'Herhalde virüs sermayeyle iş birliği yaptı, haberimiz yok'

ANKARA - AK Parti’nin pandemi nedeniyle artan işsizliğe karşı istihdamı artırmak gerekçesiyle sunduğu teklifin en tartışmalı maddelerinden biri “belirli iş sözleşmesi” oldu.

Teklif 25 yaş altı ve 50 yaş üstünde kişilerle, 2 yılı geçmemek üzere “belirli iş sözleşmesi” yapılmasının önünü açıyor. İhbar ve kıdem tazminatlarını, dolayısıyla iş güvencesini ortadan kaldıracak düzenlemeye Türk-İş, DİSK ve Hak-İş karşı çıkarken, TİSK bir yaş ayrımı olmaksızın tüm çalışanları kapsamasını istedi.

AK Parti milletvekillerince sunulan 43 maddelik teklif Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülmeye başlandı. Teklifi savunanlar belirli iş sözleşmesiyle ilgili düzenlemenin istihdamı teşvik etmeye yönelik bir düzenleme olduğunu savundu. Komisyonda işçi örgütleri adına söz alan tüm işçi sendikalar buna karşı çıktı.

'FELAKETTİR, FECAATTİR, GERİ ÇEKİLMELİDİR'

Hak-İş Genel Sekreter Yardımcısı Erdoğan Serdengeçti, 25 yaş altı ve 50 yaş üstü çalışanların hiçbir şarta bağlı olmaksızın belirli süreli iş sözleşmesiyle istihdam edilmesi durumunda kıdem ve ihbar tazminatı gibi haklardan yararlanamayacağını, bunun büyük mağduriyetler yaratacağını söyledi.

Serdengeçti ayrıca yaş sınırlamalarının da “yaşa bağlı bir ayrımcılık” olacağına dikkat çekti.

Türk-İş Hukuk Müşaviri Ferhan Tuncel söz konusu düzenlemenin yaklaşık 3.5 milyon kişiyi ilgilendirdiğine dikkat çekti:

“Belirli süreli sözleşmeleri biz eğer istisna olmaktan çıkartırsak bunun örgütlenme yetkisi var sendikacılık açısından, üye kaydedilemeyecek; bu kapsamda çalışan kişiler kıdem tazminatlarını alamayacaklar; bununla bağlantılı olarak da belki belirli süreli çalışsalar idi iş arama izinleri olacaktı, ihbar tazminatları olacaktı, onları alamayacaktık. Yani, burada çok büyük bir nüfus mağdur ediliyor.”

DİSK Toplu Sözleşmeler Daire Müdürü Engin Sezgin ise söz konusu düzenlemenin çalışma hayatını temelden değiştirecek bir düzenleme olduğunu söyledi.

Belirli süreli sözleşmeyle ilgili 2 yıl sınırının işçi için değil iş yeri için olduğuna dikkat çeken Sezgin, taşeron uygulamasındaki sıkıntıları hatırlattı.

İş güvencesi kapsamı dışında tutmak için çalışanların 29-30 kişilik gruplar halinde firmadan firmaya geçirildiğini anlatan Sezgin, “Bu maddenin bizim çalışma hayatımıza yansıması bir felakettir, fecaattir. Kesinlikle geri çekilmelidir” dedi.

TİSK: YAŞ AYRIMI OLMAKSIZIN TÜM ÇALIŞANLARI KAPSASIN

Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) Genel Sekreteri Akansel Koç ise, “Bizim bu maddeyle ilgili önerimiz şu şekilde: Herhangi bir yaş ayrımı olmaksızın tüm çalışanları kapsamasını talep ediyoruz” dedi.

GİRGİN: AMAÇ KIDEM TAZMİNATINI SIFIRLAMAK

Komisyonun CHP, İYİ Parti ve HDP milletvekilleri de söz konusu maddenin teklif metninden çıkarılmasını istedi.

CHP milletvekili Süleyman Girgin, “Amaç kıdemi sıfırlamak. 'Geçici' denir, kalıcı olur. Bugün 25 olur ama yarın 30’a çıkar, bugün 50 olur ama yarın 45’e düşer bu sınır. Nitekim, Sayın TİSK Temsilcisi de bu maddenin bırakın 25 yaş altını ve 50 üstünü neredeyse bütün iş yerlerinde, bütün işçiler için uygulanmasını söyledi. Geçici madde olarak geliyor ancak kapı açılmış oluyor” diye konuştu.

