15 belediyeye kayyım: Farklı bir kayyum yöntemiyle karşı karşıyayız

DUVAR - Mardin'in Kızıltepe Belediyesi'ne yapılan kayyım atamasıyla birlikte HDP'nin 15 belediyesine kayyım atanmış oldu. HDP'nin Van, Diyarbakır ve Mardin Büyükşehirleri'ne yapılan kayyım atamalarının ardından aralarında Cizre, Nusaybin, Kızıltepe, Hakkari gibi birçok ilçe belediyesine de kayyım atandı. Belediyelerin eş başkanları kayyımlardan kalan borçları ödemeye çalışırken eş başkanların çoğu gözaltına alınarak cezaevlerine gönderildi. Kayyım atanan 15 belediyenin tümüne 2016'da yine kayyım atanmıştı. Ayrıca 15 belediye eş başkanı göreve geldiklerinde kayyımların bıraktığı borçları ifşa ederek belediye binalarına astı. 15 belediyede kayyımların bıraktığı toplam borç 5 milyar 529 milyon lira. İşte 15 belediye ve kayyımın önceden bıraktığı borçları...

'FARKLI BİR KAYYUM YÖNTEMİYLE KARŞI KARŞIYAYIZ'

HDP'nin Yerel Yönetimlerden Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı Salim Kaplan, sadece Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi'nin kayyımdan kalan 1 milyarın üzerindeki borcun 101 milyon borcunun ödendiğini söyledi. Kaplan en son Mardin'in Kızıltepe ilçesine yapılan kayyım atamasına tepki göstererek, "Biz üç büyükşehirimize kayyum atanırken 'Bu demokrasiye bir darbedir. Eğer ortak bir akılla HDP belediyelerine sahip çıkılmazsa Türkiye'de savunulabilecek tek bir kurum kalmayacak' dedik. HDP belediyelerine kayyum atanırken iktidarın yerel yönetimlerde yapacağı yeni bir taslak ile aslında tüm belediyelerin merkezileştirerek Çevre Şehircilik Bakanlığı'na ya da doğrudan saraya bağlayan farklı bir kayyum yöntemiyle karşı karşıya kalıyoruz."

En çok tartışılan konu ise kayyımların bıraktığı borçlar. Kaplan kısa bir sürede HDP'li başkanların kayyımların bu borcunu ödemeye çalıştığını söyleyerek şöyle devam etti: "Amed Büyükşehir Belediyesi'nin 1 buçuk milyar borcu vardı. Belediye HDP yönetimine geçtikten sonra kısa bir süre içerisinde yaptığımız hizmetler hariç 101 milyon borç ödedik. Bu sadece bir örnek. Neredeyse bütün belediyelerimiz on milyonlarca borç ödendi. 25 yıl AKP iktidarı İstanbul'u yönetti. Şu an 20 yıl vadeli olmakla beraber İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin 78 milyarlık bir borcu var. İstanbul Büyüşehir Belediyesi'nin gerçekleşen bütçesi 68 milyar. Bu rakam Türkiye ekonomisinin yüzde 27'sine denk geliyor. Bu 78 milyarlık borcun içerisinde metrobüs, metro hattı, İDO gibi devasa projeler var. Ama iki buçuk yılda Amed, Van ve Mardin'de kayyım sürecinde alt yapıya tek bir kazma vurulmamışken bırakılan borç 3 buçuk milyar. Sadece İstanbul ile kayyum atanan 3 büyükşehir belediyesi arasındaki kıyasa baktığımız zaman bile kayyumların nasıl bir talan zihniyeti, rüşvet ve yolsuzluk zihniyeti olduğuna çarpıcı bir özellik."

