İcra ve İflas Yasası’nda değişiklik: Ödeme önceliği işçilere değil banka alacaklarına

ANKARA – AK Partili milletvekillerinin İcra ve İflas Kanunu’nda değişiklik öngören teklifi TBMM Adalet Komisyonu’nda oy çokluğuyla kabul edildi. “İcra ve iflas kapsamındaki satışlarda işletmenin devamlılığı ve ekonomiye katkıyı gözetme” gerekçesiyle getirilen teklife göre konkordato ilan edilen işyerinin iflası durumunda öncelik kredi kurumları tarafından verilen kredilerin ödenmesinde olacak. İşçi alacakları sonra gelecek.

Gelecek hafta Meclis Genel Kurulu’nda görüşülerek yasalaşması beklenen teklifin 7. maddesine göre, konkordatoda geçici mühlet kararından sonra komiserin izniyle akdedilmiş olan borçlar, adi konkordatoda şartlarına tabi olmayacak ve temerrüdün oluşması durumunda icra takibine konu edilebilecek. Bu alacaklar, İcra ve İflas Kanunu’nun 206’ncı maddesi kapsamında rehinli alacaklardan hemen sonra ve diğer tüm alacaklardan önce ödenecek. Ayrıca, konkordato talebinin iflasla sonuçlanması halinde iflas tasfiyesinde iflas alacaklılarından önce ödenmesi gereken masa borçları arasında yer alacak.

'ZOR DURUMA DÜŞMÜŞ ŞİRKETLERE DESTEK' SAVUNMASI 

Komisyon raporunda bu düzenleme, “Modern hukuk sistemlerinde zor duruma düşmüş şirketlere destek olanların diğer alacaklılara göre öncelikli olması ön plana çıkmaktadır. Düzenlemedeki kurgu da, konkordato sürecinde olduğu bilindiği hâlde, zor durumda olan şirketlere destek olanların korunmasına yöneliktir. İşçi alacakları ise düzenlemede yer alan “geçici mühlet kararından sonra komiserin izniyle akdedilmiş borçlar” kapsamına, komiserin açık veya örtülü onayıyla girebilecektir. Dolayısıyla geçici mühletten sonra iş akitleri sona erdirilmeyen işçilerin alacakları bu kapsamda değerlendirilecek ve öncelikli olarak alacaklarını alabileceklerdir. İşçiler bakımından herhangi bir hak kaybı söz konusu olmayacaktır” denilerek savunuldu.

'İŞÇİLER HAK KAYBINA UĞRAYACAK'

Komisyon görüşmelerinde muhalefet partileri düzenlemeye itiraz etti. Komisyon raporunda bu itiraz şöyle yer aldı:
“Kredi kurumları tarafından verilen kredilerin, temerrüt hâlinde rehinli alacaklardan hemen sonra diğer bütün alacaklardan önce ödeneceğine ilişkin hüküm ve diğer kredi kurumlarına ayrıcalık tanıyan hükümler işçilerin hak kayıplarına uğramalarına neden olacak. Zaten konkordato ilanı ve iflas durumunda en büyük hak kayıplarına işçiler uğramakta ve haklarını almaları için uzun süreli uğraş vermek durumunda bırakılmaktadırlar. Muvazaalı işlemlerle borçlanmalar neticesinde işçi alacaklarının tehlikeye girmesi durumu da göz önünde bulundurularak, işçilerin haklarını koruyan, işçi alacaklarını önceleyen düzenlemelere gidilmelidir. Getirilen düzenleme, işçi alacaklarının durumu bakımından netlik içermediğinden işçi alacakları lafzi yorumla bertaraf edilebilecektir.”

CHP: ÇALIŞANLAR EKONOMİK ÇÖKÜŞTE DAHA FAZLA MAĞDUR OLACAK

Komisyondaki itirazlar sonuç vermeyince CHP ve HDP düzenlemeye karşı muhalefet şerhi verdi. CHP’nin şerhinde, “Teklifle; konkordato sürecindeki iflas idare memurlarının niteliklerini artırma öncelikli amaç olarak ifade edilmesine karşın asıl amacın konkordato sürecinde borçlunun bazı mallarının satışına imkan verilmesi ve bundan elde edilen gelirlerin rehinli alacaklı konumunda bulunan finans kuruluşlarına aktarılmasıdır. Konkordato süreciyle zaten mağdur durumuna düşen işçilerin alacakları ise geri sıralara kaymaktadır. Komisyon görüşmeleri sırasında bu düzenlemeye karşı yaptığımız ısrarlı itirazlar sonuç vermemiş ve ne yazık ki işçilerin bir kez daha mağdur edilmesine yol açacak düzenleme geçmiştir” denildi

Söz konusu düzenlemenin işçilerin alacakları aleyhine sonuç doğurmasının kaçınılmaz olduğu vurgulanan CHP şerhinde, “Emek-sermaye dengesi sermaye lehinde bozularak, Covid-19 sürecinde en ağır bedelleri ödeyen çalışanlar, süreceği kesin olan ekonomik çöküşte daha da fazla mağdur olacaktır. Düzenleme, ‘Çalışma hakkı ve ödevi’ başlıklı Anayasa’nın 49’uncu maddesindeki “Devlet, çalışanlarının hayat seviyesini yükseltmek, çalışma hayatını geliştirmek için çalışanları ve işsizleri korumak, çalışmayı desteklemek, işsizliği önlemeye elverişli tedbirleri almakla mükelleftir” hükmüne aykırılık taşımaktadır” denildi.

HDP: EMEKÇİLER ALEYHİNE DÜZENLEME

HDP şerhinde de söz konusu düzenlemenin işçi alacaklarının ödenmesini engelleyeceği belirtilerek, “Bu hükümle rehinli alacaklardan hemen sonra ve diğer bütün alacaklardan önce ödeme yapılır hükmü, işçi ve emekçinin aleyhine olabilecek ve sermayeyi korumaya yönelik bir tekliftir. Ayrıca, İİK 140 ve 206. Maddesi ile düzenlenen hükümlere de aykırılık teşkil etmektedir. Ayrıca muvazalı birtakım işlemlerle borçlanmalarının oluşturulabileceği ve bu yolla işçi alacaklarının boşa çıkarılması tehlikesi vardır. Bu yönüyle bakıldığında bu düzenlemenin emekçilerin aleyhine yapılan bu düzenlemenin teklif metninden çıkarılması gerekmektedir” değerlendirmesi yapıldı.