Prof. Dr. Semavi Eyice vefat etti

DUVAR - Kültür ve sanat tarihçisi Prof. Dr. Semavi Eyice, 96 yaşında hayatını kaybetti. Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde organ yetmezliği nedeniyle tedavi görüyordu.

Bizans ve Osmanlı sanatına ilişkin çalışmaları ile tanınan Eyice, Türkiye’de Bizans sanatının tanınmasında ve Osmanlı sanatı ile karşılaştırılmasında önemli rol oynadı. Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü sahibi olan Semavi Eyice, Türkçe ve yabancı dillerde 15 kitap ile 500'den fazla bilimsel makale ve araştırmaya imza attı.

Eyice için taziye mesajı yayımlayan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Sanat tarihi alanında ülkemizin yetiştirdiği en önemli isimlerden olan Prof. Dr. Semavi Eyice Hocamızın vefatını büyük bir teessürle öğrendim. Hocamız, 96 yıllık ömründe, Bizans ve Osmanlı sanat tarihi başta olmak üzere, ülkemizin kadim mirasının anlaşılmasına ışık tutacak pek çok araştırmaya, çeviriye, makaleye ve kitaba imza atmıştır. Şüphesiz Hocalar, vefat etseler dahi yazdıkları eserleriyle ve yetiştirdikleri öğrencileriyle gönüllerde daima yaşarlar" ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da Twitter hesabından, "İlim ve kültür dünyamızın çınarlarından Prof. Dr. Semavi Eyice, Hakkın rahmetine kavuştu. Kendisine Allah’tan rahmet, yakınlarına sabırlar diliyorum. Başımız sağolsun. Geride bıraktığı eserler tarih, şehir ve medeniyet tasavvurumuzu beslemeye devam edecek" şeklinde açıklama yaptı.

SEMAVİ EYİCE KİMDİR? 

Galatasaray Lisesi'ni 1940 yılında bitiren Eyice, ilk yazısı Reşat Ekrem Koçu’nun çıkardığı İstanbul Ansiklopedisi’nde 1949’da yayımlandı. Fatih’in Çarşamba semtindeki Hırami Ahmet Paşa Mescidi hakkındaki bu ilk makaleden sonra pek çok madde yazarak ansiklopediye katkıda bulundu.

Alfons Maria Schneider ile tanıştıktan sonra onun daveti üzerine Bizans sanatı ve arkeolojisi çalışmak niyetiyle Göttingen'e gitti. 2'nci Dünya Savaşı sürerken Viyana ve Berlin üniversitelerinde Bizans tarihi okudu. Berlin’in işgali gündeme gelince Türkiye’ye döndü.

Prof. Ernst Diez ile İstanbul Minareleri konulu tez hazırlayarak 1948'de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümünü bitirdi.

1950-1953 arasında Arif Müfid Mansel tarafından yürütülen Side kazılarına katılan Eyice, 1952'de "Side’nin Bizans Döneminde ait Yapıları" tezi ile doktorasını tamamladı. Eyice, 1955'te İstanbul’da Son Devir Bizans Mimarisi kitabı ile doçent unvanı kazandı.

1958 yılında eşi ile birlikte Münih Üniversitesi’ne giden Eyice, Humboldt bursunu kazanarak 13 ay boyunca derslere devam etti; boş vakitlerini kitap toplamaya ayırdı.

Eyice, 1959 yılında İstanbul Üniversitesi Sanat Tarihi bölümündeki görevine döndü ve Bizans tarihi üstüne dersler vermeye başladı. 1963 yılında Edebiyat Fakültesi’nde Bizans kürsüsü adıyla yeni bir kürsü kuruldu. 1964 yılında İlk Osmanlı Devrinin Dinî-İçtimaî Bir Müessesesi: Zaviyeler tezi ile profesör olan Eyice, Bizans kürsüsünde görev yaptı.

1982'de Bizans kürsüsünün diğer kürsülerle birleştirilip Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü’ne çevrilmesinden sonra bölümün başkanlığını üstlendi. İstanbul’daki tarihi eserler ile ilgili çalışmalarının yanı sıra Toroslar’daki ören yerlerinde arkeolojik araştırmalar yaptı; Balkan ülkelerindeki Türk eserlerini araştırıp derledi. Almanya’da, Fransa’da ve İsviçre’de çeşitli üniversitelerde dersler ; dünyanın birçok yerinde konferanslar veren Eyice, 1991 yılında emekliye ayrıldı.

Eyice, akademik çalışmalarının yanı sıra, Anıtlar Kurulu’nda 1958-1997 arasında 38 yıl süreyle görev yapmış; 1997’de “Taksim’de camiye onay vermediği için” Anıtlar Kurulu’ndan alınmıştır.

Eyice'nin 30 bin kitaptan oluşan kitaplığı, İstanbul Araştırmaları Enstitüsü'nün Bizans Araştırmaları Bölümü ve Semavi Eyice Kitaplığı bölümünde görülebilir. Alman Arkeoloji Enstitüleri asli üyesi ve Belçika Krallık Akademisi üyesidir. 2011 yılında sanat tarihi dalında Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü verilen Eyice, ayrıca Türkiye Bilimler Akademisi Bilim ödülü sahibidir.

Eyice'nin bazı eserleri şöyle:

- İstanbul Minareleri

- Son Devir Bizans mimarisi

- Galata ve Kulesi

- Bizans Devrinde Boğaziçi

- Eski İstanbul'dan Notlar

- Tarih Boyunca İstanbul

- Atatürk ve Pietro Canonica

- Bursa

- Fotoğraflarla Fatih Anıtları (M.Tunay-B.Tanman'la)

- Istanbul Petit Guide

- İstanbul: City of Domes

- Karadağ ve Karaman Çevresinde Arkeolojik İncelemeler

- Semavi Eyice Armağanı:İstanbul Yazıları

(HABER MERKEZİ)