Davutoğlu işaret etmişti: 7 Haziran - 1 Kasım tarihleri arasında neler yaşandı?

DUVAR - Eski Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun Sakarya'da yaptığı konuşma beraberinde birçok tartışmayı getirdi. "Meydan okuyorum" diyen Davutoğlu'nun  işaret ettiği 7 Haziran 2015 ve 1 Kasım 2015'te yapılan genel seçim tarihleri arasında Suruç'tan Dağlıca'ya, Ankara'dan, Diyarbakır'a kadar birçok kentte yapılan eylemlerde halka saldırılar gerçekleşti. AK Parti'nin tarihinde ilk kez tek başına iktidar olamadığı seçim olan 7 Haziran’ın hemen öncesinde (5 Haziran) HDP’nin Diyarbakır mitinginde patlayan bombayla olaylar silsilesi başladı.

T24'ten Gökçer Tahincioğlu'nun haberine göre, o tarihlerde gün gün yaşananlar:

• Süreç 7 Haziran’dan hemen önce, 5 Haziran’da Diyarbakır’da gerçekleştirilen HDP mitingine yönelik bombalı saldırı ile başladı. IŞİD’in gerçekleştirdiği saldırıda 5 kişi yaşamını yitirdi.
• 7 Haziran seçiminde, birinci parti çıksa da AK Parti kurulduğu günden bu yana ilk kez parlamentoda azınlığa düştü. AK Parti’nin ısrarla seçime parti olarak girmemesi mesajını verdiği HDP’nin yüzde 13 oy oranına ulaşmasının etkisiyle hiçbir siyasi parti tek başına iktidar olabilmek için gerekli olan 276 milletvekili sayısına ulaşamadı. AK Parti 3 Kasım 2002 seçimlerinden beri ilk kez Meclis çoğunluğunu kaybetti ve yüzde 40,8 oy oranı ve 258 milletvekili çıkartabildi. CHP oyların yüzde 24,9'u ile 132 milletvekili, MHP oyların yüzde 16,2'si ile 80 milletvekili, HDP de yüzde 13,1 oy oranı ile 80 milletvekili ile parlamentoya girdi. CHP ve MHP’nin HDP destekli koalisyon kurması, AK Parti’nin iktidardan düşmesi anlamına gelecekti. Ancak MHP lideri Devlet Bahçeli, daha 7 Haziran akşamı, koalisyon için düşünülebilecek tüm formüllere “hayır” diyeceklerini açıkça beyan etti.
• 11 Haziran’da sürpriz bir davet sonucunda Cumhurbaşkanı Erdoğan ile eski CHP Genel Başkanı ve milletvekili Deniz Baykal görüşme yaptı. Baykal, görüşmeyi, “en yaşlı üye” sıfatıyla TBMM Başkanlığı’nı geçici olarak üstlenecek olmasına dayandırdı. Ancak çok tartışılan bu görüşmeden sonra AK Parti’nin yol haritası konusunda tartışmalar başladı. Bahçeli’den, “AK Parti, HDP ile koalisyon kursun” açıklaması geldi. CHP ise Bahçeli’yi ikna turlarına başladı. Alt düzeyde sürdürülen görüşmelerden sonuç çıkmadı. 18 Haziran’da CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, Bahçeli’ye, “Gel sen başbakan ol” çağrısı yaptı. Bahçeli ise Kılıçdaroğlu’na sert tepki gösterdi, koalisyon ortaklığına tüm kapıları kapattı.
• TBMM’nin 1 Temmuz’da açılmasıyla Bahçeli’nin stratejisi yine tartışma konusu oldu. Deniz Baykal, CHP’nin TBMM Başkan adayı oldu ve AK Parti’nin adayı İsmet Yılmaz ile yarıştı. Bahçeli, son turda “geçersiz oy verecekleri” açıklamasını yapınca, seçimi AK Parti’lilerin oylarıyla Yılmaz kazandı.
• Cumhurbaşkanı Erdoğan, hükümeti kurma görevini halen başbakanlık görevini sürdüren Davutoğlu’na verdi. Davutoğlu, daha çok uluslararası müzakerelerde kullanılan “istikşafi görüşme” (keşif amaçlı görüşme) iç siyaset literatürüne sokarak CHP ile görüşmek üzere bir komisyon oluşturdu. "Koalisyon görüşmesi" adı verilmeyen bu görüşmeler günlerce devam etti. CHP, sürecin sonunda AK Parti’den hiçbir aşamada “birlikte hükümet kuralım” teklifi gelmediğini açıkladı.
• 20 Temmuz’da, Suruç’ta, Kobani’deki çocuklara oyuncak taşıyan gençlere yönelik IŞİD tarafından canlı bomba saldırısı düzenlendi. 34 kişi yaşamını yitirdi.
• 22 Temmuz'da Ceylanpınar’da görevli iki polis, yaşadıkları evde, başlarından vurularak öldürüldü. PKK, eylemi önce üstlendi, daha sonra ilgisi olmadığını açıkladı. Bu olay çözüm sürecinin sonu oldu.
