Justin Bieber'ı öpenlerden E.T.'yi kurtaranlara: Madame Tussauds

DUVAR – Genç bir kadın Justin Bieber’ın yanağına öpücükleri kondura kondura bitiremiyor, selfie üstüne selfie çekiyor. İki arkadaş Albert Einstein’ın peruğunu takıp ellerini de onun gibi bellerine koymuş, görevliden fotoğraflarını çekmesini istiyor. Başörtülü bir kadın Kıvanç Tatlıtuğ’un kolunun altından eşine poz verirken, iki genç Mazhar-Fuat-Özkan’la aynı sahneyi paylaşmanın heyecanıyla çekingen bir şekilde davul çalıyor…

Motosiklet üzerinde Tom Cruise’un beline yapışıp ‘hız yapanlar’; sinema tarihinin en büyülü sahnelerinden birinde, fonda dolunayla E.T.’yle birlikte gökyüzüne pedal çevirenler; Arda Turan’ın gol sevincini paylaşan, üzerine bir de Yaşar Kemal’le sohbet edenler… Ve, Audrey Hepburn’le ‘Tiffany’nin Yeri’nde kahvaltı edenler… Hatta, boks eldivenlerini giyip Muhammed Ali’yi ‘arı gibi sokma’ denemelerine kalkışanlar bile!

Kilitli itfaiye merdivenleriyle çocukları ölüme yollayanlardan, dolar-euro rekorlarından ve bunun gibi şeylerden ‘kopup’ biraz kafa dağıtmak istiyorsanız, balmumu heykelleri dünyaca ünlü Madame Tussauds’nun İstanbul Beyoğlu’nda yeni açılan şubesi size göre. ‘Yapay’ veya ‘ticari’ diye burun kıvırmayın (ki kendileri zaten sosyal sorumluluk projesi yaptıklarını iddia etmiyor). Zira içeride beklenmedik derecede eğlenceli, neşeli ve klişe tabirle ‘pozitif bir ortam’ var.

BİLETLER NE KADAR?

En merak edilenleri baştan söyleyelim: Yetişkinler için biletler 48 TL, 13 yaş ve altı çocuklar için 38 TL. İnternetten bilet alımlarında bazı indirim ve kampanyalar var. İçeride balmumu heykellere dokunmak, her tür ‘şaklabanlığı’ yapıp fotoğraf çektirmek serbest. Madame Tussauds haftanın yedi günü, saat 10.00’da açılıyor.

MİMAR SİNAN PROJE BAŞINDA

Peki, 1835’te Londra’da açtığı ilk sergisinden bu yana kapısında kuyruklar oluşturan Marie Tussauds’nun İstanbul şubesinde kimlerin balmumu heykelleri var? Kapıdan girenleri, Meclis’in önünde Mustafa Kemal Atatürk karşılıyor. Ardından portresini yaptıran ilk padişah Fatih Sultan Mehmet tahtında otururken, Kanuni Sultan Süleyman da derin düşüncelere dalmışken görülüyor. Mimar Sinan proje başında, Mevlana Celaleddin Rumi ayakta… Türkiye’nin ilk kadın askeri pilotu Sabiha Gökçen uçağında. Yaşar Kemal de, yanında boş bir koltukla isteyeni sohbete bekliyor.

Yaşar Kemal'in gözlüğü ve giysileri, Madame Tussauds'ya eşi tarafından bağışlanmış.

ARDA’YLA GOL SEVİNCİ

Basketbolcu Hidayet Türkoğlu tam smaç basarken, dalgıç Yasemin Dalkılıç su altında, futbolcu Arda Turan da Barcelona formasıyla nadiren (!) attığı gollerden birine sevinirken betimlenmiş.

