Eş Pedal Derneği: Engelliler için erişilebilir ulaşım istiyoruz

İZMİR - Eş Pedal Derneği, 3 Aralık Dünya Engelliler Günü öncesinde, engellilerin sorunlarına dikkat çekmek ve farkındalık oluşturmak amacıyla bugün Gündoğdu Meydanı’nda toplandı.

Eş Pedal Derneği, bisikletleriyle gelenekselleştirdiği kortejinde bu sene “erişilebilir ulaşım”a dikkat çekmek amacıyla Üçkuyular Vapur İskelesi’nde toplanarak Gündoğdu Meydanı’na pedal çevirdi. Gündoğdu Meydanı’nda yapılan etkinliğe toplam 253 bisikletli katıldı. Basın açıklamasını görme engelli Emine İşler okudu. Gamze Albayrak ise işaret diline çevirdi.

"Erişilebilir ulaşıma dikkat çekmek amacıyla sizlere sesleniyorum” diyerek sözlerine başlayan İşler, "Birleşmiş Milletler’in 1992 yılında ilan etmiş olduğu 3 Aralık Dünya Engelliler Günü’nde, her sene birçok ülkede engelliliğe ilişkin sorunlara dikkat çekmek amacıyla çeşitli etkinlikler düzenlenerek toplumda farkındalık yaratılmaktadır. Öncelikle, bu etkinliğimizde ve diğer tüm etkinliklerimizde bizimle birlikte pedallayan ve desteklerini eksik etmeyen tüm bisikletlilere, sivil toplum kuruluşları ve doğa dostlarına teşekkür ediyoruz" dedi.

'YASA KÂĞIT ÜZERİNDE KALDI'

Erişebilirliğin herkesin, her şeye, herkes gibi ulaşabilmesi; herhangi bir alanda yapılan düzenlemenin engelli bireylerin de ihtiyaçlarının göz önünde bulundurularak yapılması olduğunun altını çizen Emine İşler, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bildiğiniz gibi; müzakereleri 2002 yılında başlayan Engellilerin Haklarına İlişkin Birleşmiş Milletler Sözleşmesi’ 13 Aralık 2006 tarihinde BM Genel Kurulu’nda kabul edilerek 2007 Mart ayının son haftasında imzaya açılmıştır. Ülkemiz, bu sözleşmeyi imzalamıştır. TBMM, Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme’nin onaylanmasının uygun bulunduğuna dair kanunu 3 Aralık 2008 tarihinde kabul etmiştir. 50 maddeden oluşan Engelli Hakları Sözleşmesi eğitim, sağlık, istihdam, siyasi ve kamusal hayata katılım gibi çeşitli başlıklar altında engellilerin haklarını ve taraf devletlerin yükümlülüklerini düzenlemiştir. Bunlardan ayrı olarak 2005 yılında çıkarılan 5378 Sayılı Engelliler Yasası'nda düzenleme yapmakla yükümlü mercilere, erişilebilirliğin sağlanmasına yönelik 7 yıllık bir süre tanınmış, fakat bu da kâğıtta yasa olarak kalmıştır."

'GÖREVLİLER EĞİTİM SEMİNERLERİNE KATILMALI'

Türkiye'de çoğu otobüs, otobüs durakları ve trafik ışıklarında sesli ikaz sistemleri bulunmadığına dikkat çeken İşler, "Görme engellilerin ulaşımını kolaylaştırmak için kaldırımlar üzerine yapılan, halk arasında sarı çizgiler olarak bilinen kılavuz çizgiler, bir direğe veya ağaca çarptırmakta, taşıtlar çizgilere park etmekte veya bir esnaf tarafından gasp edilmektedir. Ağaçların, elektrik direklerinin, trafik levhalarının belirli bir düzene göre dikilmemiş olması ciddi yaralanmalara sebep olmaktadır. Trafik görevlileri, yol ve kaldırım yapım ve onarımında çalışanlar ve belediye otobüsü çalışanları gibi konuyla ilgili herkesin sık sık engellilerle ilgili eğitim seminerlerine katılmaları sağlanmalıdır" dedi.

'İZMİRİM KARTININ ENGELLİLERE VERİLMEMESİ HAK VE ÖZGÜRLÜK GASPIDIR'

Engellilerin ulaşımda yaşadığı pek çok sorun olduğunu aktaran Emine İşler, şunları söyledi:

"Tren istasyonlarında çalışan güvenlik görevlilerinin istememelerine rağmen görme engellilere zorla yardım etmeye çalışmaları, şehir içinde ulaşım için kullanılan ‘İzmirim’ kartının engellilere verilmemesi hak ve özgürlük gaspıdır. Yerel yönetimlerin uyguladığı bisiklet kiralama sistemlerinde görme engellilerin kullandığı Tandem bisikletlerin, bedensel engellilerin kullandığı el bisikletlerinin ve denge sorunu olan bireyler için üç tekerlekli bisikletlerin bulunmaması büyük gaflettir. Bisiklet yollarının sadece kıyı şeridinde, kesik kesik ve yetersiz olması; temizlik, bakım ve denetiminin yapılmaması büyük bir sorumsuzluktur. Tekerlekli sandalye kullanıcılara uygun rampalı, basamaksız otobüslerin hâlâ yeterli olmaması, bedensel engellilerin asansör ya da uygun kaldırımlar olmadığı için bir durak önce veya sonra inmeye zorlanması, otobüs ve dolmuş şoförlerinin görevlerinden bihaber olması ve engelli yolcuları almak istememesi şaşıracaksınız ama hala çok sık görülmektedir."

'ZİHİNSEL ENGELLİLER ADET EV HAPSİNDE TUTULMAK İSTENİYOR'

Uygun eğimli rampa sayısının çok az olduğunu dile getiren İşler, "Olanlarsa taşıtlar tarafından ihlal edilmektedir. Denetim mekanizması neredeyse hiç yoktur, yerel ve merkezi yönetime ait taşıtların engelliler için yapılan yollara park etmesi çok gülünçtür ve bu alanlar ile ilgili seminerlere ihtiyaç olduğunu açıkça göstermektedir" diye konuştu.

"İşitme engelliler için otobüs ve tren istasyonlarında görsel levhalar yeterli değildir" diyen İşler, "İşaret dilini bilen çalışan neredeyse bulunmamakta, kulak arkası işitme cihazlarında, koklear implant yedek parçalarında ve pillerinde şaka gibi ödemeler yapılmakta, özel otomobillerde sağlanan ÖTV muafiyetinden işitme engelliler faydalanamamaktadır. Zihinsel engelliler ise toplu ulaşımda gerek şoförler gerekse yolcular tarafından istenmemekte, adeta ev hapsinde tutulmak istenmekte" dedi.

'ERİŞİLEBİLİR ULAŞIM İSTİYORUZ'

İzmir bisiklet grupları adına kamuoyuna seslenen İşler, "Biz engelliler, ulaşımın ücretsiz değil erişebilir olmasını istemekteyiz. Artık ücretsiz ulaşım kartlarımızı yırtıp atmak istiyoruz ve hep beraber, hep birlikte tekrar haykıralım: Bizler ne istemiyoruz?” ifadelerini kullandı.