Struma faciasında hayatını kaybeden Yahudiler için anma töreni düzenlendi

DUVAR - Nazilerden kaçan Yahudileri taşıyan Struma gemisinin, Sovyetler Birliği tarafından batırılmasıyla 768 kişinin yaşamını yitirdiği facianın yıl dönümü nedeniyle, İstanbul'da anma töreni düzenlendi.

İstanbul Valiliği tarafından Sarayburnu Limanı'nda düzenlenen törene İstanbul Vasip Şahin, Hahambaşı Vekili Rav İsak Perez, Türk Yahudi Cemaati Başkanı İshak İbrahimzadeh, Dışişleri Bakanlığı Araştırma ve Güvenlik İşleri Genel Müdürü Aylin Taşhan ve Yahudi cemaati temsilcileri katıldı.

'CENNETE KAVUŞMAYI DÜŞLERKEN, DONDURUCU SULARDA HAYATA VEDA ETTİLER'

Törenin açılış konuşmasını Şalom Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni İvo Molinas yaptı. Struma gemisinin İstanbul'da beklediği hatırlatan Molinas, bu süre için "Savaşın taraflarının çıkarları arasında sıkışan Struma" ifadesini kullandı.

Hayatını kaybedenler için "Cennete kavuşmayı düşlerken Karadeniz'in azgın ve dondurucu sularında hayata veda ettiler" diyen Molinas, Nazilerin insanlığın ortak hafızasında onarılmaz yaralar açtığını söyledi.

Molinas, "Nefret söylemiyle başlayan sürecin sonunda içinde çocukların da bulunduğu milyonlarca masum insan katledildi. Struma ise bu korkunç sürecin simgesi olarak hafızamızda yerini almış durumda" dedi.

Vasip Şahin, Struma kurbanları için "Hayattan erken koparılan, sevdikleri tarafından toprağa verilemeyen mağdurların aziz hatırasını saygıyla anıyorum" dedi.

Nazilerden kaçan 769 Yahudinin, 1941 yılında Filistin'e gitmek için Köstence Limanı'ndan yola çıktığını hatırlatan Şahin, "Struma gemisi, açık denizlerde arızalanan motorunun İstanbul açıklarında tamamen iflas etmesi üzerine Sarayburnu açıklarında demir atmak zorunda kaldı. Denizde mahsur kalan mültecilere 70 gün süren bekleyişleri sırasında Türk Kızılay'ı Türk Yahudi toplumunun imkanları elverdiğince gıda ve sağlık hizmeti sağladı" diye konuştu.

ŞAHİN: TÜRKİYE, 21 GEMİYE GEÇİŞ İZNİ VERDİ

Struma'nın yoluna devam edebilmesi için Türkiye'nin çaba gösterdiğini söyleyen Vasip Şahin, şöyle devam etti:

"Unutulmamalıdır ki Türkiye Cumhuriyeti'nin savaşa katılması yolundaki diplomatik baskıların yoğun olduğu, Mart 1939 ve Ekim 1942 tarihleri arasında Karadeniz'den Filistin'e ulaşmak için illegal olarak denize açılan ve Yahudi mültecileri taşıyan 21 geminin Boğazlardan geçişine izin vererek, 6 bin 84 Yahudinin Filistin'e gitmesine, 159'unun ise Türkiye'de kalmasına yardımcı olmuştur. Aynı dönemde binlerce Yahudi'ye Filistin'e ulaşabilmeleri için transit vize vermiştir."

'DEVLET BÖYLE ACILARIN YAŞANMAMASI İÇİN HAREKET GEÇMELİ'

Devletlerin sadece anma töreni düzenlememesi gerektiğini belirten Şahin, "Devletlerin temel sorumluluğu, Holokost mağdurlarıyla İkinci Dünya Savaşı sırasında kendilerini bekleyen korkunç sondan kaçarken farklı coğrafyalarda hayatlarını kaybeden sayısı insanı sadece anmak değil, aynı zamanda böyle acıların bir daha herhangi bir coğrafyada herhangi bir etnik ya da dini gruba yaşatılmaması için harekete geçmektir" şeklinde konuştu.

Konuşmaların ardından Struma faciasının yaşamını yitirenler için Rav İsak Perez dua yaptırdı. Ardından Vali Şahin, Rav İsak Perez ve Türk Yahudi Cemaati Başkanı İshak İbrahimzadeh hayatını kaybedenler için denize çelenk bıraktı.

24 Şubat 1942 tarihinde, Romanya'nın Köstence Limanı'ndan Filistin'e gitmek üzere yola çıkan Yahudi göçmenleri taşıyan Struma gemisi, Karadeniz'de, Şile açıklarında Sovyet denizaltısı tarafından torpillenerek batırılmıştı. 103'ü çocuk 768 kişi hayatını kaybederken yalnızca 1 kişi kurtulabilmişti. (KAYNAK: ŞALOM-DHA)