İsrail'in saldırdığı Refah neden önemli?
İsrail saldırıları ile beraber yerinden edilmiş 1.3 milyon Filistinlinin yaşadığı Refah'ta, yaklaşık 3.5 kilometre karelik bir bölgenin çadırlarla kaplandığı tahmin ediliyor.
DUVAR - İsrail ordusu, Gazze’nin güneyindeki Refah’a saldırıya başladı. Ordu, 100 bine yakın Filistinli’ye saldırı öncesi Han Yunus ve El Mevasi bölgelerine gitmeleri çağrısı da yaptı. Bazı Filistinli ailelerin Refah’ın doğusundan ayrıldığı görüntüler medyaya yansıdı. Birleşmiş Milletler (BM) Refah’ta bir insani felaket yaşanabileceği uyarısında bulunuyor.
Evlerinden edilmiş 1,4 milyona yakın Filistinlinin yaşadığı tahmin edilen şehir, Gazze’de yedi aydır süregelen savaştan kaçan sivillerin son sığınaklarından biriydi. Peki Refah nasıl bir bölge ve tarihi hakkında ne biliniyor? BBC Arapça Servisi derledi.
Refah, Gazze Şeridi’ni güneyde, Mısır’daki Sina Yarımadası’ndan ayıran sınırda bulunuyor. Gazze Şeridi’nin Mısır sınırındaki en büyük şehri.
55 kilometre karelik bölge, güneybatısındaki Kudüs’ten 107 km uzaklıkta. Gazze ile Mısır arasındaki tek sınır geçişi olduğu için on yıllardır bölgeye insani yardım buradan sağlanıyor. Yaralıların tedavisi için güvenli bölgelere taşınması açısından da kritik. Bu nedenle uluslararası medyada sık sık Refah ismini duyuyoruz.
Geçtiğimiz on yıllar içinde Gazze-Mısır sınırında uzatılan onlarca tünel, Mısır tarafından yıkılmıştı. Çoğunluğu Mısır’dan Gazze’ye mal akışı için gizlice kazıldığı düşünülen bu tünellere ne olduğu bilinmiyor. Dolayısıyla Refah, Gazze Şeridi için ekonomik ve ticari açıdan kritik öneme sahip. Savaş başlamadan önce Refah üzerinden Gazze’ye her gün yüzlerce tır buradan giriyordu.
Tarihi antik şehirler arasında sayılan Refah, bundan 5 bin yıl önce kuruldu ve Antik Mısır, Asurlular, Antik Yunanlar ve Romalılar tarafından fethedildi. Firavunlar 'Rubihui', Asurlular 'Rafihu', Romalılar ve Antik Yunanlılar ise 'Rafia' ismini kullandılar . Daha sonra Araplar buraya Refah ismini verdi. 1917’de Filistin ve Refah, İngiliz hakimiyeti altındaydı. 1948’de Mısır ordusu şehre girdi ve hakimiyet Mısır’a geçti. 1956’da şehrin kontrolü İsrail’e geçse de, 1957’de Mısır kontrolü yeniden ele geçirdi. 1967’de İsrail burayı yeniden işgal etti.