Hindistan’da hükümetin özelleştirme planının ardından iki günlük genel grev yaşamı durdurdu

DUVAR - Hindistan’da çeşitli sektörlerin katılımıyla organize edilen iki günlük genel grev sona erdi. Pazartesi başlayan grev nedeniyle ulaşım ve enerji gibi hizmetler durma noktasına geldi. Uzun bir süredir geniş çaplı köylü direnişiyle gündeme gelen ülke, yeniden emekçilerin taleplerini konuşuyor. Sendikalar ve emek örgütleri hükümetin özelleştirme hamlesi ve zamlar başta olmak üzere taleplerini dile getirdi.

Hindistan’ın başlıca emek örgütlerinin bir araya gelerek oluşturduğu ortak platform tarafından düzenlenen grevde Hindu milliyetçisi Başbakan Narendra Modi hükümetinin politikaları ‘işçi düşmanı, çiftçi düşmanı, halk düşmanı ve millet düşmanı’ olarak değerlendirdi. Ulusal çaptaki greve kömür, çelik, petrol, telekomünikasyon, enerji, banka ve sigorta sektörü de dahil olmak üzere çeşitli meslek kolları ve sektörlerden katılım oldu. Son dönemde özellikle petrol ve doğalgaza gelen zamlar ile devlet şirketlerinin özelleştirilmesi gündemi genel grevin öne çıkan nedenlerinden.

EMEKÇİLER NE TALEP EDİYOR?

Emek örgütlerinin ortaklaştığı geniş çaplı bir talep listesi bulunuyor. 12 maddelik listede ‘özelleştirmelerin durdurulması ve çalışma saatlerini artıran ya da işten çıkartmayı kolaylaştıran işçi düşmanı yasaların önüne geçilmesi’ yer alıyor.

Bununla birlikte platform, zor durumdaki aileler için sadece tahıl desteği değil, finansal destek de sağlanması gerektiğini söylüyor. Geliri olmayan ve vergi ödeyen aileler için hükümetten aylık 7.500 rupi (yaklaşık 1.450 lira) gelir desteği talep ediliyor. Zenginlere yönelik vergilerin artırılmasıyla eğitim, tarım, sağlık gibi kamu yatırımlarını çoğaltma gibi talepler de emekçilerin ajandasında yer alıyor.

ULAŞIM VE BANKACILIK DURDU

The New York Times’ın haberine göre¹ emekçiler ülkenin dört bir yanında karayolu ve demiryolu kapatma eylemleri düzenledi. Çoğu kentte ve kasabada toplu ulaşım grev nedeniyle durma noktasına geldi.

Batı Bengal’de demiryolu işçileri kimi trenleri durdurarak ulaşımı engelledi. Kerala’da ise grev dolayısıyla sokaklar boş kaldı, esnaf kepenk indirdi. Ülkenin ekonomik hayatında büyük öneme sahip Mumbai kentinin bulunduğu Maharaştra eyaletinde ise hükümet tarafından devlet elektrik şirketlerinde çalışanların protestolara katılmasını yasaklan bir yasa çıkartıldı.

Modi tarafından gündeme getirilen geniş çaplı özelleştirme hamlesi protestoya çeşitli meslek gruplarının katılmasıyla kendisini gösterdi. Örneğin söz konusu yasa tasarısı, kamu banklarında yüzde 51 olarak belirlenen devlet hisselerinin yüzde 26’ya çekilmesi anlamına geliyor. Bu nedenle özellikle banka çalışanları greve yoğun ilgi gösterdi. Öyle ki Hindistan Devlet Bankası müşterilerine gönderdiği uyarıda işlemlerin genel grevden etkilenebileceğini aktardı.

PANDEMİYLE ARTAN GELİR EŞİTSİZLİĞİ

Pandemiyle birlikte tüm dünyada gelir dağılımında dengesizlikler gözlemleniyor. Yapılan araştırmalar Hindistan’daki gelir dağılımında artan eşitsizliğin çok çarpıcı boyutlarda olduğunu gösteriyor. Hunger Watch verileri yüzde 66’lık bir kesimin gelirinde düşüş olduğunu tespit ediyor. Ankete göre yüzde 60’ın mevcut gelirlerinde pandemi öncesine kıyasla yarıdan fazla bir düşüş söz konusu.²

Kayıt dışı çalışılan iş kollarına yönelik sosyal güvence de Hindistan’daki emekçiler için hayati bir önem taşıyor. 400 milyonu fazlasıyla aşkın iş gücüne sahip ülkede bir şekilde sosyal güvenceye sahip emekçilerin oranı yalnızca yüzde 10³. Bir başka veri 470 milyonluk işçi nüfusun yüzde 80’inin kayıt dışı olduğunu gösteriyor⁴.

Hindistan’daki eşitsizliği başka bir şekilde ifade etmek gerekirse Dünya Eşitsizlik Raporu 2022’ye bakabiliriz. Ülkenin gelir dağılımında en üstteki yüzde 10’luk kesimin yıllık ortalama geliri alttaki yüzde 50’nin yıllık gelirinin 20 katından fazla. En üsteki yüzde 50 ülke gelirinin yüzde 57’sine sahip. Daha da üstteki yüzde 1 ise toplam ülke gelirinin yüzde 22’sine sahip. En alttaki yüzde 50’nin ülke gelirinden aldığı pay ise yüzde 13’e düşmüş görünüyor⁵.

¹ https://www.nytimes.com/2022/03/28/world/asia/india-modi-general-strike.html
² https://www.bloombergquint.com/business/hunger-watch-survey-66-respondents-report-income-loss-25-severe-food-insecurity
³ https://www.newsclick.in/why-india-going-general-strike-march-28-29
⁴ https://www.nytimes.com/2020/03/30/world/asia/coronavirus-india-lockdown.html
⁵ https://economictimes.indiatimes.com/news/economy/indicators/india-amongst-the-most-unequal-countries-in-the-world-report/articleshow/88141807.cms?from=mdr