Türkiye Avrupa'nın gazeteci hapishanesi

DUVAR - DİSK'e bağlı Basın-İş, Türkiye'de basına yönelik baskı ve engellemelerin yer aldığı Kasım 2016 Raporu'nu açıkladı.

Avrupa'da en çok tutuklu gazeteci bulunan ülkenin Türkiye olduğu belirtilen raporda, şu ifadelere yer verildi: "Kasım ayında da, Cumhuriyet gazetesi çalışanları ve yöneticileri, Kürt illerinde haber takip eden gazeteciler tutuklanırken Türkiye, gazeteciler için dünyanın birinci numaralı hapseden ülkesi olmaya devam etti. Avrupa genelinde hapiste bulanan gazetecilerin yüzde 95’i Türkiye’deki hapishanelerde yatıyor."

'YABANCI GAZETECİLER DE HEDEFTE'

Basına yönelik baskıların sadece Türkiyeli gazetecilerle sınırlı kalmadığı belirtilen Basın-İş raporunda, "Haber takibi yapan yabancı gazeteciler bu baskıdan muaf değil. Fransız gazeteci Olivier Bertrand’ın Gaziantep’te gözaltına alınmasının ardından sınır dışı edilirken, Diyarbakır'da iki İsveçli gazeteci de emniyet güçlerce gözaltına alındı" dinildi.

'GERÇEKLER YAYIN YASAĞIYLA ÖRTÜLMEYE ÇALIŞILIYOR'

Raporda, yayın yasaklarına ilişkin olarak da şu tespitlere yer verildi: "Hemen her önemli olayın ardından ilan edilen yayın yasakları bu ay da sürdü. Son olarak Adana Aladağ’da dinî tarikat tarafından işlenen bir kız örenci yurdunda ağır ihmal nedeniyle ortaya çıkan yangında 12 kişinin ölümünün ardından getirilen yayın yasağı, hükümetin acı gerçekleri örtmeye çalışmasının göstergesinden başka bir şey değildir."

"Başbakanlık tarafından verilen basın kartlarının iptal edilmesi ve bu karta sahibi olmayan gazetecilerin haber izlemesinin engellenmesi de sansürün bir başka boyutu olarak yaşanmaya başladı" denilen raporda gün gün şu gelişmeler kayda geçirildi:

1 Kasım

KHK kararı ile 29 Ekim’de kapatılan Azadiya Welat gazetesi çalışanı İsmail Çoban gözaltına alındı. Çoban’ın amcası, polislerin kendisine çalışanın Amed (Diyarbakır) TEM şubesinde tutulduğunu söylediğini aktardı.

2 Kasım

Cumhuriyet gazetesi, çok sayıda gazeteci ve yöneticisi gözaltına alındıktan sonra siber saldırısı maruz kaldı.

3 Kasım

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, Özgürlükçü Demokrasi gazetesinde yer alan 19 ayrı habere soruşturma başlattığını söyledi.

4 Kasım

Başta Facebook, Twitter, WhatsApp ve YouTube olmak üzere HDP’ye yönelik gözaltıların ardından Türkiye genelinde internet yavaşlandıktan sonra Başbakan Binali Yıldırım, yavaşlatılma “güvenlik açısından” yapıldığını belirtti. Yıldırım, “Güvenlik açısından zaman zaman bu tür tedbirlere başvurulabilir. Arkadaşlar güvenlik açısından zaman bu tip tedbirlere başvurulabilir. Bunlar geçici tedbirlerdir” söyledi.

Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), Amed (Diyarbakır) bomba saldırısının ardından yayın yasağı getirdi.

12 HDP milletvekili gözaltı alınmasının ardından İzmir’de yapılan basın açıklamasında Jin Haber Ajansı (JINHA) muhabiri Ayşe Yılmaz’ın aralarında bulunduğu onlarca yurttaş gözaltına alındı.

Cumhuriyet gazetesi muhasebe müdürü Günseli Özaltay ve eski yönetici Bülent Yener serbest bırakıldı.