“Amaç, kıdem tazminatını sıfırlamak, işe iade davası açılmasının önünü kesmek, ihbar tazminatı verilmesinin önünü kesmek” diyen Girgin, “Kısacası zaten tırpanlanmış olan iş güvencesi de elden gidiyor. İşiniz gücünüz bu işçilerin haklarını almak için düşünce üretmek midir? Herhâlde bu virüs, iktidarla ve sermayeyle iş birliği yaptı da bizim haberimiz yok. Bu teklifin çekilmesini istiyorum” ifadelerini kullandı.

BEKO: İŞÇİLER KIDEM TAZMİNATINI LEŞ KARGALARINA YEDİRMEYECEK

Eski DİSK Başkanı, CHP İzmir Milletvekili Kani Beko da düzenleme için, “Esnek çalışma adı altında Türkiye’de hayatını emeğiyle kazanan milyonların haklarını gasbetme amacı güdüyor” değerlendirmesi yaptı.

Kıdem tazminatının işçinin ücretinin bir parçası, 13’üncü maaşı olduğunu belirten Beko, “Kıdem tazminatına el koymak, işçinin ücretine el koymaktır. Kıdem tazminatı işçilerin kırmızı çizgisidir. Kesinlikle işçiler kıdem tazminatını leş kargalarına yedirmeyecektir” şeklinde konuştu.

HDP: TERCİHİMİZ BÜYÜK KESMLERDEN Mİ, AZINLIKTAN MI YANA

HDP milletvekili Erol Katırcıoğlu da düzenlemeye 3 işçi konfederasyonunun da karşı çıktığına dikkat çekti, “Burada sayısal çoğunluğuz var bu geçer ama emin olun Türkiye’ye büyük bir rahatsızlık veren bir konu hâline dönüşecek olan bir meseleye 'evet' demiş olacaksınız” uyarısı yaptı.

HDP milletvekili Necdet İpekyüz de işçi sendikalarının karşı çıktığı, işveren temsilcisinin ise genişletilmesini istediği düzenleme için, “Bizim tercihimiz kimden yana olacak; büyük çoğunluktan mı, büyük kesimlerden mi yana olacak, bir azınlıktan mı yana olacak?” diye sordu.

İYİ Parti Milletvekili Erhan Usta da düzenlemenin Çalışma Komisyonunun konusu olduğunu söyledi, kanun teklifinden çıkarılmasının uygun olacağını söyledi.

TEKLİF SAHİBİ ÖZTÜRK: HAYRETLER İÇİNDEYİM

Teklifte imzası olan AK Parti Giresun Milletvekili Cemal Öztürk, çok sayıda milletvekilini dinlediğini ve hayretler içinde kaldığını belirtti.

Öztürk, “Hayretler içindeyim, şunun için: Maksadımız 25 yaş altındaki ve 50 yaş üzerindeki insanların iş gücü piyasasına daha kolay girebilmelerini düzenlemek. Yoksa, çalışanların haklarından geriye gidişle ilgili bir şey söz konusu değil” dedi.

'İŞVERENİ AĞIRLIKLI KORUYORUZ AMA…'

Öztürk getirilen teklifin daha çok işverenleri koruyan düzenlemeler içerdiği yönündeki eleştirileri de kabul edemeyeceğini belirterek, şunları söyledi:

“Görüştüğümüz ve görüşeceğimiz maddenin esası istihdam. İstihdam 2 taraflıdır, bir işveren var bir de iş gören. Elbette burada iş göreni ağırlıklı olarak koruyoruz ama işveren olmadan da iş gören olmaz. Sözleşme çift taraflı bir işlemdir. Hiç kimseyi belirli süreli sözleşme yapmaya zorlamıyoruz, öyle bir şey yok olamaz. Kaldı ki bu Türkiye’ye mahsus bir iş de değil. Almanya, Hollanda, İngiltere, Belçika, Fransa gibi örnekleri var. Kanunun amacı iş gücü piyasasına 25 yaş altı gençlerimizin ve 50 yaş üstü tecrübelilerimizin daha kolay girmesini sağlamaktır.”

Belirli iş sözleşmesi ile ilgili düzenleme itirazlara karşın değişmeden AK Parti ve MHP üyelerinin oylarıyla kabul edildi.