BELEDİYE BAŞKANI CEZAEVİNE GÖNDERİLDİ

Hakkari Belediyesi'ne ilk kayyım Eylül 2016'da atandı. HDP'li Fatma Yıldız'ın yerine İçişleri Bakanlığı kararıyla Vali Yardımcısı Cüneyt Epcim geçti. İki buçuk yıl boyunca belediyeyi kayyım yönetti. En son geçtiğimiz Mart ayında yapılan yerel seçimlerde HDP yüzde 59,97 oy oranıyla belediye başkanlığını kazandı. AK Parti ise yüzde 33,25 oy aldı. Seçimlerden sonra belediye eş başkanları Cihan Karaman ve Seher Kadiroğlu, kayyımın belediyeyi toplamda 207 milyon borca soktuğunu açıkladı.

Hakkari Belediyesi Eş Başkanı Cihan Karaman 15 Ekim'de 'üyelik ve propaganda' iddiasıyla gözaltına alınarak cezaevine gönderildi. Karaman cezaevine gönderildikten 3 gün sonra yerine Hakkari Valisi İdris Akbıyık kayyım olarak atandı.

Başkanların açıklamalarına göre belediyenin borçları şu şekilde:

Kredi borcu: 154 bin 597 lira

Kamu alacak borcu: 39 bin 376 lira

SSK borcu: 1 milyon 106 bin lira

Prim borcu 1 milyon 337 bin lira

Vergi borcu: 3 milyon 663 bin lira

Piyasa ve sendika borcu: 7 milyon 651 bin lira

680 MİLYONLUK BORÇLU BELEDİYE

Hakkari'nin ilçesi Yüksekova'ya da ilk kayım 2016'da atandı. İlçe Belediye Eş Başkanı Adile Kozay'ın 2016'da tutuklanmasının ardından yerine kaymakam Mahmut Kaşıkçı kayyım olarak atandı. En son yapılan yerel seçimlerde HDP'nin adayı Remziye Yaşar yüzde 66,18 oy alarak belediyenin yeni başkanı oldu. AK Parti'nin adayı Teoman Zeydan ise yüzde 29,94 oy aldı. HDP ilçe belediyesini kazandıktan sonra belediyeyi 680 milyon borçla devraldıklarını söyledi. İçişleri Bakanı 18 Ekim'de Yaşar'ı görevden alarak yerine ilçe kaymakamı Osman Doğramacı'yı kayyım olarak görevlendirdi.

REKOR OYLA SEÇİLDİLER

Mardin'in Nusaybin ilçesi 2016'da sokağa çıkma yasaklarının en uzun sürdüğü ilçelerden bir tanesi oldu. Yasak kaldırıldıktan sonra ilçenin yarısı yıkıldı. Aradan geçen 3 yıla rağmen hala birçok insana evleri iade edilmedi. Belediyeye aynı yıl içerisinde ilçe kaymakamı Ergün Baysal kayyım atandıktan sonra eş başkanları Sara Kaya ve Cengiz Kök gözaltına alınarak cezaevine gönderildi. Yerel seçimlerde HDP'nin adayı Semire Nergiz yüzde 77,42 oy oranıyla belediye koltuğuna oturdu. AK Parti ise ilçede yüzde 18,84 oy aldı. Bu oran HDP'nin kayyım atanan belediyeleri arasında bulunan en yüksek oya sahip belediyelerinden biri.

2016'da kayyım öncesi belediye kasasında 6 milyon 388 bin lira bulunurken kayyımdan sonra belediyenin kayyımdan toplam 32 milyon borçla devralındığı açıklandı. İçişleri Bakanlığı kararıyla Nergiz'in yerine Nusaybin Kaymakamı Mehmet Balıkçılar'ın geçtiğimiz hafta kayyım olarak atandığı açıklandı.

HDP'e yönetimine rekor oyla yeniden geçen başka bir belediye ise Şırnak'ın Cizre ilçesi oldu. İlçede belediye eş başkanı Leyla İmret 2016'da görevden alınarak yerine kayyım olarak ilçe kaymakamı Ahmet Adanur atandı. Geçtiğimiz seçimlerde HDP ilçede 76,99 oy alarak belediyeyi yeniden kazandı. İlçenin yeni belediye eş başkanı Mehmet Zırığ'ın kayyımdan belediyeyi 220 milyon borçla devraldıklarını açıklamıştı. Kayyım dönemiyle ilgili ortaya çıkan en çarpıcı detaylardan bir tanesi taşınmazların belediye eliyle satılması oldu. Konu gündemde aylarca tartışıldı. Bu durum aynı zamanda HDP raporlarına da yansıdı. İlçe belediye eş başkanı Mehmet Zırığ, borçları kapatmaya çalışırken yerine kaymakam Davut Sinanoğlu Şırnak Valiliği tarafından belediyeye kayyım olarak atandı.