KHK ile 29 Eylül’de kapatılan Kürtçe’de çocuk programları yayınlayan Zarok TV, tekrar açılacak ancak çizgi filmlerin en az yüzde 20’sinin, çizgi film haricindeki yayınların ise en az yüzde 40’ının Türkçe olması zorunlu. Ayrıca bu yayınların “Türk kültürünü yansıtması”nın da gerektiği belirtildi.

KHK ile 29 Eylül’de kapatılan Yön Radyo tekrar açılacak.

5 Kasım

Cumhuriyet gazetesi yazarları Hikmet Çetinkaya ve Aydın Engin yaş sebebiyle adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Yazarlara yurt dışı yasağı konuldu.

Cumhuriyet gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Murat Sabuncu, Yayın Danışmanı Kadri Gürsel, Cumhuriyet Vakfı Yönetim Kurulu üyeleri Önder Çelik, Bülent Utku, Mustafa Kemal Güngör, Güray Öz ve Hakan Kara, karıkatürist Musa Kart ve Kitap Eki Genel Yayın Yönetmeni Turhan Günay tutuklandı.

6 Kasım

Jin Haber Ajasnı’ndan (JINHA) beş muhabir Tuzla'da tarım işçisi kadınlara dair çekimler yapmak için geldiği Adana'da gözaltına alındı.

Jin Haber Ajasnı’ndan (JINHA) muhabirleri Bengi Su Kömürcü ve Duygu Civiniz’in aralarında bulunduğu 19 kişi, İstanbul Kadıköy’de HDP’li kadın milletvekillerinin tutuklanmasını kınamak için kadın örgütleri tarafından düzenlenen protestoda polislerce gözaltına alındı.

8 Kasım

Özgür Gündem gazetesi ile dayanışma amacıyla başlatılan “Nöbetçi genel yayın yönetmenliği” kampanyasına katıldıkları için haklarında dava açılan TİHV Genel Başkanı Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı, RSF Türkiye temsilcisi Erol Önderoğlu, yazar Ahmet Nesin’in ilk duruşması görüldü. Mahkeme gazetecilerin beraat taleplerini reddederek davayı 11 Ocak 2017’ye ertelendi.

Gazeteci Arzu Demir, yazdığı “Devrimin Rojava Hali” ve “Dağın Kadın Hali” kitapları nedeniyle “terör propaganda” suçlamalarıyla iki ayrı dava görüldü. Her iki dava 19 Ocak 2017’ye ertelendi.

Bodrumlu gazeteci-aktivist Ayhan Karahan, geçtiğimiz hafta düzenlenen basın açıklamasının ardından yaptığı konuşmasında Cumhurbaşkanı’na hakaret ettiği gerekçesi ile tutuklandı.

10 Kasım

Özgür Gelecek / Paşêroja Azad gazetesinin Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Aslı Ceren Aslan hakkında “örgüt propagandası yapmak”tan 2 yıl 6 ay hapis cezası verildi.

25 Temmuz 2015’ten bu yana 12 kez erişime engellenen Sendika.Org, BTK tarafından 13. kez engellendi. Haber sitesi,www.sendika12.org’da yayınını sürdürüyor.

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, kapatılan Özgür Gündem’de 9 yazar ve yönetici hakkında 4 ayrı suç nedeniyle ağırlaştırılmış müebbet cezası istenen bir iddianame hazırladı. Hazırlanan iddianamede Genel Yayın Yönetmeni Zana Bilir Kaya, Sorumlu Yazı İşleri Müdürü İnal Kızılkaya, İmtiyaz Sahibi Kemal Sancılı, eski Eş Genel Yayın Yönetmeni Eren Keskin ve Yayın Danışma Kurulu üyeleri Aslı Erdoğan, Necmiye Alpay Bilge Contepe, Filiz Koçali ve Ragıp Zarakolu’na “silahlı terör örgütüne üye olma,” “devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma,” “suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olmak” ve “terör örgütünün propagandasını yapmak” suçlarında bulunularak haklarında ceza talebinde bulunuldu.

