AİHM'in Roboski kararına kınama: Hükümete yeşil ışık yakıldı

DUVAR - Diyarbakır Barosu, İnsan Hakları Derneği, Mülkiye İnsan Hakları Merkezi ve Türkiye İnsan Hakları Vakfı ortak bir açıklama yaparak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) Roboski katliamı ile ilgili başvuruyu reddetmesine tepki gösterdi. Ankara ve Diyarbakır’da eş zamanlı olarak yapılan basın toplantısında, AİHM’nin AYM’ye her konuda verdiği açık çekle Türkiye’de giderek derinleşen insan hakları ve hukuk devleti krizinin ana ortağı haline geldiği uyarısı yapıldı.

Ankara’da İHD Genel Merkezi’nde İHD Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan’ın okuduğu açıklamaya Türkiye İnsan Hakları Vakfı’ndan Metin Bakkalcı ve Mülkiyeliler Birilği Genel Sekreteri İlken Akçasoy da katıldı.

'CEZASIZLIK  POLİTİKASINI ONAYLADI'

Açıklamada önce şu hatırlatma yapıldı: "Geçtiğimiz hafta Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Türkiye tarihinin en önemli katliamlarından biri olan Roboski başvurusunu iç hukuk yollarının tüketilmediği gerekçesiyle kabul edilemez buldu (Selahattin Encü ve Diğerleri/Türkiye, no. 49976/16, 17.5.2018).

AİHM bu kararıyla sadece son zamanlarda sıklıkla yaptığı üzere etkililiği son derece tartışmalı olan Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) tüm kusurlarını örtmekle kalmadı, Türkiye’nin Roboski davasında somutlaşmış cezasızlık politikasını da onaylamış oldu. Çoğu çocuk 34 kişinin can verdiği bu vakaya ilişkin hiçbir sorumluluğunu yerine getirmeyen hükümete de benzer vakalar için yeşil ışık yakmış oldu."

'TÜM TOPLUM İÇİN BİR UMUT KAYNAĞI OLMUŞTU'

AİHM'nin daha önceki kararlarına atıfta bulunulan açıklamada şöyle denildi: "AİHM, 1990’larda Türkiye’nin Güneydoğusunda gerçekleşen birçok karanlık insan hakları ihlalini aydınlatarak, başta Kürt halkı olmak üzere tüm toplum için bir umut kaynağı olmuş, hakikatin karanlığa gömülmesine müsaade etmemişti. Evrensel değerlerin savunucusu olan bir İnsan Hakları Mahkemesinin beklenen bu yaklaşımını, benimseyen AİHM kararları şu iki temel ilkeye dayanıyordu:

Devletlerin yükümlülükleri sadece teorik ve kâğıt üzerinde olmayıp, pratik ve etkili olmalı, Sözleşmedeki güvenceleri pratik ve etkili kılacak şekilde yorumlanmadır.

İç hukuk yollarının tüketilmesi gerekliliği kuralının belli bir esneklik ve aşırı formalizmden uzak bir şekilde uygulanması gerekir.

1990’lı yıllarda hiçbir sınır tanımaksızın, hiçbir usule uymaksızın gerçekleştirilen ağır insan hakları ihlalleri 2010’lu yıllarda çeşitli usul kurallarının içerisinde ambalajlanmış şekilde karşımıza çıkmaktadır. Şekil farklı ama sonuç aynıdır: İnsanlar katledilmekte ve fakat failler cezasız kalmaktadır!"

'ANAYASA MAHKEMESİ ÖNGÖRÜLEMEZ GEREKÇELERLE BAŞVURUYU REDDETTİ'

"2018 yılında Türkiye’yi uluslararası insan hakları standartlarına saygılı bir hukuk devleti olarak gören hiçbir uluslararası tarafsız gözlemci yoktur" ifadesine yer verilen açıklamada şunlar kaydedildi: "Bu korkunç tablonun en önemli müsebbiplerinden biri de Roboski kararını reddeden Anaya Mahkemesidir. Yüzlerce gazetecinin tutuklanmasına, on binlerce kişinin işsiz kalmasına, OHAL KHK’lerinin keyfi düzenlemelerine yeşil ışık yakan Anayasa Mahkemesi, Roboski kararında da başvurucular tarafından öngörülmesi imkansız gerekçelerle başvuruyu reddetmiştir. Gerçekten de Roboski kararı bir başvurunun Bölüm seviyesinde, eksik belgelerin tamamlanmasına ilişkin avukatın sunduğu mazeretin kabul edilmemesi nedeniyle ret kararı verilen ilk ve tek karardır!

Tam da bu nedenlerle iç hukuk yollarının tüketilmesinde aşırı formalizmden uzak durulması gerekliliğini vurgulaması gereken AİHM, tam tersini yapmakta, Anayasa Mahkemesi’ne her konuda verdiği açık çekle Türkiye’de giderek derinleşen insan hakları ve hukuk devleti krizinin ana ortağı haline gelmektedir!"

'YANLIŞ YAKLAŞIMDAN DÖNÜLMELİ'

Ortak açıklama şu ifadelerle sona erdi: "Biz, evrensel insan hakları ve hukuk devleti ilkelerinin önemine inanan insan hakları örgütleri olarak tarihin en kanlı katliamlarından biri olan Roboski’yi cezasızlıkla taçlandıran AİHM kararını kınıyor, AİHM’i Türkiye hükümetine ve Anayasa Mahkemesine verdiği açık çekin yarattığı tahribata son vermek için Türkiye davalarında 1990’lı yıllarda benimsediği insan odaklı yaklaşıma dönmeye davet ediyoruz!" (HABER MERKEZİ)