İHD’den Soylu’ya ‘zorunlu’ cevap: Cumhurbaşkanı sorumluluğun devlete ait olduğunu kabul etti
İnsan Hakları Derneği, Garê operasyonunun ardından İçişleri Bakanı Süleyman Soylu tarafından hedef gösterilmeleri üzerine açıklama yaptı. Soylu’yu özür dilemeye çağıran İHD, “Cumhurbaşkanı, operasyon sorumluluğunun devlete ait olduğunu kabul etmiştir” dedi.
ANKARA - İnsan Hakları Derneği (İHD), İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun Garê operasyonu ve 13 kişinin ölümüne ilişkin Meclis'te yaptığı konuşmada İHD’yi hedef alan sözlerine açıklamayla yanıt verdi.
“İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun İHD’yi Hedef Gösteren Açıklamalarına Karşı Zorunlu Cevap” başlıklı açıklamada Soylu’nun İHD’ye yönelik “canı çıkasıca” ifadelerini kullandığını hatırlatan dernek, “Bakan'ın konuşma üslubu ve tutumunun kamuoyu tarafından tasvip edilmediğini gözlemlemek bizleri memnun etmiştir. Bu açıklamalar sonrasında Bakan’ın kullandığı ifadeler nedeniyle sadece İHD ailesine değil tüm topluma özür dileme yükümlülüğü vardır. Bakanın ithamları ile ilgili aşağıdaki açıklamayı yapmak gerekmiştir” dedi.
‘DEVLET YETKİLİLERİ ÇALIŞMALARIMIZI KOLAYLAŞTIRDI’
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun dile getirdiği, “Sivil katliamlarla ilgili olarak İHD’nin sessiz kaldığı” iddiasının yanlış ve asılsız olduğunu belirten İHD, bu zamana dek yaşam hakkı ihlalleriyle ilgili yaptığı açıklamaları açıkladı.
İHD’nin temel amaçlarından birinin de insan yaşamının korunması olduğu belirtilen açıklamada, “Bu çerçevede İHD, açıklamalarını uluslararası insan hakları hukuku, insancıl hukuk ve evrensel insani değerler üzerine yapar. İHD için devlet dışı aktörlerin hukuki ve ahlaki sorumluluğunu belirleyen ölçütler de sayın Bakanın siyasi beklenti ve hedefleri değil bu uluslararası kural ve ilkelerdir. Şüphesiz bir insan hakları örgütünün doğru veya yanlış davrandığının ölçütü bir siyasi kişinin şahsi tercihleri değil, uluslararası insan hakları kuralları olacaktır” denildi.
İHD’nin ‘zorunlu’ açıklamasında öne çıkan ifadeler şu şekilde sıralandı:
ÇATIŞMANIN TARAFI OLMAYAN 13 KİŞİ YAŞAMINI YİTİRDİ: İHD ve diğer insan hakları örgütlerinin bugüne kadar alıkonulan kamu görevlileri hakkında başarıyla yürüttüğü çalışmalar, ne yazık ki ilk kez sonuç vermemiş ve çatışmanın tarafı olmayan 13 kişi yaşamını yitirmiştir. Ancak bu başarısızlığın sorumlusu İHD veya başka bir hak örgütü değildir. Bu sefer bu kişilerin sağ olarak kurtarılamamasının en önemli sebebinin uygulanan güvenlik politikası ve terörle mücadele söylemi olduğunu düşünüyoruz. Genel Başkanımızın defalarca açıkladığı gibi örgütün, hükümetin/devletin/iktidar partisinin kendisini doğrudan veya dolaylı olarak muhatap alarak çağrıda bulunma isteği sorunu kilitlemiştir. Bu süreçte başta sayın Cumhurbaşkanı olmak üzere devlet yetkilileri bu konudaki çalışmalarımızı kolaylaştırmıştır. Alıkonulanların serbest bırakılması aşamasında her türlü güvenlik önleminin alınması konusunda gerekli güvenceler verilmiştir ancak buna rağmen örgüt ikna edilememiştir.
DEVLETİN DE SORUMLU OLDUĞUNU SÖYLEMEMİZE KIZDI: İçişleri Bakanı 13 kişinin yaşamını yitirdiği başarısız kurtarma operasyonu nedeniyle örgütü sorumlu tutmamızın yanı sıra devletin de sorumlu olduğunu söylememize kızmıştır. Oysa yaşam hakkına yapılan müdahalenin doğrudan Devletten kaynaklanmıyor olması, devletin hiçbir şekilde bir sorumluluğu olmayacağı anlamına gelmez. Yazılı açıklamamızda da belirttiğimiz gibi bu kadar riskli bir askeri operasyonun sonuçlarından elbette ki devletin sorumlu olması gerekir ve bunu da etkin bir soruşturma ortaya çıkarır. İnsan hakları hukuku, suçla veya terörizmle mücadele adı altında devletin dilediği gibi şiddete başvurmasına müsaade etmez. Uluslararası hukuk uyarınca bir devletin yaptığı silahlı operasyonlarda çatışmanın tarafı olmayan kişileri koruma yönünde pozitif bir ödevi vardır. İnsan hakları örgütlerinin doğal ödevlerinden biri, devletlerin operasyonlarında insan hakları hukukunun gereğini yerine getirip getirmediğini sorgulamaktır. Bu soruşturma süreci bitmeden operasyonu yapan bakanların kendileri dışında herkesi suçlamaları eşyanın tabiatına aykırıdır. Dolayısıyla yetkili Başsavcılığın olaya el koyması ve tarafsız bir soruşturma yürütmesi gerekmektedir. Nitekim, derneğimizin bu tespiti sayın Cumhurbaşkanının 17 Şubat 2021 günü Kabine toplantısı sonrası yaptığı açıklama ile açıklık kazanmıştır. Cumhurbaşkanı, operasyon sorumluluğunun devlete ait olduğunu kabul etmiştir.
