Türkiye araştırması: İlk gündemler 'terör' ve 'FETÖ'

DUVAR - Kadir Has Üniversitesi Türkiye Çalışmaları Merkezi 2017 Türkiye Sosyal-Siyasal Eğilimler Araştırmasını yayınladı. 26 ilde kent merkezlerinde ikamet eden bin kişiyle 11 Aralık 7 Ocak arasında yapılan araştırmaya göre Türkiye'nin gündemindeki en büyük sorun olarak terör (yüzde 29) ve "FETÖ" (yüzde 18) görülüyor. Bu iki maddeyi en büyük sorun olarak görenlerin oranı önceki yıla göre azalırken en büyük sorunu işsizlik (yüzde 17) ve hayat pahalılığı (yüzde 13) olarak görenlerin oranı ise artışta.

Son bir yılda yaşanan ekonomik gelişmelerin bir etkisi olarak kendini geçindiremediğini söyleyenlerin oranı yüzde 6, ekonomik olarak geçen yıla göre daha kötü olanların oranı yüzde 49, daha iyi olanların oranı ise yüzde 7,5 olarak belirlendi. Yüzde 26 ise son bir yıldaki gelişmelerden ekonomik olarak etkilenmediğini söyledi. Öte yandan hükümetin ekonomi politikalarını başarılı bulanların oranı yüzde 39'dan 48'e çıkarken başarısız bulanların oranı yüzde 35'ten 28'e indi.

Türkiye'de en büyük sorunun hak ve özgürlüklerin sınırlanması olduğunu düşünenler (yüzde 3) ve Kürt sorunu olduğunu söyleyenler (yüzde 3) ise azınlıkta.

Komşusunun Kürt olmasını istemeyenler yüzde 19, Türk olmasını istemeyenler ise yüzde 4 oranında. Hükümetin Kürt sorununa yönelik politikalarını başarılı bulanlar yüzde 43 ile son beş yılın zirvesine çıkarken başarısız bulanlar da beş yıl önceki yüzde 50 oranından yüzden 25'e geriledi. 2015'te çatışmaların başlamasının ardından sürecin tekrar başlamasını destekleyenlerin oranı yüzde 53 iken bu oran 2017'de yüzde 23'e düştü.

Araştırmaya katılanların yüzde 34'ü Gülen yapılanmasının tüm partilerde benzer oranda siyasi uzantısı olduğunu düşünürken yüzde 33'ü AK Parti'de yoğunlaştığı kanaatinde. Uzantıların diğer partilerde yoğunlaştığını düşünenler ise azınlıkta.

15 Temmuz darbe girişiminin ardından OHAL ilanını destekleyenlerin oranı yüzde 58 olmasına rağmen OHAL'in uzatılması gerektiğini düşünenlerin oranı ise yüzde 38'de kaldı.

AK Parti'ye oy verenlerin de yüzde 36'sı OHAL'in demokratik hakları zedelediğini düşünüyor. Türkiye için en çok tehdit oluşturduğu düşünen ülkeler ABD, İsrail ve İngiltere oldu. Üç ülkenin de tehdit oluşturduğunu düşünenlerin oranı yüzde 50'nin üzerindeyken İsrail dışında diğer iki ülkenin tehdit oluşturduğunu düşünenlerin oranı artışta.

Araştırmaya katılanların çoğunluğunun "Türkiye'nin müttefiki ya da dostu" olarak gördüğü tek ülke yüzde 67 ile Azerbaycan. İkinci sırada yer alan KKTC'nin müttefik olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 44.

Türkiye'nin AB üyeliğini destekleyenlerin oranı 2016'daki yüzde 46'dan yüzde 58'e yükseldi. Hükümetin Suriye politikalarını başarılı bulanların oranı yüzde 38 ile son beş yılın zirvesine çıktı. Türkiye'de kurumlara güven ortalaması ise 2016'daki yüzde 35'ten yüzde 49'a yükseldi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı desteklediklerini söyleyenlerin oranı yüzde 49,7, başarısız bulanların oranı ise yüzde 28,5 oldu. Araştırmaya katılanların yüzde 37'si gazete okumadığını belirtirken her gün okuduğunu söyleyenlerin oranı ise yüzde 20 oldu. Okurların yüzde 39'u yalnızca internet, yüzde 29'u ise yalnızca basılı olarak haber okuyor.

Türkiye'de bir siyasi kutuplaşma olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 53. AK Parti seçmenlerinin yüzde 40'i böyle düşünürken Meclis'teki diğer partilerde bu oran yüzde 62'nin üzerinde. Siyasette bir boşluk olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 43, olmadığını düşünenlerin oranı ise yüzde 39 olarak belirlendi. AK Parti seçmenlerinin yüzde 25'i bir boşluk olduğunu düşünürken diğer seçmenlerde bu oran yüzde 59'un üzerinde.

Seçmenlerin yüzde 46'sı İYİ Parti'nin bu boşluğu doldurabileceğini düşünüyor, yüzde 41'i ise "dolduramaz" diyor. Araştırmaya göre kendisini sosyalist olarak tanımlayanların yüzde 6'sı, sosyal demokrat olarak tanımlayanların yüzde 10'u, Kemalist olarak tanımlayanların da yüzde 6'si AK Parti'ye oy veriyor. Araştırmaya katılanların yüzde 28'i kendini dindar, yüzde 20'si muhafazakar, 19'u da milliyetçi olarak tanımlıyor.

Seçmenleri arasında en fazla pop müzik konserine gitme oranı olan parti CHP, en fazla futbol maçına gitme oranı en fazla olan parti MHP, en fazla sanat veya halk müziği konserine gitme oranı olan parti HDP, en fazla klasik müzik konserine gitme oranı olan parti ise AK Parti olarak belirlendi.

Araştırmaya katılanların yüzde 69'undan fazlası 1 saatten fazlasını sosyal medya ve bilgisayar oyunlarına ayırıyor.

Seçmenlerin yüzde 51'i Türkiye'de yargının siyasallaştığını düşünüyor. Yüzde 30 ise buna katılıyor. AK Parti seçmenlerinde yargının siyasallaştığını düşünenlerin oranı yüzde 34 iken diğer partilerde bu oran 56'nın üzerinde.

Bazı belediye başkanlarının zorla görevden ayrılmaya zorlanmalarını onaylayanların oranı yüzde 48. AK Parti seçmenlerinde bu oran yüzde 68 olsa da diğer partilerde bu oran yüzde 47'nin altında.