İran'ın 'uranyum' kararına İngiltere, Fransa ve Almanya'dan kınama

DUVAR - "E3" olarak adlandırılan İngiltere, Fransa ve Almanya, İran'ın nükleer programını daha da genişletme kararını kınadı. İngiltere, Fransa ve Almanya'nın ortak açıklamasında, E3 ülkelerinin, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansının da (UAEA) doğruladığı İran'ın nükleer programını daha da genişletmek için attığı son adımları kınadığı kaydedildi.

AA'nın aktardığına göre açıklamada, İran'ın, Fordo ve Natanz tesislerindeki üretim kapasitesini Ortak Kapsamlı Eylem Planı (JCPOA) sınırlarının çok ötesine yükselterek ve zenginleştirilmiş uranyum üretimini hızlandırarak, planının içini boşaltmada önemli adımlar attığı ifade edildi.

'BU ADIM BİR MEYDAN OKUMADIR'

Özellikle endişe verici olanın, İran'ın Fordo Nükleer Yakıt Zenginleştirme Tesisi'ndeki yer altı tesisinde "aşırı zenginleştirilmiş uranyum (HEU) üretimini artırma kararı" olduğuna dikkat çekilen açıklamada, şunlar kaydedildi: "İran'ın adımı, küresel nükleer silahların yayılmasını önleme sistemine bir meydan okumadır. Nükleer silahların yayılmasıyla ilgili önemli riskler taşıyan bu adımın inandırıcı bir sivil gerekçesi yoktur. İran'ın eylemleri, 5 ay önce İran'ın JCPOA ile ilgili tüm şeffaflık önlemlerini uygulamayı bırakmasından bu yana daha da endişe verici. İran'ın devam eden nükleer tırmanışının en iyi nasıl ele alınacağı konusunda uluslararası ortaklarla birlikte danışmaya devam edeceğiz."

İRAN, ORANI YÜZDE 60'A ÇIKARMIŞTI

İran, UAEA Yönetim Kurulu'nda ABD, İngiltere, Fransa ve Almanya öncülüğünde alınan karara tepki olarak Fordo'daki nükleer tesiste uranyumu yüzde 60 saflıkta zenginleştirmeye başladığını duyurmuştu. Bu kapsamda İran Atom Enerjisi Kurumu'nun, Fordo'daki nükleer tesiste uranyumu yüzde 60 saflıkta zenginleştirme işlemine başladığı ve bu oranda zenginleştirilen uranyum miktarını artırdığı belirtildi. Karara yanıt olarak ayrıca, Natanz ve Fordo'daki tesislerde yeni bir santrifüj zinciri oluşturulacağı ve Fordo'daki IR1 santrifüjlerinin daha hızlı uranyum zenginleştirebilen yeni nesil IR6 santrifüjleriyle değiştirileceği bilgisi verildi.

NE OLMUŞTU?

İran'ı nükleer programı konusunda UAEA ile iş birliği yapmamakla suçlayan ABD, Fransa, Almanya ve İngiltere, UAEA Yönetim Kuruluna, İran'ın "UAEA ile derhal iş birliği yapmasını" vurgulayan bir karar hazırlamıştı. UAEA Yönetim Kurulunda 17 Kasım Perşembe günü oylanarak 35 ülkeden 26'sının oyunu alan kararda, UAEA ile yeterli iş birliği yapmamakla suçlanan İran'a, "bildirilmemiş 3 yerde bulunan uranyum izlerinin varlığına ilişkin derhal kabul edilebilir bir teknik açıklama sağlama" çağrısı yapılmıştı.

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan 19 Kasım'daki açıklamasında, UAEA Yönetim Kurulunda Tahran aleyhinde alınan kararın "siyasi" olduğunu ve karara karşılık vereceklerini söylemişti.

İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) daimi üyeleri ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa ile Almanya (5+1) arasında 2015'te imzalanan Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olarak adlandırılan nükleer anlaşma, Tahran'a yüzde 3,67 oranında uranyum zenginleştirme faaliyetini sürdürme izni veriyor. (DIŞ HABERLER)