11 Kasım

Cumhuriyet Gazetesine yönelik operasyonun kapsamında aranan Cumhuriyet Gazetesi İcra Kurulu Başkanı Akın Atalay, Almanya’dan Türkiye’ye dönüşünde İstanbul Atatürk Havalimanı’nda gözaltına alındı.

Semsûr’un (Adıyaman) Gerger ilçesinde yaşanan çocuk istismar skandalını ortaya çıkaran Fırat Gerger haber sitesinin editörü Özgür Boğatekin’in evi polislerce basıldıktan sonra söz konusu haber zorla sildirildi. Boğatekin gece haberi tekrar yayınlasa da, haber sitesi sonra mahkeme tarafından erişime engellendi.

Özgür Gazeteciler Cemiyeti, yeni KHK ile kapatıldı. OHAL yasası ile ÖGC’nin yanı sıra 369 dernek kapatıldı.

12 Kasım

Terör propagandası iddiasıyla hakkında yakalama kararı bulunan ve önceki gün Almanya’dan döndükten sonra gözaltına alınan Cumhuriyet Gazetesi İcra Kurulu Başkanı Akın Atalay tutuklandı.

Les Jours adlı yayında çalışan Fransız gazeteci Olivier Bertrand, Gaziantep'te polis tarafından gözaltına alındı. Sınır Tanımayan Gazeteciler yetkili Christophe Deloire, Bertrand’ın gözaltına alınması “gayrimeşru” olup “sindirme amacıyla” yapıldığını söyledi.

13 Kasım

HDP’nin Şişli Cami önünde yapmak istediği açıklamaya sadıran polis, Cumhuriyet gazetesi muhabiri Ali Açar ve Dicle Haber Ajansı (DİHA) muhabiri Metin Yoksu'yu darp ederek alıkoydu.

12 Kasım’da Gaziantep’te gözaltına alınan Fransız gazeteci Olivier Bertrand sınır dışı edildi.

15 Kasım

Cizîr’nin (Cizre) Sanat Sokağı’nda dolaştığı sırada ‘keşif için bölgede dolaştığı’ iddiasıyla gözaltına alınan gazeteci Perihan Kara, telefonundaki fotoğrafları gerekçe gösterilerek tutuklandı.

Ankara Yüksel Caddesi’nde Dev-Lis üyesi 2 gencin oturma eyleminin fotoğraflarını çeken serbest gazeteci Can Özen, polis tarafından darp edilerek yerde sürüklendi. Özen, bir ayağı yaralı olduğu belirtmesine rağmen polis tarafından sürüklendi. Polislerin saldırısının nedeniyle Özen yürüyemediği halde bırakıldı.

16 Kasım

Kapatılan Özgür Gündem gazetesi yazarı Şaban İba "örgüt üyesi" olduğu iddiasıyla Balıkesir Edremit’te gözaltına alındı.

17 Kasım

Kapatılan Azadiya Welat Gazetesi Sorumlu Yazı İşleri Müdürü İsmail Çoban’a “terör porpagandası” nedeniyle 2 yıl 4 ay hapis cezası verildi.

19 Kasım

Amed’in (Diyarbakır) Bajarê Nû (Yenişehir) ilçesinde L.N.B. ve R.A.S. adlı 2 İsveçli gazeteci, kaldıkları otelin çevresinde bulunan ve bir kısmı askeri bölge olan alanda görüntü çektikleri gerekçesiyle polis tarafından gözaltına alındı. İfadesi alınan gazeteciler serbest bırakıldı.

21 Kasım

Kapatılan Jin Haber Ajansı'nın (JINHA) eski muhabiri Aysel Işık, Şirnex’te (Şırnak) haber takibi yaptığı sırada polisler tarafından zorla zırhlı araca bindirilerek gözaltına alındı.

