Duvar Arkası: Referandumda 'korku' senaryoları

REFERANDUMDA 'KORKU SENARYOLARI'

“Korku dağları bekler” atasözünü bugünlerde çok sık duyar olduk. Senaryolar çeşit çeşit. Bunlardan bazıları şöyle:

- Referandumda oy verme kabinine telefonla girilmesi yasak olduğu halde seçmenin sözlü beyanına güvenilerek üst araması yapılmıyor. Yani “üzerimde telefon yok” diyen seçmen cebinde sakladığı telefonuyla kabine girip oy kullanabilir. Kamu çalışanları bu nedenle kendilerinden ‘evet’ oyu kullandıklarına dair fotoğraflı ispat istenileceğinden korkuyorlar.

- Kamu kurumlarında özellikle de yargı ve güvenlik bürokrasisinde, ‘iktidara muhbirlik yaptığı’ öne sürülen bazı memurların, ‘hayır’ oyu vereceğinden şüphelendikleri kişilerin ağzını aradığı ve onlar hakkında rapor yazdığı iddia ediliyor. Bu yüzden insanlar referandum sohbeti yapmaktan kaçınıyor.

- Hayır oylarının düşük çıktığı anketlere şüpheyle yaklaşılması gerektiği belirtiliyor çünkü ‘hayır’cıların oyunu açık etmeye korktuğu ifade ediliyor.

- ‘Suriye savaşı bahane edilerek referandum iptal edilecek’ iddiası daha da ileri taşındı. Bu uç senaryoya göre referandum yapılacak ve seçimden ‘hayır’ çıkacağı anlaşıldığında Yüksek Seçim Kurulu (YSK) önünde bir bomba patlayacak, seçim iptal olacak! Bu senaryo Meclis koridorlarında bile konuşuluyor!

- Adres kaydı olmadığı için oy kullanamayacak yurtdışındaki 1 milyon seçmenin referandumda oy kullanabilmesi için 680 sayılı KHK ile düzenleme getirilmişti. Seçim yasalarında yapılan değişiklikler bir yıl içinde gerçekleştirilen seçimde kullanılamazken bu düzenleme referandumda kullanılacak. İşte bu düzenlemeyle yurt dışında mükerrer oy kullanımının önünün açıldığı da iddia ediliyor. Siyasi iktidar bunun söz konusu olmayacağını, her kullanılan oyun YSK’nın sistemine anında düşeceğini söylerken CHP ‘mükerrer’ oy iddiasında ısrarcı.

- Her seçimde şüpheyle yaklaşılan SEÇSİS yine sohbetlerin ana gündem konusu. YSK Seçim Bilişim Sistemi (SEÇSİS) ile ilgili türlü türlü rivayetler şimdiden dolaşımda. Bu nedenle hem partiler hem de çeşitli gruplar ‘sandık güvenliği’ eğitimlerini çok sıkı tutuyor.

İKİ BAKANLIK ‘UZAY’ KONUSUNDA ANLAŞAMADI

Türkiye Uzay Ajansı kurulması için hükümet tasarısı hazırlandı. Komisyon çalışmaları tamamlanan Uzay Ajansı kurulması Kanunu’nun bu hafta Meclis'te görüşülerek geçirilmesi bekleniyordu. Muhalefet de bu yönde bilgilendirildi. Ancak yasa getirilmedi. Meclis de referandum tatili öncesi uluslararası anlaşmaları onaylamaya devam etti.

Edinilen bilgiye göre Uzay Ajansı Kanunu'nun Meclis’e getirilmeme nedeni iki bakanlık arasındaki gerilim. Ulaştırma Bakanlığı Uzay Ajansı'nı öncelikli olarak görüşmek istedi. Bilim Teknoloji ve Sanayi Bakanlığı ise FETÖ yapılanması ve kaynakların bu yönde kullanımıyla gündeme gelen TÜBİTAK'ı yeniden yapılandıracak Yüksek Teknolojiler Araştırma Merkezi (YÜTAM) Kurulması Kanunu’nu getirmek için bastırdı. Devreye Başbakan Binali Yıldırım girdi ve iki kanun da referandum sonrasına ertelendi.

BAKAN VE KARDEŞLERİ

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye-Hollanda kriziyle gündeme oturan Aile ve Sosyal Politikalardan Sorumlu Bakan Fatma Betül Sayan Kaya için “elimizde büyüyen kızımız” ifadesini kullanmıştı. Sayan’ın anne babasıyla Erdoğan çiftinin yakın arkadaş olduğu biliniyor. Erdoğanlar, Bakan Sayan’ın nikâh şahidiydi. İki ailenin çocukları da çok yakın dostlar. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Sayan ailesinin çocuklarına o kadar güveniyor ki, hepsi AK Parti iktidarı döneminde ya danışmanlık yaptı ya da önemli mevkilere getirildi. Örneğin en kritik kurumlardan biri olan Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'nun (BTK) Başkanı, Bakan Sayan’ın ağabeyi Ömer Faruk Sayan… BTK Başkanı da tıpkı kardeşi gibi bir süre Erdoğan’ın danışmanlığını yapmıştı.

BTK’nın ne işle iştigal ettiğini bilmeyenler için TİB'i (Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı) hatırlatalım. Cumhurbaşkanı Erdoğan, darbe girişiminin ardından yaptığı açıklamada, “TİB’i kapatacağız. Bütün pisliklerin yuvalandığı yerlerden biri de burası. TİB’i BTK’ya devredince BTK gerekli adımları atacaktır” demişti. TİB, Ergenekon vb. operasyonlar sırasında adını herkesin öğrendiği, tüm yasa dışı dinlemelerin yapıldığı kurumdu. BTK Başkanı Sayan, referandum sürecinde ‘sosyal medyaya verdiği gözdağı’ ile haber oldu yakın zamanda.

