Avrupa Konseyi: Türkiye otokrasiye ve tek adam rejimine sürükleniyor
Avrupa Konseyi'nin anayasa reformlarını incelemekle görevli organı Venedik Komisyonu: Türkiye'de demokratik sistem dramatik biçimde geriledi; ülke otokratik, tek adam rejimi yolunda.
DUVAR - Avrupa Parlamentosu'nun ve Avrupa Konseyi'nin anayasal konulardaki danışma organı olan Venedik Komisyonu'nun Türkiye'deki temaslarının ardından hazırladığı raporda, 'Türkiye’nin otokrasiye doğru sürüklendiği' tespiti yer aldı. Raporda, 'Türkiye'nin şu anda otoriter bir rejimi engelleyecek tüm gerekli mekanizmalardan da yoksun olduğu' saptaması yapıldı.
'TEK ADAM REJİMİ YOLUNDA'
Süddeutsche Zeitung gazetesinin yayımladığı raporda öne çıkan tespitler şöyle:
- Avrupa Konseyi'nin anayasa reformlarını incelemekle görevli organı Venedik Komisyonu, 'Türkiye'de demokratik sistemin dramatik biçimde gerilediği ve otokratik, tek adam rejimi yolunda olduğu' saptaması yaptı.
'TÜM DENETİM MEKANİZMALARINDAN YOKSUN'
- Raporda, 'Türkiye'nin şu anda otoriter bir rejimi engelleyecek tüm gerekli mekanizmalardan da yoksun olduğu' tespiti yer aldı.
- Türkiye'de devletin yeniden yapılandırılması planlarını ve bu yapılanmayla hedeflenen yeni anayasayı eleştiren Komisyon, 'parlamento ya da yargı organlarının, Cumhurbaşkanı'nın kararlarını gözden geçireceği ya da durduracağı denetleme mekanizmalarının neredeyse tümünün ortadan kaldırılmış olduğu' eleştirisi getirdi.
'CUMHURBAŞKANI İSTEDİĞİNİ ATAYACAK'
- Komisyon, Türkiye'de planlanan yeni başkanlık sisteminde 'Cumhurbaşkanı'nın hiçbir denetim olmaksızın bakanları atayabileceği ya da görevden alabileceği' saptaması yaptı.
'KARARNAMELERLE YÖNETİLECEK'
- Raporda, 'Cumhurbaşkanı'nın şimdiye kadar olduğundan daha yoğun olarak ülkeyi kanun hükmünde kararnamelerle (KHK) yöneteceği ve olağanüstü durumu -kendi isteği doğrultusunda- uzatabileceğine' dikkat çekildi.
'YARGI, BAĞIMSIZLIĞINI TAMAMEN KAYBEDECEK'
- Komisyon, 'Türkiye'de zaten gücü azaltılmış olan yargının yeni başkanlık sistemi ile bağımsızlığını tamamen kaybedeceği' görüşünü savundu.
- Venedik Komisyonu, hedeflenen değişikliklerin 15 Temmuz darbe girişiminin ardından ilan edilen olağanüstü hal ortamında yapılacak olmasını da eleştirdi.
- Komisyon raporunun sonuç bölümünde, "Siyasi özgürlüklerin yoğun bir biçimde sınırlandırılmış olması, anayasa referandumu için gerekli olan demokratik çerçevenin oluşmasını kesinlikle engelliyor” ifadesi kullanıldı.
'REFERANDUM ERTELENSİN'
- Komisyon bu gerekçelerle, referandumun olağanüstü hal kaldırılıncaya kadar ertelenmesini ya da siyasi özgürlüklerin budanmasına son verilmesini talep etti.
Türkiye Avrupa Konseyi'ne kurulduğu 1949 yılından bu yana üye. Ancak kuruluşun 'değerlerine ve prensiplerine aykırı uygulamaları' nedeniyle sık sık eleştirilere maruz kalıyor. (Kaynak: Deutsche Welle Türkçe)