve çalışma standartları gözetilmeden sürdürüleceği endişesini taşıyor. İpek Yolu projesi kapsamındaki ihalelerin çoğunu da Çinli şirketlerin alması ayrıca eleştiri konusu.

TÜRKİYE PROJEYİ DESTEKLİYOR

"Bir Kuşak, Bir Yol" projesine Ankara ise destek veriyor. Projenin ikinci zirvesine katılmadan önce konuşan dönemin Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Cahit Turhan, proje ile Türkiye'nin de içinde bulunduğu coğrafyanın öneminin daha da artacağını söylemiş, "Anadolu, Kafkasya ve Orta Asya üçgeninde taşımacılık orta vadede şu anki ekonomik büyüklüğünün birkaç katına ulaşacak" demişti. (DIŞ HABERLER, DW Türkçe)