• Başbakan Davutoğlu’nun imzasıyla 24 Temmuz’da PKK ve IŞİD’e yönelik operasyonlar başlatıldı. Operasyonlar, çözüm sürecinin resmen bittiği anlamına geliyordu. 26 Temmuz’da da PKK’den “Ateşkes fiilen bitmiştir” açıklaması geldi. PKK’nin eyleminde bir binbaşı hayatını kaybetti, ertesi gün, 29 Temmuz’da Cumhurbaşkanı Erdoğan, çözüm sürecinin artık yürütülemeyeceğini açıkladı.
• 4 Ağustos’ta HDP Eş Başkanı Selahattin Demirtaş, “PKK silah bırakmalı, hükümet operasyonlara son vermeli” açıklaması yaptı, ama çağrıları sonuç vermedi. Demirtaş ve HDP, PKK’ye açıkça tavır almamakla suçlandı.
• 12 Ağustos’ta KCK’den “Demokratik özerklik ilan ettik” açıklaması geldi. Bölgedeki birçok ilçede bu açıklamadan sonra “demokratik özerklik başladı” açıklamaları yapıldı.
• Koalisyon görüşmelerinden sonuç çıkmayınca, Cumhurbaşkanı Erdoğan, Davutoğlu dışında ikinci kez hükümeti kurma görevlendirmesi yapmadı ve 26 Ağustos’ta anayasa gereği yenileme seçimi yapılması kararı verdi. Cumhuriyet tarihinde örneği olmayan bu süreçte, 1 Kasım’daki seçime kadar seçim hükümetinin ülkeyi yönetmesi gerekiyordu. Anayasa gereği tüm partilerin hükümette temsil edilmesi zorunluluğu vardı. Davutoğlu, TBMM’de temsil eden partilerden kendi belirledikleri isimlere bakanlık önerisi yaptı. CHP ve MHP, bu süreçte hükümete bakan vermeyeceğini açıkladı. HDP’den iki ismin yer aldığı kabineye girme teklifini partisinin kararına rağmen kabul eden MHP’li Tuğrul Türkeş, Başbakan Yardımcısı oldu. Türkeş, daha sonra MHP’den atıldı, AK Parti saflarına geçti.
• 7 Eylül’de Dağlıca’daki PKK saldırısında 16 asker, bir gün sonra Iğdır'daki PKK saldırısında 13 polis hayatını kaybetti.
• Aynı gün, 8 Eylül’de ülke genelindeki HDP binalarına yönelik saldırılar gerçekleşti. Bu dönemde Davutoğlu’nun yaptığı, “Anketlerde yükseliyoruz” açıklaması büyük tartışma yarattı.
• 10 Ekim’de Ankara’daki barış mitingine IŞİD iki canlı bombayla saldırı düzenledi. Ankara Garı önündeki bu saldırıda 102 kişi yaşamını yitirdi. Cumhuriyet tarihinin en büyük saldırısından sonra Davutoğlu’ndan “kokteyl terör” açıklaması geldi. Davutoğlu, katliam için IŞİD ile birlikte PKK’yi de işaret etti.
• Davutoğlu’nun 20 Ekim’deki, 1990'lı yıllardaki faili meçhul cinayetleri sembolize eden “AK Parti giderse beyaz Toroslar gelir” açıklaması da büyük tartışma yarattı.
• 1 Kasım'da yenilenen seçimde, AK Parti yüzde 49 oya çıkarak 317 milletvekili ile tekrar tek başına iktidar oldu. Oy kaybeden HDP, barajı kılpayı aştı ve yüzde 10,7 aldı. MHP de oy kaybederek yüzde 11’e düştü. CHP’nin oyları ise yüzde 25’e çıktı.
• 1 Kasım seçiminden sonra Ocak 2016'da Sultanahmet’te IŞİD yabancı turistlere yönelik saldırı düzenledi. Şubat ayında Ankara Merasim Sokak’ta, PKK, askerlerin servis araçlarına bombalı saldırı düzenledi. Mart ayında da Kızılay’daki otobüs duraklarına yönelik bombalı saldırı gerçekleştirildi. Yine Mart’ta İstiklal Caddesi’nde IŞİD bombalı saldırı yaptı. Bunu Nisan’da Bursa’daki IŞİD saldırısı izledi. 2016’nın son bölümünde  saldırılar başlatıldı. Cizre, Sur, Yüksekova başta olmak üzere yerleşim yerlerindeki operasyonlar bir yıla yakın süre devam etti.

BAHÇELİ'NİN POLİTİK TAVRI

7 Haziran ile 1 Kasım arasındaki dönem incelenirken, ayrı başlık açılması gereken isimlerden biri MHP lideri Bahçeli. Bahçeli, bu dönemde, ilk olarak 7 Haziran akşamı koalisyon ihtimallerinin hepsine "hayır" mesajı verdi ve yenileme seçimine işaret etti. Kılıçdaroğlu’nun, “İsterse başbakan olsun” çağrısına tepki gösteren Bahçeli, TBMM Başkanlığı seçiminde de muhalefet partilerine uzlaşma kapısını kapatarak AK Parti’ye başkan seçme kapısını açtı. 14 Temmuz’da Davutoğlu’nun koalisyon önerisine olumsuz yanıt veren Bahçeli, 17 Temmuz’da azınlık hükümetine de destek vermeyeceklerini söyledi. Bu tutum, AK Parti’nin iktidarı kaybetmesini engelledi ve 1 Kasım yenileme seçimini kazanmasında etkili oldu. MHP, 1 Kasım’dan 40 milletvekili kaybederek çıktı.

KAYNAK