HAFİZE ANA’NIN TEPSİSİNDEN BİR ÇAY

Mekânın İstanbul’a özel en nostaljik ‘dörtlüsüyse’, unutulmaz ‘Hafize Ana’ karakteriyle betimlenen Adile Naşit; kendi giysileri içindeki Zeki Müren, “Yaptığım müzikle toplumun çok sesliliğine katkıda bulunmaktan başka bir şey düşünmedim” sözleriyle temsil edilen Barış Manço ve Diday Diday’la Eurovizyon’a katıldıkları kostümleri içindeki MFÖ. Fonda arka arkaya Alkışlarla Yaşıyorum, Ali Desidero ve Kara Sevda çalıyor; flaşlar bu kez selfieler için patlıyor…

Beren Saat, Kıvanç Tatlıtuğ, Kerem Bursin ve Demet Akbağ da diğer yerli yıldızlar…

Beren Saat'in balmumu heykeli, oyuncunun kendi giysilerini giyiyor.

MOZART İÇİN ÇALIN!

Madame Tussauds İstanbul’un ‘yabancı misafirleri’ de tabii ki çok tanıdık: Meşhur yüzü fotoğraf için boş bırakılmış Mona Lisa tablosunun önünde Leonardo da Vinci, piyanosunda misafir ağırlamaya hazır görünen Amadeus Wolfgang Mozart, ringde rakip bekleyen Muhammed Ali, karşılıklı maça çıkmış tenisçiler Rafael Nadal ve Maria Sharapova, Apple’ın kurucusu Steve Jobs, Usain Bolt, Messi, Neimar, Madonna, Lady Gaga, Beyonce, Rihanna, Michael Jackson, Justn Bieber, Bob Marley, Brad Pitt, Audrey Hepburn, Bruce Willis, Tom Cruise, Steven Spielberg ve hatta Shrek!

KENDİ ELİNİZİN ‘HEYKELİ’Nİ YAPTIRIN!

Madame Tussauds’da isteyenler 25 TL karşılığında kendi ellerinin balmumu kalıbını da çıkarttırıp eve götürebiliyor. Elinizi önce soğuk suda bekletiyor, sonra da istediğiniz şekilde tutup 60 derece sıcaklığındaki balmumuna sokuyorsunuz. Bu işlem iki defa tekrarlandıktan sonra kalıbınız hazır! Balmumu sıcak olduğu için çocukların ellerinin kalıbı çıkarılmıyor…

SAÇ TELLERİ TEK TEK TAKILIYOR

Peki ünlüleri ‘klonlayan’ ve biz sıradan insanlar için ‘ulaşılabilir’ hale getiren bu heykeller nasıl bu kadar gerçekçi yapılıyor? Ayrıntılar şöyle:

• Bir balmumu figür dört ayda hazırlanıyor.
• Tek bir figürün maliyeti yaklaşık 300 bin dolar.
• Figürler, konularında uzman 30 kişilik bir ekip tarafından hazırlanıyor.
• Ekip öncelikle heykeli yapılacak kişilerin detaylı ölçülerini alıp fotoğraflarını çekiyor.
• Baş ölçüsü, normalden yüzde 2 daha küçük alınıyor; balmumu soğudukça daralıyor.
• Ayrıntılı ölçüm sonrasında metal borular ve tellerden oluşan bir iskelet sistemiyle destekli kilden figürler yapılıyor.
• Bir balmumu figürün şekillenmesi 350 saat sürüyor.
• Her figür için yaklaşık 150 kilogram kil kullanılıyor.
• Baş kısmının hazırlanması altı hafta sürüyor.
• Sıra kalıp çıkarmada, yani kil figürleri balmumuyla kaplamada… Madame Tussauds’nun özel balmumu ve Japon mumu karışımı 74 dereceye kadar ısıtıldıktan sonra önceden hazırlanan baş kalıbına dolduruluyor. Balmumu kalıpta soğuduktan sonra şekillendirilmeye hazır bir baş ortaya çıkıyor. Eller de aynı yöntemle hazırlanıyor.

