Kızıltepe'de oylar vicdanla kullanılacak
Mardin'in Kızıltepe ilçesinde referandum sükunetle bekleniyor. AK Parti ilçe Başkanı Faruk Kılıç, belediyeye kayyım atanmasının "evet" oylarını etkilemeyeceğini iddia ederken, Kızıltepeliler hayır oylarının önde olduğundan emin görünüyor.
KIZILTEPE - Kızıltepe'ye indiğimde doğruca eski adıyla Cumhuriyet Meydanı, yeni adıyla Qada Azadiye (Özgürlük Meydanı) tarafına gidiyorum. Yürüyüş yolu boyunca referandum heyecanına ilişkin hiçbir ibareye rastlamıyorum. Meydana vardığımda da hayal kırıklığı yaşıyorum. Ne bir afiş, ne bir pankart, hiçbir şey yok meydanda. Trafiğe kapalı meydanda insanlar Nisan güneşinin altında güneşleniyor, bir hafta sonra referandum yokmuş gibi rahat görünüyorlar.
Birkaç fotoğraf çekip bir banka oturuyorum, bu umursamazlığın nedenini düşünerek. Bir süre sonra iki yaşlı adam yanıma oturuyor. İkisi de hayır oyu kullanacağını söylüyor ve başka soruya gerek yok der gibi, Kürtçe, "Allah'ın izniyle kazanacağız" diyorlar.
VİCDANIYLA OY KULLANACAK OLAN KERENGERCİ
Kızıltepe'de, AK Parti İlçe Binası'na varmadan önce, kereng satan bir adama rastladım. Kereng buralarda baharın habercisidir. Newroz hazırlıkları başlarken kereng de tezgahlardaki yerini almaya başlar. Toprağın altından çıkartılan bu bitkinin saltanatı, bahar bitmeden bitiyor.
Adam bir tandan kerengleri becerikli elleriyle ayıklarlarken bir yandan benimle konuşuyor. 3 kilosunu 10 liradan sattığını öğreniyorum. "Ucuzladı" diyor, "Yeni çıktığında daha pahalıydı."
Kerengeri nerede topladığını da soruyorum. "Karacadağ'dan geliyor" cevabını alınca şaşırdığımı belirtmeliyim. Dediğine göre buralarda eskiden olduğu gibi kereng kalmamış artık. Toprak, yaz kış ekiliyor, ilaçlanıyor. Böyle olunca ne kereng ne de başka bir bitki yetişmez olmuş.
Referandumu konuşmak istiyorum. Pek yanaşmıyor. Oyunun rengiyle ilgili sorumu da "Allah bilir" diyerek geçiştirmek istiyor. Sonunda kendisinin hayır diyeceğini söylüyor. Kızıltepe'den ne kadar hayır oyu çıkar, bir tahminde bulunabilir mi? "Herkes vicdanına göre oy kullanacak, ben bilemem" diyor adam.
AK PARTİ 45 GÜNDÜR SAHADA
AK Parti İlçe Binası'nın etrafı bariyerlerle çevrilmiş, kapıda akrep tipi bir polis aracı bekliyor. İlçe binası hareketli. Birkaç parti çalışanı kadın dışında koşturan adamlar var binada. Bir yakını için iş istemeye gelen adama İlçe Başkanı Faruk Kılıç, "16 Nisan'a kadar iş alımlarının durduğunu anlatıyor kibarca. Adam, "Bir emriniz olursa..." diye konuşmaya başlamışken Kılıç, "Mitinge gelin" diyor. Cumartesi günü İçişleri Bakanı Süleyman Soylu Kızıltepe'ye gelecek, halka seslenecek, bu mitinge davet ediyor İlçe Başkanı. Kapıda bekleyen bir grup insandan da aynı şeyi istemişti, "Alanı doldurmalıyız. Otobüs lazımsa söyleyin, görevli arkadaşlar göndersin" demişti.
HALKIN TEVECCÜHÜ VAR
İlçe Başkanı Faruk Kılıç, yaklaşık 45 gündür sahada olduklarını ve halkla temas kurma çalıştıklarını anlatıyor. Kılıç, "Halkın bu kez Mardin’de evet diyeceğine inanıyoruz. Sahada gördüğümüz durum bu yönde" diyor.