DİYALOG KAPILARINI AÇMAYA DAVET EDİYORUZ: İçişleri Bakanının tek ödevi şüphesiz, kolluk operasyonlarının insan hakları hukukuna uygun yürütülmesini sağlamak değildir. İçişleri Bakanı, bu ülkede yaşayan herkes gibi İHD’nin ve üyelerinin de can ve mal güvenliğinin sağlanmasıyla mükelleftir. Oysa Bakan Soylu, Meclis kürsüsünde konuşma yaparken, konu Derneğimiz de değilken, kasıtlı ve kötü niyetli bir şekilde kendi sorumluluğunu örtmek için Derneğimizi hedef almış, Dernek yönetici ve çalışanlarının can ve mal güvenliğini tehlikeye atmıştır. Bakanın kullandığı dil ve üslupla, kendi hatalarını kapatmak için, insan hakları savunucularını hedef göstermesi asla kabul edilemez. Nitekim bu konuşmadan sonra derneğimize e posta ve sosyal medya yolu ile tehdit mesajları gönderilmeye başlamıştır. Bakanın Derneğimize yönelik bu üslubunun ne kadar tehlikeli olduğu ve can güvenliğimizi riske ettiği hususu, Türkiye ve Dünya’daki insan hakları savunucularını koruma mekanizmalarına da acilen bildirilecektir. İçişleri Bakanı şayet randevu taleplerimizi kabul etseydi bütün bu hususları kendisi ile yüz yüze konuşup birbirimizi daha iyi anlayabilirdik. Şimdi bu vesileyle, Bakan Soylu’yu İHD’den özür dilemeye ve diyalog kapılarını açmaya davet ediyoruz.
İHD, 2015 yılından bu güne sivillere yönelik saldırılara ilişkin yaptığı açıklamaları şu şekilde sıraladı:
https://www.ihd.org.tr/sivillere-yonelik-cezalandirmalara-son-verilmelidir/
https://www.ihd.org.tr/suriyede-gerceklestirilen-saldiri/
https://www.ihd.org.tr/hakkari-yuksekovada-ki-yasam-hakkina-yonelik-saldiriyi-kiniyoruz/
https://www.ihd.org.tr/tum-yargisiz-infazlari-kiniyoruz/
https://www.ihd.org.tr/iki-askerin-isid-ceteleri-tarafindan-yakilarak-katledilmesini-lanetliyoruz/
https://www.ihd.org.tr/kemal-kilicdaroglunun-konvoyuna-yonelik-saldiriyi-kiniyoruz/
https://www.ihd.org.tr/gaziantep-katliamini-gerceklestirenleri-ve-arkasindaki-gucleri-kiniyor-ve-lanetliyoruz/
https://www.ihd.org.tr/19-mart-istanbul-patlamasi/
https://www.ihd.org.tr/ankara-merasim-sokak-katliamini-kiniyoruz/
https://www.ihd.org.tr/sivillerin-yasam-hakkina-yonelik-saldirilar-giderek-agirlasiyor-taraflara-insancil-hukuk-ihlalleri-uyarisi/
https://www.ihd.org.tr/istanbul-sultanahmet-katliamini-kiniyoruz/
https://www.ihd.org.tr/10-ekim-2015-tarihinde-ankara-merkez-tren-gari-onunde-emek-demokrasi-ve-baris-mitingi-toplanma-yerinde-gerceklestirilen-katliam-insan-haklari-dernegi-on-gozlem-raporu/
https://www.ihd.org.tr/sivillere-yonelik-agir-yasam-hakki-ihlalleri-savas-sucudur-sivil-olumleri-durdurun/
https://www.ihd.org.tr/alikonulan-20-gumruk-memuru-serbest-birakildi-ihd-heyeti-habur-yolunda/
https://www.ihd.org.tr/sanliurfa-suructa-sosyalist-genclere-yonelik-gerceklestirilen-katliami-lanetliyoruz/
https://www.ihd.org.tr/diyarbakir-halkina-ve-barisa-yonelik-saldirilar-kiniyoruz/
https://www.ihd.org.tr/hdpye-yonelik-bombali-ve-silahli-saldirilari-kiniyor-sorumlulari-lanetliyoruz/
https://www.ihddiyarbakir.org/tr/post/24141/yazili-aciklama-diyarbakir-kulp-ilcesi-beled
https://www.ihddiyarbakir.org/tr/post/24237/yazili-aciklama-diyarbakirin-kulp-ilcesinde