DİYARBAKIR'IN 4 İLÇESİ

Diyarbakır'ın 3 ilçe belediyesine de kayyım atandı. Kayapınar Belediyesi HDP yönetimine geçince kayyım döneminden kalan borç miktarı 230 milyon olarak açıklandı. Yine Bismil'de 22 milyon 440 bin, Kocaköy Belediyesi'nin de 132 milyon 308 bin lira borçlu olduğu açıklandı. Kulp Belediyesi'ne de HDP'li Mehmet Fatih Taş'ın yerine Kulp Kaymakamı Mustafa Gözlet kayyım olarak atandı. Kulp Belediyesi kayyımdan devralındığında da 31 milyon 221 bin lira borçla devralındığı açıklandı.

HDP'nin 31 Mart seçimlerinde 4 ilçede aldığı oy oranları ise şöyle:

Kayapınar: Yüzde 66,35

Bismil: Yüzde 71,43

Kocaköy: Yüzde 61,67

Kulp: Yüzde 49,97

ERCİŞ VE SARAY'A KAYYIM

Van'ın Erciş ilçesi de kayyım atanan belediyelerden. Erciş Belediyesi Eş Başkanları Yıldız Çetin ve Bayram Çiçek’in yerine 21 Ekim’de kayyım atandı. Çetin'in yerine Kaymakam Nuri Mehmetbeyoğlu, belediye başkan vekili olarak görevlendirildi. Belediye kayyum döneminde 161 milyon 308 bin lira borçlanarak HDP'ye geçmişti. Van'ın Saray ilçesine de kayyım atandı. Saray Belediye Eş Başkanı Caziye Duman, İçişleri Bakanlığı tarafından görevinden alınarak yerine İlçe Kaymakamı Mehmet Halis Aydın kayyım olarak atandı. Saray Belediyesi kayyumdan 289 milyon 897 bin lirayla borçla devralındı. 31 Mart seçimlerinde HDP Erciş'te yüzde 49,71 oy alırken Saray'da ise yüzde 61,38 oy aldı.

KASADA 4 MİLYARA YAKIN PARA VARDI

2016'da Erzurum'un Karayazı Belediyesi de kayyım atanan ilçelerden biri. 31 Mart seçimlerinde yüzde 61,83 oyla belediye yeniden HDP'ye geçti. Kaymakam Mesut Tabakcı, İçişleri Bakanı kararıyla belediyeye kayyım olarak atandı. Belediye kayyım yönetimine geçtiğinde kasada 3 milyar 736 bin lira para vardı. Belediye başkanları yeniden yönetime geçtiğinde kayyımın belediyeyi 2 milyon 63 bin lira borçlu bıraktığını belediye kasasında ise 54 bin lira olduğu açıklamasında bulundu.

EN SON KAYYIM KIZILTEPE'YE

Son olarak Mardin'in Kızıltepe Belediyesine'de dün kayyım atandı. HDP'li İlçe Belediye Eş Başkanı Nilüfer Elik Yılmaz görevinden alınarak yerine İlçe Kaymakamı Hüseyin Çam kayyım olarak atandı. Yılmaz, 31 Mart seçimlerinde yüzde 70,45 oranında oy alarak Kızıltepe Belediyesi Eş Başkanı seçilmişti. Belediye HDP'ye geçtiğinde yaklaşık 3 yıllık dönemde kayyım, belediyeyi 26 milyon borçlu bıraktı.

Van, Diyarbakır ve Mardin Büyükşehir Belediyeleri de kayyımdan toplamda 3 buçuk milyar borçla devralınmıştı.

3 belediye, 3 milyar borç: Kayyım ne yaptı?