Kılıç'a, Kızıltepe Belediyesi'ne kayyım atandığını ve belediye başkanlarının aylardır hapiste olduğunu hatırlatarak, bu durumun kendi seçmenlerini nasıl etkilediğini soruyorum. Şöyle cevaplıyor Kılıç:
"Kayyım devleti temsil ediyor, bizler ise AK Parti'yi temsil ediyoruz. Kayyım devletin atadığı, devleti temsil eden belediye başkan vekilleridir. Belediyelere kayyım atanmış olması halkın üzerinde ciddi bir etkiye neden olmadığını görüyoruz. Halka bu uygulamanın AK Parti'den kaynaklandığı söylendi, böyle bir algı yaratılmaya çalışıldı. Ama halk gördü ki bu böyle değil, devlet kayyımlara bir rol biçmiş, kendileri de bu rolü yerine getirmeye çalışıyorlar. Kayyımlar AK Parti'nin temsilcisi değildir, halk da bunu görmeye başladı."
İÇİŞLERİ BAKANLIĞI'NIN TALİMATI
Bu konuda hükümet yetkililerinin bazı açıklamalarını söyleyecek oluyorum. Kılıç, "İçişleri Bakanlığının kesin talimatı var, 'kayyım ayrı, AK Parti ayrıdır, bunu dikkate almayan ilçe başkanıyla çalışmayız' diye. Biz de olaya böyle bakıyoruz. Dışarıdaki insanlar nasıl bakıyor olaya bilmiyorum, ama benim kendi yaşadığım budur" diyor.
Kayyımla ilişkilerini de soruyorum Kılıç'a: "Belediyeler HDP tarafından yönetildiğinde özellikle AK Parti'li vatandaşlar gönül rahatlığıyla işlerini göremiyorlardı. Şimdi biz gidip kayyımı ziyaret edebiliyoruz, telkinlerde bulunabiliyoruz, karşılıklı görüş alışverişi yapabiliyoruz."
SİSTEM DEĞİŞİKLİĞİ OYLANACAK
Referandum çalışmaları hakkında da bilgi veren Kılıç, "Meclis'te tartışılan 18 maddelik anayasa değişikliği için halk oylaması yapılacak. Biz de görüşlerimizi anlatıyoruz halka. Daha çok sivil toplum örgütleriyle görüşerek ve özellikle televizyon programlarına ağırlık vererek yürütüyoruz çalışmalarımızı" diyor.
"Hem genel hem de yerel seçimlerde HDP'nin kesin bir üstünlüğü vardı. Referandumda durum değişir mi?" sorusuna "Halk bizi dinliyor, tartışmaları izliyor. Dolayısıyla kararını da buna göre verecek. Bu bir sistem değişikliği olacak. Halk sistem değişikliğini istiyor mu istemiyor mu, 16 Nisan'da göreceğiz" diye karşılık veriyor Faruk Kılıç.
KÖYLERDE DURUM
Kızıltepe merkezde seçmenin oylarını rahatça kullanabileceği, ancak köylerde durumun kritik olduğu konuşuluyor. Devletin olası baskısı, AK Parti'nin vaatlerinin köyleri evete mecbur bırakabileceği yönünde şüpheler var.
Konuştuğum bazı köylüler ise, daha önce HDP'ye oy verdiklerini, referandumda da hayır oyu kullanacaklarını söylediler. 7 Haziran genel seçimlerinde benim için yaptığı tahmininin tuttuğunu hatırlatan bir köylü, referandumda, Türkiye genelinde yüzde 60 oranında hayır oyu çıkacağını söylüyor. "Vicdanı olan hayır diyecek" diye de ekliyor.
"Vicdanı olana" yapılan vurgu Kızıltepe'de çok yaygın. Bu vurguyla milletvekillerinin tutuklanmasına, belediyelere kayyım atanmasına, Şırnak, Sur, Nusaybin gibi şehir merkezlerinde yapılan tahribata gönderme yapılıyor.