Bakan Sayan’ın ablası Ayşe Hilal Sayan Koytak, kız kardeşi bakan olduğunda Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın müsteşar yardımcısıydı. 'Etik olmayacağı' gerekçesiyle bu görevden istifa etti ancak halen Bakanlıkta. O da AK Parti’de bir süre danışmanlık yapmıştı. Abla Sayan’ın sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımlarda Erdoğan ailesiyle yakın ilişkisi açıkça görülüyor.

Ve küçük kardeş Nazmiye Sümeyye Sayan… Cumhuriyet gazetesinin haberine ve iddiaya göre İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi üyesi kız kardeş Sayan, belediyelerde meclis üyesi olarak görev yapanların ihalelere girmesi hukuken yasakken danışmanlık şirketi aracılığıyla AK Partili Gaziosmanpaşa Belediyesi’nden ihale almıştı.

Siyasi kulislerde “Saray Kabinesi” olarak ifade edilen ve başını Bakan Sayan’ın çektiği bu grup, Erdoğan’a yakın isimlerden oluşuyor ve kritik konulardaki adımları, bizzat Erdoğan’la değerlendirerek attıkları biliniyor.

CHP’NİN REFERANDUM TAHMİNİ: HAYIR: YÜZDE 58 EVET: YÜZDE 42

Meclis’teki dört partinin ortak kararıyla Meclis Genel Kurulu 21 Mart Salı gününden itibaren 15 gün süreyle çalışmalarına ara verecek. Milletvekilleri referandum öncesi hem kendi seçim bölgelerinde hem de parti tarafından görevlendirildikleri illerde çalışmalarını sürdürüyorlar. Meclis’in son haftası ana muhalefet partisinin milletvekillerine referandum tahminlerini sorduk. Anayasa değişikliği referandumundan “hayır” çıkacağına kesin gözüyle bakan CHP milletvekilleri oran da verdiler:

Hayır: Yüzde 58

Evet: Yüzde 42

CHP’lilere göre AK Parti’de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ‘şahsi’ oyu: Yüzde 35… Bunun üstüne ancak 7-8 puan eklenebileceğini söyleyen muhalefet partisi milletvekillerine göre AK Parti Hükümeti, ‘hayır’ın çantada keklik olmadığının farkında ve Avrupa ile yaşanan kriz de bunun bir göstergesi. Krizin açık bir senaryo olduğunu, AK Parti ve MHP içindeki kararsızları, ‘hayırcılar’ı etkileme amacı taşıdığını söyleyen CHP’liler, referanduma kadar AK Parti’nin 'benzer senaryoları' hayata geçirebileceğini savunuyor.

İHA’LARDA GÜVENLİK VERGİYE KURBAN MI EDİLİYOR?

İnsansız hava araçları… Kısa adıyla İHA ya da drone… Kimi zaman oyuncak olarak karşımıza çıkıyor kimi zaman sinema sanayinde kullanılıyor kimi zaman ise devletin savunma amaçlı kullandığı envanter arasında sayılıyor veya savaş bölgelerinde kullanılan tehlikeli bir araç olabiliyor. Son zamanlarda Türkiye’ye çok fazla İHA girişi yapıldığı yetkili birimlere gelen bilgiler arasında. Konu araştırılınca ortaya çıktı ki, bu araçlar ülkeye “kamera” olarak sokuluyor. Yani elinizde üzerine küçük bir kamera monte edilmiş bir drone ile uçağa binip Türkiye’ye gelip buradan da istediğiniz yere gidebilirsiniz. Gümrük buna izin veriyor.

Taşıma kapasitesi, havada kalma süresi gibi bir takım özelliklerine göre sınıflandırılan bu araçlara kamera takıldığında İHA’lar gümrükten drone olarak değil “kamera” olarak geçiriliyor. 150 kg hatta daha fazla ağırlığı bile taşıyabilen bu araca kamera denildiğinde yüzde 25 gümrük vergisi alınıyor. Gümrükleri ilgilendiren en önemli kısım bu. Ek vergiler de cabası. Böyle olduğunda Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün prosedürünün ve kontrolünün dışına çıkmış oluyor İHA’lar. Yani isteyen, canı istediği sayıda İHA’yı Türkiye’den geçirerek savaş bölgelerinde üzerindeki kamerayı söküp farklı amaçlarla kullanabilir.

BAKANIN OLMAZSA OLMAZI: MAŞA

Aladağ öğrenci yurdu yangınını araştırmak için kurulan Meclis komisyonu çalışmalarını sürdürüyor. Geçtiğimiz hafta Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürü Sinan Aksu komisyona bir sunum yaptı. Aksu yurt odalarında yasağa rağmen elektrikli cihaz kullanıldığını, bunların 'sıkıntı yarattığını' söyledi. Aksu, “Elektrikli su ısıtıcısı gibi, işte saç maşası gibi, bunların yurtta kullanılmasını biz kesinlikle yasakladık ama buna rağmen saç kurutma makinesini yasaklayamayız yani. Saç kurutma makinesi olmazsa olmaz” dedi.

Komisyon Başkanı eski Bakan Fatma Güldemet Sarı, bunun üzerine söz girdi, “Maşa bile olmazsa olmaz diyeceğim” dedi ve yıllar önce Adana’da elektrikli battaniyeyi fişte unuttuğu için yangın tehlikesiyle nasıl karşı karşıya kaldığını anlattı. Sarı'nın, “Ne kadar tedbir alırsak alalım bu tür kazalar olabiliyor” sözlerine Aksu şu karşılığı verdi, “Maalesef, bizde bu odalarda çıkan yangınların neredeyse tamamına yakını kız yurtlarında çıkıyor, bu benzer sebeplerden dolayı.”