Albert Einstein'ın balmumu heykelinin yanında, ziyaretçilerin poz verirken takması için iki de peruk bulunuyor.

• Balmumundan yapılmış bir baş ile gerçek başın ağırlığı yaklaşık olarak aynı: 4-5 kilogram.
• Bir figürün kalıbının çıkarılması 170 sürüyor.
• Dişler için gerçek diş hekimleriyle çalışılıyor; dişlerin hazırlık aşaması 30 saat sürüyor.
• Gözler akrilik reçineden yapılıyor. Gözbebekleri elde boyanıyor, göz beyazlarına ince liflerden damarlar ekleniyor.
• Bir çift gözün yapımı 15 saat sürüyor.
• Saçlar, belki de en teferruatlı noktalardan biri. Kurumun ‘etik yollardan’ alındığını belirttiği gerçek insan saçları kullanılıyor ve her bir tel, çatallı iğneyle tek tek elle takılıyor. Bir baş figüründeki saçların tamamlanması beş hafta sürüyor.

KIVANÇ TATLITUĞ'UN HEYKELİ NASIL YAPILDI?

İLK BALMUMU HEYKELİ: VOLTAIRE

Peki kim bu Madame Tussauds? İstanbul dahil 21 ‘müze’ye adını nasıl verdi?

• Madame Tussauds markasının tarihi 250 yıl önceye dayanıyor.
• Hikaye, Marie Grosholtz’un (Madame Tussauds) 1761’de Fransa’nın Strasbourg kentinde dünyaya gelmesiyle başladı. Marie, tanınmış balmumu sanatçısı Dr. Phillippe Curtius’in gündelikçisinin kızıydı; balmumu sanatını çocukken öğrendi.
• İlk balmumu heykelini 1778’de, 17 yaşındayken, Fransız devriminin ve Aydınlanma’nın en önemli isimlerinden, rasyonalist yazar Voltaire’i modelleyerek yaptı.

  Marie daha 20 yaşındayken Fransa Kralı’nın kız kardeşine sanat dersleri vermeye başlad; sekiz yıl Paris’teki Versailles Sarayı’nda kraliyet ailesinin yanında çalıştı ve Kral 16’ncı Louis ile Kraliçe Marie Antoinette’in heykellerini yaptı.

• Fransız Devrimi sırasında önce hapsedildi, heykeltıraşlık becerileri sayesinde serbest bırakıldı. Marie Antoinette ve Robespierre’in ölüm maskelerini yapmakla görevlendirildi.

  Sonra Dr. Curtius’un yanına döndü, 1795’te Francois Tussauds ile evlendi. Dr. Curtius’un 1802 yılında ölümünün ardından balmumu sergisini miras olarak devraldı ve yeni seyirci arayışıyla İngiltere’ye gitti.

• 30 yılı aşkın süre boyunca İngiltere çapında heykeller yaptı ve bunları sergiledi.
• Bugünkü Madame Tussauds müzelerinin temelini 1835’de, oğullarıyla birlikte Fransız Devrimi’nin kanlı tarihini sergilemek üzere ‘Korku Odası’ sergisiyle attı.
• 1842’de, 81 yaşındayken otoportresini balmumuna döktü; 1850’de hayatını kaybetti.
• Oğulları, ilk Madame Tussauds Müzesi’ni, Londra’da bugünkü adresine taşıdı.
• Müze 1925’deki büyük Londra yangınında ve 1940’taki 2. Dünya Savaşı hava saldırıları sırasında büyük hasar gördü.

'DUBLE MFÖ' SAHNEDE!

Türkiye'deki Madame Tussaud'ya özel bir etkinlik de yapıldı. MFÖ, 1985'te Eurovizyon'a katıldığı kostümleri bugünkü ölçüleriyle yeniden diktirdi; ekim ayında Harbiye Açıkhava Tiyatrosu'ndaki konserine heykelleriyle birlikte çıktı: