Günübirlik gezi rotası: Cumalıkızık
Cumalıkızık, Türkiye’nin en iyi korunmuş ve en şirin köylerinden. Çevre illerden özellikle İstanbul’dan günübirlik ziyaretçilerin uğrağı olan Cumalıkızık, tatil yolculuğunuzda muhteş bir durak.
DUVAR- Osmanlıların Bursa’da ilk yerleştikleri bölgelerden olan Cumalıkızık, 180’i hâlen kullanılan, bazılarında ise koruma ve restorasyon çalışmalarının yapıldığı toplam 270 ev ile Osmanlı dönemi konut dokusunu günümüze taşıyor. Bursa yakınlarında kurulan Osmanlı Beyliği, kuruluşundan kısa zaman sonra bölgeye hâkim olmayı başarmış, 1326 yılında Bursa’yı, 1331 yılında İznik’i fethederek yörede varlığını kesin olarak kabul ettirmiş. Böylece Osmanlı halkının bu topraklara yerleşerek kentler ve köyler oluşturması sağlanmış.
Cumalıkızık yerleşiminin güneydoğusunda, Uludağ eteklerindeki Ihlamurcu Mevkisi’nde, Bizans Devri’ne ait bir kilise kalıntısı, 1969 yılında tespit edilmiş. Kilise kalıntısının yüzeyde rastlanan bazı mimari parçaları, Bursa Arkeoloji Müzesi’nde saklanıyor.
Bursa şehir merkezine on bir kilometredeki Cumalıkızık’a ortalama yirmi dakikada ulaşım sağlanıyor.
KÖYLERE NEDEN KIZIK DENİLİYOR?
Cumalıkızık vakıf köyü olarak kurulmuş ve bu özelliğini yerleşim dokusu, konut mimarisi ve yaşam biçimine yansıtmış. Uludağ’ın kuzeyindeki dik etekler ile vadilerin arasında sıkışıp kalan yöre köylerine, bu konumlarından dolayı “kızık” adı veriliyor. Köylerin birbirlerinden ayrılması için de dereye yakın olanına Derekızık, Fidye verene Fidyekızık ve Kızık köylerinden topluca gidilerek cuma namazı kılınan köye de Cumalıkızık adları verilmiş.
DÜNYA MİRAS LİSTESİ’NDE
Bursa’nın tarihi alanlarından Hanlar Bölgesi, Sultan Külliyeleri ve Cumalıkızık köyünün, Unesco Dünya Miras Listesi’ne alınmasına yönelik Bursa Büyükşehir Belediyesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü çalışmalarıyla hazırlanan dosya; 1 Şubat 2013 tarihi itibariyle UNESCO Dünya Mirası Merkezi Sekreterliği’ne Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla iletilmiş. Cumalıkızık köyünün, UNESCO tarafından Haziran 2014 tarihinde Bursa’nın Hanlar Bölgesi, Sultan Külliyeleri ile birlikte UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alması uygun görülmüş.
(KÜLTÜR SANAT SERVİSİ)