YSK üyesi Topaktaş: Toplum ikiye bölündü, bu tartışma hiç bitmeyecek

ANKARA - Yüksek Seçim Kurulu CHP, HDP ve Vatan Partisi'nin referandumun iptaliyle ilgili başvurusunu ret gerekçesini açıkladı. 31 sayfalık gerekçede, partilerin başvurusunu yerinde bulan tek üye olan Cengiz Topaktaş'ın da 12 sayfalık karşı oy yazısı yer aldı.

16 Nisan'da tartışmalı "mühürsüz oy" kararında imzası bulunmasına rağmen partilerin başvurusu sonrası karşı oy kullanan Topaktaş, bu durum için itirazlarını o gün dile getirdiğini ama bunların kurulda kabul görmemesi üzerine, kararın şu anda kamuoyuna yansıdığı şekilde spekülasyonlara neden olabileceğini de öngörmediği için muhalif oy kullanmadığını söyledi. Topaktaş'ın çok sayıda ayrıntı içeren karşı oy yazısında dikkat çeken noktalar şunlar oldu:

MÜHÜRSÜZ OY PUSULALARININ GEÇERLİ SAYILMASI: YSK kanun koyucu gibi hareket etti. Mühürsüz oyların geçersiz kılan kanundaki kuralların amacı oy pusulası ve zarf getirilerek hile yapılmasını önlemek. Vatandaşın oy hakkının elinden alındığı söylenemez.

Eğitim aldıkları halde zarfları ve oy pusulalarını mühürlemeyenler sahtecilik konusunda özel bir eğitimleri olmadığı için pusulaları denetleyemez. YSK geçmiş yıllarda benzer kararlar aldı ama bu kararlar sandık kurulu, ilçe ve il seçim kuruluna intikal ettikten sonra YSK önüne geldi. Seçim devam ederken verilmiş bu karar ilktir. YSK kararı üzerine siyasi partilerin sandık görevlileri mühürsüz zarflar ve oy pusulalarına itiraz etmedi, dolayısıyla mühürsüz zarflar ve oy pusulalarının miktarının tespiti imkansız hale geldi. Ülkemiz çıkan sonucun doğru olduğuna inanan ve inanmayan kesimler olarak ikiye bölündü. Bu tartışmanın hiç bitmeyeceği gelecek kuşaklara da yansıyacak bir sürece girildi.

YURT DIŞI SEÇMEN KÜTÜĞÜ: Yurt dışı seçmen kütüklerinin oluşturulmasında vatandaşın yaşadığı ülke adres verisi ya da temsilcilik bilgisinin esas alınmasıyla ilgili karar anayasaya göre referanduma 1 yıl kala yapıldığı için uygulanmaması gerekiyor. Ancak Kurul bunun seçim kanunda değişiklik mahiyetinde olmadığını kanaatine vararak itirazları reddetti.

YAYINLARA YAPTIRIMIN KALDIRILMASI: Seçim kanunlarında yapılan değişiklikler, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanmaz. Ancak KHK ile yayınlara dönük yaptırımın kaldırılması kararı hemen uygulandı. Eşit olmayan şartlarda halk oylamasına gidilmesi sonucunu doğurdu. Bu karar ile radyo ve televizyonlarda kendi görüşleri dışında görüşlere yer vermeyen yayınların önü açıldı. YSK da seçimlerdeki yönetim ve denetim yetkisini kaybetti.

YSK ret gerekçesini açıkladı

NURİ OKUTAN'IN ISPARTA MİTİNGİNE İZİN VERİLMEMESİ: Referandumda partili ya da bağımsız adayların yarışması söz konusu değildir. Milletvekili genel seçimlerinde sadece belli miktar ücret yatırmak suretiyle bağımsız aday olan kişilere tanıdığı propaganda hakkı kadar, halen bağımsız milletvekili olan kişininde Anayasa halk oylamasında miting yapıp görüş beyan etmeye hakkı vardır. Bağımsız Milletvekiline miting yapma izninin verilmemesi Anayasa değişiklerin halka anlatılmasında eşitsizlik yaratmıştır.

SİVİL TOPLUM ÖRGÜTLERİNE GETİRİLEN PROPAGANDA YASAĞI: Sivil toplum kuruluşlarının afiş asma, stant açma, propaganda yapma ile ilgili müracaatları üzerine Kurul, ilçe seçim kurullarına yönlendirdi. Kurulun karar vermemesi, pratikte uygulama birliğinin sağlanamamasına, farklı uygulamaların doğmasına, başka kurumların inisiyatif almasına neden oldu.

SEÇİMLER İPTAL EDİLMELİ: Anayasa değişikliği gibi önemli bir halk oylamasının anlatılması noktasında, sivil toplum kuruluşlarının gerektiği gibi propaganda yapma haklarını kullanamamaları, seçim Kanunlarında yapılan değişikliklerin bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanamayacağı kuralının gözardı edilmesi sonucu, radyo ve televizyon kanallarının sadece kendi görüşlerine yer vermeleri ile Anayasa değişikliği metninin halka anlatılmasında farklı görüşlerin eşit temsil edilmemesi ve mühürsüz oyların geçerli sayılması kararımızın yarattığı sonuç gözetildiğinde, Anayasamızın 67 ve 79. maddelerinin ihlal edildiği, bu nedenlerle seçimlerin iptali yolundaki başvurunun kabulüne karar verilmesi gerek. (DUVAR)