İSTANBUL - İstanbul Gaz Dağıtım Sanayi ve Ticaret A.Ş. (İGDAŞ), 7 milyona yakın abonesiyle Türkiye'nin yanı sıra dünyanın da en büyük doğal gaz dağıtım şirketleri arasında yer alıyor. İstanbul'daki hanelerin yaklaşık tamamına ulaşan İGDAŞ, Türkiye doğal gaz dağıtım sektörünün lideri konumunda. İki yıl önceki yerel seçimde İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nde yönetimin değişmesiyle birlikte İGDAŞ Genel Müdürü olarak göreve başlayan Dr. Mithat Bülent Özmen, kurumu gaz dağıtım şirketinin ötesinde, farklı bir noktaya taşımaya odaklanmış.

Özel sektörde uzun yıllar tecrübesi olan Özmen, üniversiteler ve sanayi ile yakın işbirliği içinde çalışacak olan İGDAŞ Ar-Ge Merkezi’ni faaliyete geçirmek için başlatılan çalışmaların aralıksız sürdüğünü ifade ediyor. Bu noktada iddialı olan Özmen "Bu merkezi kurduğumuz zaman İGDAŞ'ın inovatif birçok projesini de duymaya başlayacaksınız. AR-GE merkezimizle, doğal gaz ve enerji sektörü başta olmak üzere birçok doktora çalışmasına destek olacağız" diyor. Henüz bu merkez kurulmadan TÜBİTAK işbirliğiyle yürüttükleri akıllı robot çalışması da bu noktada önemli bir çalışma. Bu robot yer altındaki çelik boruların içinde dolaşarak, boruların röntgenini çekecek ve gerek deprem öncesi gerekse de olası deprem sonrasında hangi borularda hasar olduğunu anlık olarak bildirerek gerekli müdahalelerin zamanında yapılmasını sağlayacak.

TÜBİTAK ve Gebze Teknik Üniversitesi'yle yürütülen bir başka çalışmayla da deprem nedeniyle oluşabilecek heyelan ve yıkımın yüksek olduğu bölgeler anında tespit edilerek müdahaleler gerçekleştirilecek.

OLASI DEPREMDE HAYATİ ÖNEME SAHİP PROJE

Olası Marmara Denizi merkezli İstanbul depremi, sarsıntılar kıyıya ulaşmadan 5- 10 saniye öncesinde tespit edilerek, doğal gaz akışı otomatik olarak kesilecek; böylece gaz patlaması ve yangın kaynaklı can kayıplarının önüne geçilecek. Ayrıca yine yeni hayata geçirilen bir sistemle, depremden 15 dakika sonra, 7/24 esasına göre çalışan İGDAŞ'ın acil müdahale ekiplerine online olarak deprem sonrası doğal gaz altyapısı ve bina üst stokunda oluşabilecek muhtemel hasarlar bölgesel ve noktasal olarak ulaştırılarak müdahalenin daha kısa sürede ve daha etkin olarak yapılması sağlanacak.

ÖZMEN: RADİKAL BİR ADIM

İGDAŞ Genel Müdürü ÖZMEN'in “radikal bir adım” ifadesiyle nitelendirdiği, gecikmiş faturalara, vade farksız 10 taksit kampanyası da sürüyor. Pandemi döneminde işini kaybeden ya da geliri azalan insanların kış aylarındaki gaz kullanımının artmasıyla faturaları ödemekte güçlük çektiğine dikkat çeken Özmen “Gecikmiş doğal gaz faturaları için ödeme kolaylığı sağlayan bir kampanya başlattık. Bu kampanyamızda gecikmiş faturalara anlaşmalı bankaların kredi kartlarıyla vade farksız 10 taksit, nakit ödemelerde ise 4 taksit imkânı sunuyoruz" dedi.

.
İGDAŞ Genel Müdürü  Dr. Mithat Bülent Özmen, teknolojik alanda yürüttükleri çalışmalar, gecikmiş faturaya 10 taksit kampanyası, gaz arzının güvenliği ve tasarrufu konularında yürüttükleri çalışmalar konusunda GazeteDuvar'ın sorularını yanıtladı:

-Sayın Özmen, kaç aboneniz var? İstanbul'da halen doğal gazın olmadığı sokak ya da mahalle bulunuyor mu?