Şirnex’te (Şırnak) haber takibi yaparken gözaltına alınan eski Jin Haber Ajansı (JINHA) muhabiri Aysel Işık, sevk edildiği mahkeme tarafından sosyal medya paylaşımları ve haberleri nedeniyle "örgüt üyesi olmak” iddiasıyla tutuklandı.

22 Kasım

OHAL KHK/677'nin kapsamında yedi gazete, bir dergi ve bir radyo kapatıldı. Ekspres, Türkiye Manşet, Dağyeli, Akis, İpekyolu, Son Dakika ve Yedigün gazetelerinin yanı sıra Haberexen Dergisi ve Batman FM kapatıldı.

OHAL KHK/677'nin kapsamında 45 Türkiye Radyo ve Televizyonu (TRT) personeli ihraç edildi.

The Free Journalists Association (ÖGC) is closed as part of state of emergency decree 677 following the sealing of its offices.

Kapatılan Özgür Gündem gazetesi ile dayanışma içine giren Atılım gazetesine on bin liralık para cezası verildi.

Sosyal medya paylaşımları ve gazetecilik faaliyetleri nedeniyle "terör örgütü propagandası" iddiasıyla yargılanan Ali Barış Kurt'a, 2 yıl 4 ay hapis cezası verildi.

23 Kasım

Ömür boyu hapis istemiyle tutuklu yargılanan Dicle Haber Ajansı (DİHA) muhabiri Şermin Soydan tahliye edildi. Yazdığı haber nedeniyle gözaltına altınan Soydan 14 Mayıs’tan beri hapiste tutuluyordu.

Ağustos ayından beri tutuklu bulunan kapatılan Özgür Gündem gazetesinin Yayın Danışma Kurulu üyeleri dilbilimci Necmiye Alpay ile yazar Aslı Erdoğan için 302. madde tahliye kararı çıkmasına rağmen orgüt üyeliği suçlamasından tutukluluk halinin devamına karar verildiği açıklandı.

24 Kasım

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), Başbakanlık tarafından, Fırat Kalkanı Harekatı'nda Suriye’nin el-Bab kentinde etrafında yaşanan hava saldırısına ilişkin yayın yasağı getirildiğini bildirdi.

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), Başbakanlık tarafından, Adana’da meydana gelen patlamaya ilişkin bir yayın yasağı getirildiğini bildirdi.

Kapatılan Özgür Gündem gazetesinin “nöbetçi genel yayın yönetmeni”ne yönelik terör propagandası davasında 16 aydın hakim karşısına çıktı. Dava, 17 Şubat 2017’e kadar ertelendi.

Mardin Ağır Ceza Mahkemesi'nde yargılanan kapatılan Dicle Haber Ajansı (DİHA) muhabiri Meltem Oktay'a "örgüt propagandası"ndan 4 yıl ceza verildi.

26 Kasım

Geçen hafta yaşanan maden faciasının ardından Sêrt (Siirt) Şêrwan'a (Şirvan) giden Güneydoğu Gazeteciler Cemiyeti yöneticisi ve BBC Türkçe muhabiri Hatice Kamer, haber takibi yaptığı sırada gözaltına alındı.

27 Kasım

Amerika’nın Sesi (Voice Of America) için çalışan Serbest Muhabir Khajijan Farqin’in Amed’de (Diyarbakır) gözaltına alındı.

Maden faciasını takip etmek için Sêrt’in (Siirt) Şêrwan’a (Şirvan) giderken gözaltına alınan Güneydoğu Gazeteciler Cemiyeti yönetim kurulu üyesi ve BBC Türkçe haber servisi muhabiri Hatice Kamer Emniyet Müdürlüğündeki işlemlerin ardından serbest bırakıldı.

30 Kasım

Adana Aladağ’da bir kız yurdunda çıkan yangın sonucu 11 öğrenci ve bir eğitmenin can vermesiyle ilgili haberlere yayın yasağı getirildi. RTÜK, ‘Yurt çapında huzur ve güven ortamının bozulmaması’ için yasağı getirdiğini açıkladı. (HABER MERKEZİ)