Onaran: Kadın şeflerin oranı yüzde 5 bile değil…
Burak Onaran 'Mutfak Tarih-Yemeğin Politik Serüvenleri' adlı kitabında Erkeklik ve mutfak arasındaki ilişkiyi de ele alıyor. Onaran 'Erkek ve mutfak arasındaki ilişki her dönem aynı kalmıyor' diyor.
DUVAR - 'Mutfak Tarih-Yemeğin Politik Serüvenleri' adlı kitabı yayınlanan Burak Onaran, kitabında 'yeme içme alışkanlıkları ve mutfak kültürüne' değiniyor. Mutfak ve diplomasi arasındaki ilişkileri de yazan Onaran mutfaktaki erkeklik hallerini ele alıyor.
Burak Onaran
Siyasisayfalar'dan Bahar Kılınç'a konuşan Onaran, mutfak ve erkeklik hallerini şöyle anlatıyor : Hegemonik erkekliği en yaygın ve en bulaşık (yani başka erkeklik kimliklerine sirayet eden) erkeklik hali olarak tarif edebiliriz. Kabaca, bilgiç, dominant olan, velhasıl iktidarı elinde bulundurmaya takılmış erkeklik halinden bahsediyorum. Bunu tek tek erkeklerin davranışları üzerinden değil, toplumun/çevresinin bir erkeğin ne olması gerektiğine dair beklentileriyle beraber düşünmek gerekiyor. Bu erkeklik prototipinin mutfakla ilişkisini tayin eden de muktedir olma arayışıdır denilebilir kısaca. Yerine göre mutfak konusundaki büyük cehaletini ve beceriksizliğini göğsünü gere gere tasdik etmek bu iktidara ne derece sahip olunduğunun alameti olarak görülebilir. Bu örtük olarak erkeğin hizmet eden olmadığını gösterir. O işleri yapmayı bilmez, çünkü onun için başkaları (kadınlar) yapmıştır. Profesyonel mutfaklarda ise bu sefer tam tersi söz konusudur. Dünya genelinde profesyonel mutfaklar erkek hakimiyetinde alanlar ve son derece mizojin bir çalışma kültürü olduğunu da özellikle kadın mutfak çalışanlarının anlattıkları sayesinde biliyoruz. Özellikle şef mertebesine ulaşmak kadınlar için hayli zor. Yıldıza layık görülen kadın şef olmak ise çok daha nadir. 2011’de Fransa’da Michelin yıldızlı kadın şeflerin oranı yüzde 5 bile değil… Çalışma hayatının başka sahalarında olduğu gibi, burada da erkekler yüksek mevkileri domine ediyorlar. Velhasıl hanede mutfağa dokunmayan erkek, iktidarını kuvvetlendiren profesyonel mutfaklarda kadınların çok çok önünde. Tabii hem hane hem profesyonel mutfaklar bahsinde bunlar klişe çerçeveler. Nihayetinde erkeklik ve mutfak arasındaki ilişki her kültürel çevrede ve her dönem aynı kalmıyor. Hegemonik erkekliğin hane mutfağıyla ilişkilendiği haller de mevcut. Yani gündelik olarak hizmet eden sınıfına geçmeden, sahneye hakim olunabilecek anlarda, bulaşığa temizliğe de pek bulaşmadan mutfağa girmek de makbul olabiliyor.