Türkiye genelinde 17 milyon doğal gaz abonesi var ve bunun 7 milyona yakını yani yüzde 40'ı İstanbul'da. Bu da doğal olarak İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin bir iştiraki olan İGDAŞ’ı Türkiye'nin en büyük gaz dağıtım şirketi yapıyor. Aslında Avrupa'da da dünyada da en büyükler arasındayız, abone sayımız birçok ülkenin nüfusu kadar. 

20 YILDIR DOĞAL GAZIN OLMADIĞI SOKAKLARA GİRDİK

İstanbul’un bazı sokaklarına imar uygulamaları nedeniyle onlarca yıldır doğal gaz götürülememişti. Biz bu sorunu çözmek için mahalle sakinleriyle, muhtarlarla, belediye yetkilileriyle bir araya geldik ve bu sokaklardan birçoğuna doğal gazı ulaştırdık. Hizmet eşitliğini sağlamak için bütün yurttaşlarımızın evine doğal gaz götürmeyi hedefliyoruz.

Örneğin Habibler'de sohbet ettiğimiz bir amca “doğal gaz güneş gibi” demişti, yaptığınız işin önemini insana dokununca anlıyorsunuz. Yeni doğal gaza kavuşmuş bir abonemizin “Bu benim hayalimdi” demesi bizim daha çok insana dokunan projeleri geliştirmemiz gerektiğini gösteriyor. 

ÜÇ PAYDAŞLI İŞBİRLİĞİ: BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ-TÜBİTAK-İGDAŞ

- Boğaziçi Üniversitesi ve TÜBİTAK'la deprem erken uyarı sistemini de hayata geçirdiniz. Bu sistem hangi sonuçları doğuracak?

Hizmetin sürdürülebilirliğini ve doğal gaz arzının devamlılığını kesintiye uğratabilecek en önemli faktör, olası şiddetli bir depremdir. Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Ekrem İmamoğlu’nun da göreve geldiği tarihten bu yana altını çizdiği en önemli konulardan bir tanesi de İstanbul’un deprem gerçeği ve alınması gereken tedbirlerdir. Biz de İGDAŞ olarak bu anlayış çerçevesinde çalışıyoruz. İGDAŞ'ın hali hazırda erken uyarı sistemi var. İGDAŞ bu sistemi Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Deprem Araştırma Enstitüsü ve TÜBİTAK işbirliğiyle kentimize kazandırdı. Bu sistem şöyle çalışıyor: Marmara Denizinin kıyılarında Kandilli Rasathanesi'ne ait istasyonlar var. Bu istasyonlar sürekli denizden gelen sismik hareketleri 7/24 ölçüyor ve hareketleri hem Kandilli'ye hem de İGDAŞ'ın ana kumanda merkezine iletiyor. Yine İGDAŞ'ın TÜBİTAK’la birlikte geliştirdiği 850 tane Kuvvetli Yer Hareketi Kayıt Cihazı var. Bu kayıt cihazları ana kumanda merkezimizden deprem oldu bilgisi geldiğinde (ve depremin şiddeti belirlenen eşiği aştığında) gazı otomatik olarak kesmeye ayarlı. Bu sayede deprem sonrası doğal gaz kaynaklı olası hasarların önlenebilmesi sağlanıyor. Sistem ayrıca, gerçek zamanlı deprem risk haritalarını oluşturarak İGDAŞ Acil Müdahale Ekipleri ne ulaştırıyor. Öncelikli olarak nereye müdahale edeceğimizi söyleyen bir raporlama yapıyor. Bu da bizim kısa zamanda, doğru aksiyonlar almamızı sağlıyor.

POLİETİLEN DOĞAL GAZ HATLARI 6 KAT ESNEYEBİLİYOR

İstanbul'un altında 25 bin kilometre doğal gaz boru hattı var. Bu hatların 2 bin kilometresi çelik, 23 bin kilometresi de polietilen borulardan oluşmaktadır. Polietilen borularımız esnek malzemelerdir. Gerektiğinde 6 kat esneyerek bütünlüğünü koruyabilmektedir.

DÜNYADA SADECE BİZDE OLAN BİR ŞEYİ SÖYLEYEYİM...

