Libya'da çatışma olasılığı: En kötü senaryoda bu risk var

ANKARA - Türkiye ile Libya Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılmasına İlişkin Mutabakat Muhtırası ve Askeri İşbirliği Anlaşmasından bir ay sonra bu kez Libya’ya asker gönderme tezkeresi gündemde. Cumhurbaşkanlığı tarafından hazırlanan tezkere 2 Ocak Perşembe günü olağanüstü toplantıya çağrılan Meclis Genel Kurulu’nda görüşülerek oylanacak.

'MİLLİ GÜVENLİK' İÇİN DEĞİL 'MİLLİ ÇIKAR' İÇİN TEZKERE

Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti'nce talep edilen desteği sağlamak, Türkiye’nin menfaatlerini korumak ve kollamak amacıyla askerin harekat ve müdahalede bulunmak üzere Libya’ya gönderilmesine 1 yıl süreyle izin verilmesini içeren tezkerede Suriye-Irak tezkeresinden farklı olarak “milli güvenlik” yerine “milli çıkar” vurgusu dikkat çekiyor.

Suriye-Irak tezkeresinde, “Türkiye’nin milli güvenliğine yönelik ayrılıkçı hareketler, terör tehdidi ve her türlü güvenlik riski” vurgusu Libya tezkeresinde yerini “Türkiye'nin milli çıkarlarına yönelik her türlü tehdit ve güvenlik riski” olarak yer alıyor. Yine Suriye ve Irak tezkeresinde “tüm terör örgütlerinden ülkemize yönelebilecek saldırıları bertaraf etmek” amacı Libya tezkeresinde, “Türkiye'nin Libya'daki menfaatlerine yönelebilecek saldırıları bertaraf etmek” şeklinde ifade ediliyor.

CHP’DEN 'MEHMETÇİK SICAK ÇATIŞMAYA GİRECEK Mİ?' SORUSU

Tezkerenin Meclis’te görüşülmesinden önce Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu CHP ve İYİ Parti’yi ziyaret ederek bilgilendirme yaptı. CHP kaynaklarından edinilen bilgiye göre, görüşmede CHP heyeti Türkiye’nin Libya’ya asker göndererek giderek büyüme potansiyeli olan bir çatışmaya taraf olmasından duyulan endişeyi dile getirdi, askerin sıcak bir çatışma içinde bulunma riskine dikkat çekti.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun, askerin sıcak çatışma ortamında bulunma ihtimaline dönük soruya, “En kötü senaryoda bu risk mevcut” yanıtı verdiği öğrenildi. CHP kaynakları bu riskin “en kötü senaryo” olarak dile getirildiğini ama bir planlama yapılırken her türlü ihtimalin dikkate alınarak adım atılması gerektiğine dikkat çekerek, “Bu soruyu sorduğumuzda kötü senaryoda böyle bir risk var deniliyorsa o zaman bu risk kabul ederek gidiliyor demektir. Biz bunu doğru bulmuyoruz” dedi.

Görüşmede Libya’da Rusya’dan Mısır’a birçok farklı ülkenin tutumuna ve yabancı savaşçılara da dikkat çekildi. Bakan Çavuşoğlu’nun yabancı askerlerin Hafter’in yanında savaşa katıldıkları yönünde haberlerle ilgili, “Bunları çok da ciddiye almıyoruz” dediği öğrenildi. Bakan’ın yanıtını eleştiren CHP kaynakları, “Biz bu durumu ciddiye alıyoruz, bu kadar kalabalık ve çok uluslu ortamın içinde Türk askerinin bulunmasını istemiyoruz. Orada Mehmetçik kanı dökülmesini istemiyoruz” diye konuştu.

ACELENİN NEDENİ: TRABLUS HÜKÜMETİ ZORDA

Görüşmede, Meclis’in olağanüstü toplantıya çağrıldığı Libya tezkeresi için neden bu kadar acele edildiği de soruldu. Bakan'ın, “Libya’da durum kötüleşiyor, saha Trablus hükümetinin aleyhine dönüyor. Bunu ateşkesi sağlayacak hamle olarak görüyoruz” dediği öğrenildi. Bu sözlere CHP'nin yanıtı, “Ateşkesi sağlamanın yolu asker göndermek değil daha fazla diplomasi” olurken Bakan Çavuşoğlu'nun da bunların denendiği, ancak sonuç alınamadığını söylediği ifade edildi.

'İKTİDARIN TUTUMU İHVAN DAYANIŞMASI!'

CHP, ulusal güvenlik tehdidi olmayan bir durumda, “ulusal çıkar” gerekçe gösterilere 2 bin kilometre uzakta bir ülkeye muharip güç gönderilmesine karşı çıkıyor. Doğrudan Libya’nın sınır komşusu olan Tunus’un dahi “daha fazla diplomasi ve tarafsızlık” tutumuna dikkat çekilerek Türkiye’nin ısrarı ve aldığı tutum, “İhvan dayanışması”,“İhvan iktidarını ayakta tutma çabası” olarak nitelendiriliyor.

İYİ PARTİ’DE EĞİLİM HAYIR

Bakan Çavuşoğlu, CHP’nin ardından İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener ile de bir görüşme gerçekleştirdi. İYİ Parti’nin yetkili organlarda konuyu değerlendirerek tezkereyle ilgili tutumunu belirleyeceği ifade edilirken parti kaynakları tezkere oylamasında eğilimin “hayır” olduğunu ifade ediyor.

GRUPLARDA LİBYA TEZKERESİ ALARMI, KAPALI OYLAMA İSTENEBİLİR

Tezkere görüşmeleri için AK Parti Grup yönetiminden milletvekillerine programlarını tezkere görüşmelerini dikkate alarak yapmaları, 2 Ocak 2020 Perşembe günü mazeretsiz ve eksiksiz olarak Genel Kurul’da hazır bulunmaları mesajı iletildi. CHP ve İYİ Parti’nin de tezkere görüşmesine yoğun katılım göstermesi bekleniyor. Tezkereye “hayır” diyen HDP’nin de belli sayıda milletvekili ile görüşmelerde hazır bulunacağı ifade ediliyor.

Tezkere görüşmelerinde kapalı oturum olasılığını sorduğumuz muhalefet partisi temsilcileri, bunu kendilerinin talep etmeyeceğini, tüm görüşmelerin açık ve şeffaf olarak kamuoyunda önünde yapılması gerektiğini söyledi. Ancak oylamanın nasıl yapılacağı ile ilgili, kimin ne oy verdiğinin belli olduğu elektronik oylama yerine bir kapalı oylama önerisinin tartışmaya açılabileceği öğrenildi.