İhtiyat payını gözeterek de olsa, dünyada sadece bizde olan bir şeyi söyleyeyim. Deprem oldu, gazı kestik ama en çok hasar nerede? Öncelikli nereye müdahale edeceğiz? Burada sistemimizin depremden sonraki 15 dakika içerisinde otomatik olarak ürettiği hasar öngörü raporları var. Bu raporlar o süreçte ilgili tüm personelimize ulaşmaktadır. 7/24 esasına göre çalışan İGDAŞ'ın acil müdahale ekiplerine online olarak ulaşan bu raporlar, deprem sonrası doğal gaz altyapısı ve bina üst stokunda oluşabilecek muhtemel hasarları gösteriyor. Böylece ilgili personelimiz, bölgesel ve noktasal olarak nereye müdahale edeceğini öngörebiliyor ve buna göre harekete geçebiliyor.
.

.
TÜM CİHAZLARIN HASSASİYETİ ARTIRILDI

Öte taraftan, teknolojik gelişmelere bağlı olarak sistemi sürekli geliştirmemiz gerekiyor. Bu kapsamda kayıt cihazı sayımızı bir yılda 750'den 850'ye çıkardık. Sayı artarken teknolojik gelişmeyle hassasiyeti de artıyor. TÜBİTAK'la çalışıp, tüm cihazların hassasiyetini güncelleyerek, daha ileri bir noktaya taşıdık.

İGDAŞ HEYELAN RİSKİNİ ÖLÇECEK

Yürütülen bir diğer çalışmamız, deprem sonrası oluşabilecek heyelan riskinin ölçülmesi. Bu konuda TÜBİTAK ve Gebze Teknik Üniversitesi'yle çalışıyoruz. Deprem olduğu zaman yer kaymaları olabilir ve bundan doğal gaz boruları etkilenebilir. Biraz önce bahsettiğim 6 kat esneyebilen polietilen boru hatlarımızda sıkıntı yaşamayız, ama tüm önlemlere rağmen iki bin kilometre çelik boru hatlarında sıkıntı olabilir. İşte risk yönetim çerçevesinde hangilerinin bundan ne kadar etkileneceğini hesaplıyoruz, gerekirse o hatları değiştireceğiz.

AKILLI ROBOT YIL SONUNDA HAZIR OLACAK

Buradan yine bir başka çalışmaya geleyim. Çelik boru hatlarımızın olası hasarları ve zafiyetleri kontrol ve tespiti için yüksek teknoloji gerektiren cihazlara ihtiyaç duyulmaktadır. Bu noktada TÜBİTAK'la beraber başlattığımız çalışmayla, yıl sonunda akıllı robot modülünü devreye almayı hedefliyoruz. Bu robotun üzerinde birçok sensör ve kamera var. Robotu çelik boru hattının içine gaz akışını kesmeden koyacağız ve robot çelik boruyu sürekli dolaşacak. Dolayısıyla çelik borunun sürekli röntgenini çekecek. Normal zamanda ya da olası depremde eğer bir yerde korozyon, etkilenme, bozulma varsa bize bildirecek. Biz de hangi noktada borumuzda sıkıntı olacağını bileceğiz ve anında müdahale edeceğiz. Özetle bu bir erken teşhis çalışmasıdır.

HİZMETLERİN TAMAMI ONLINE YAPILABİLİYOR

Hizmet binalarınızda sağlanan yeni uygumalar var mıdır? Telefonla ve internet üzerinden online sunulan hizmetler noktasında hayata geçirilen uygulamalar nelerdir?

Göreve geldikten sonra hizmet binalarımızda şehit yakınlarına ve gazilere, engellilere, yaşlılara ve hamilelere hizmet önceliği sağladık. İnsana dokunmaktan kastımız bu, sahada olursanız görüyorsunuz. Diğer taraftan İstanbul Kalkınma Ajansı'yla bir proje başlattık. Korona salgını başladığında biz şunu söyledik; İGDAŞ web sitesi ve mobil uygulaması, E-devlet veya ALO 153'ü aradığınızda aboneliğe dair birçok hizmeti alabiliyorsunuz ama hizmetin belli noktalarında binaya gelmeniz gerekebiliyor. Dedik ki bütün işlemleri uzaktan yapılabilir hale getirelim ki, pandemi döneminde hem çalışanımızı hem de abonelerimizi koruyalım. Dolayısıyla ikisini bir araya getirmeden çalışacak bir sistem kurduk. Hizmet binalarımızda günlük 5 bin işlem yapılıyor, bu da yıllık 1 milyonu aşkın adet işlem demek. Dolayısıyla bugün tüm bu işlemlerin uzaktan yapılabileceği bir İGDAŞ var. Bu uygulamayla abonelik sözleşmesi yapabilir, sözleşmenizi feshedebilir, randevu alabilir, faturanızı oluşturabilir, itirazlarınızı ve daha birçok işlemi yapabilirsiniz.

BİRİKMİŞ FATURAYA VADE FARKSIZ 10 TAKSİT DESTEĞİ

Birikmiş faturaya 10 taksit kampanyanız var. Herkes başvurabilir mi? 10 takside vade farkı yansıtılıyor mu?

Meseleye tamamen kamu hizmeti olarak bakıyoruz İGDAŞ olarak. Biz orada şunu gözettik, bu korona döneminde vatandaşın en çok sıkıntı çektiği konu işsizlik, gelirin ortadan kalkması ya da azalması. Biz burada yurttaşın ödeme kabiliyetini nasıl artırabiliriz dedik.
İlk olarak Kasım 2020'de başlattığımız ve 2021 Mayısa ayına kadar sürecek olan uygulamamızı devreye aldık. Bu çerçevede gecikmemiş güncel faturalara -kış gelince doğal olarak kullanım artıyor, fatura tutarı yükseliyor- hiçbir vade farkı ödemeden kredi kartına 2-4 taksit yapılabiliyor.

FATURA ÖDEMEDE RADİKAL BİR ADIM ATTIK

Bunun yanı sıra işsiz kaldığı, geliri azaldığı için güncel faturayı taksitlendirse dahi ödemekte güçlük çeken abonelerimiz de olabiliyor. O noktada da radikal bir adım atarak, gecikmiş faturalar için de bir şey yapalım dedik ve kredi kartına 10 taksit imkânı sağladık.

Enflasyonun olduğu bir ortamda 10 ay vadeyle birine para verseniz geri ödemesinde bir vade farkı oluşur. Birikmiş faturaya kredi kartıyla 10 taksitte oluşan vade farkını yurttaşa yansıtmıyoruz. Kredi kartı olmayanları, limiti yetersiz olanları, kartı kapalı olanları da düşündük ve orada da vade farksız dört taksitle ödeme imkanı getirdik. 25 Aralıktan önce yasal takibe intikal etmemiş iki ve daha fazla faturası gecikmiş abonelerimize bu imkanı getirdik. Yine 1 Kasım'dan önceye ait bir faturası varsa o faturayı da buna dahil ederek, kampanyayı olabildiğince geniş tuttuk.

İGDAŞ AR-GE MERKEZİ KURUYOR

Görevde ikinci yılınızın içindesiniz. Gündeminizde olan, çalışmasını başlattığınız yeni projeler var mıdır?

Sanayiyi ve üniversiteyi doğal gaz sektörü açısından buluşturmayı önemsiyoruz. İGDAŞ olarak, bu noktada öncü olacağız. Türkiye de doğal gaz dağıtım şirketi bünyesinde faaliyet gösteren ilk AR-GE merkezini kurma çalışmasında büyük yol katettik. Bu merkezi kurduğumuz zaman İGDAŞ'ın inovatif birçok projesini de duymaya başlayacaksınız. AR-GE merkeziyle birçok üniversiteyle işbirliği yapacağız, birçok doktora çalışmasına destek olacağız. Bu çalışmalar doğal gaz, enerji sektörüyle ilgili çalışmalar olacak. AR-GE merkezi üretmek için sürekli çalışacak ve üniversitelerle işbirliği yapacak. İGDAŞ'ı bir patent ve inovasyon üretim merkezi yapacağız. 

DOĞAL GAZ KOKULANDIRICI MADDE ÜRETEREK, DIŞA BAĞIMLILIKTAN KURTULACAĞIZ

Bildiğiniz üzere doğal gaz renksiz ve kokusuzdur. Olası gaz kaçaklarının fark edilmesi için, çürük sarımsak kokusunu andıran bir kimyasal madde ile kokulandırılır. Bu kimyasalın Türkiye’de kullanılan türü dünyada sadece iki firma tarafından üretiliyor. Olası bir temin sorununda yaşanacak sıkıntının önüne geçmek için doğal gaz kokulandırıcı maddeyi üretmek için çalışma yürütüyoruz ve önemli aşama kaydettik. Bu projenin hayata geçirilmesi ile dışa bağımlılık ortadan kalkacak ve aynı zamanda hem Türkiye'deki diğer gaz dağıtım şirketlerine hem de çevre ülkelere ihraç edilerek dış ticaret açığının giderilmesine katkı sunulacak.