İSTANBUL - Doğrudan 7 milyon çalışanı, dolaylı olarak toplumun tamamını ilgilendiren yeni asgari ücretin belirlenmesine yönelik pazarlıklar sürüyor. Halen 17 bin 2 lira olarak uygulanan asgari ücrette en iyimser zam oranları bile yeni oluşacak ücreti açlık sınırının kıyısına taşıyabiliyor. 

BİR KİŞİNİN AYLIK MALİYETİ 44 BİN 980 TL

Asgari ücretle yaşamak zorunda olanlar büyük şehirlerde yoksulluğu daha fazla hissediyor. Bir çalışanın İstanbul'da yaşamasının günlük maliyeti yaklaşık 1500 liraya (aylık 45 bin lira) dayanmış durumda. Sahada yaptığımız araştırmaya göre, İstanbul'da tek başına yaşayan bir kişinin günlük harcamaları şu şekilde:

BARINMA

sahibinden.com Emlak Endeksi verilerine göre, İstanbul’da ortalama kira 27 bin 733 bin lira olarak hesaplandı. Bu rakama göre 17 bin 2 lira olan asgari ücretle çalışan bir kişinin 27 bin lira kira vermesi mümkün değil. İstanbul’un merkez ilçelerinde en düşük kira, ortalama olarak 17 bin lira. Bu rakam yine bir asgari ücretle çalışan için hayli yüksek.

Sultanbeyli, Sultangazi, Arnavutköy, Esenyurt, Esenler, Beylikdüzü, Beykoz, Tuzla ve Silivri gibi kent merkezinden uzakta olan ilçelerde ise en düşük kira 12 bin lira. Asgari ücretle çalışan bir kişi, buralarda bir ev tutsa dahi geriye kalan 5 bin lira ile hayatını idame etmesi mümkün görünmüyor.

Havaların soğumasıyla birlikte İstanbul’da doğalgaz ortalama 1200 lira olarak faturalara yansıyor. Elektrik ve su faturaları ortalama 400 ve 200 lira olarak geliyor. Yılbaşından sonra gelmesi beklenen zamlarla birlikte faturalar daha da yükselecek. Güncel tutar ortalaması: Aylık 1850 lira.

YEME-İÇME

Barınma gibi temel ihtiyaçlardan biri de yeme-içme giderleri. İstanbul’da sabah kahvaltısı için ortalama 150 lira gibi bir fiyat karşımıza çıkıyor. Ortalama çorba fiyatı 70 lira. Öğlen yemeği için minimum 250 lira harcanıyor.  Yemeğin yanında içecek olduğunda bu rakam 300 lirayı buluyor. Öğlen yemeği için harcanan para aynı şekilde akşam yemeği için de geçerli. Aylık ortalama 22 bin 500 lira.

Birçok lokantada çay ücretsiz ancak bir kişi yemekten sonra bir mekanda çay içmek isterse bir bardak çaya ortalama 20 lira vermesi gerekiyor. Küçük su almak istersa ortalama 10 lira ödemek zorunda. Uzmanlar bir kişinin günlük ortalama 3 litre su tüketmesini öneriyor. Musluk suyu değil de ambalajlı su tercih edilirse bunun maliyeti  60 lirayı buluyor. Her gün bir bardak çay ve üç litre suyun maliyeti aylık 2 bin 400 lira.

SİGARA, KAHVE VE DİĞER GİDERLER…

İş yerine ulaşmak için bir çalışanın aylık 1570 lira yol ücreti ödemesi gerekiyor. Dışarıda kahve içmek istendiğinde minimum 80 lira ödeniyor. Sigara içen biri günlük ortalama 77 lira harcamalı. Evden çıkmak istemeyenler, televizyon veya dizi izlerken dışarda çerez veya meyve almak isterse neredeyse 300 lirayı gözden çıkarmak zorunda. Bir diğer deyişle sigara tüketen ve günde bir bardak kahve içmek isteyen bir kişi atıştırmalıklarla birlikte aylık 6 bin 280 lirayı gözden çıkarmalı.

Sinema, tiyatro, konser, içkili bir akşam yemeği gibi artık 'lüks' sayılan harcamalar ise bu hesaba dahil değil. Görüştüğümüz pek çok kişi, izin günlerinde gezemediklerini, yıllık izinlerinde tatil yapamadıklarını ya da hafta sonu bir akşam arkadaşlarıyla buluşup eğlenceli vakit geçiremediklerini anlatıyor. 

İPA ARAŞTIRMASI DA BENZER TABLOYU GÖSTERİYOR

İstanbul Planlama Ajansı’nın (İPA) 4 kişilik aile üzerinden kasım ayında yaptığı araştırma da kentteki pahalılığı gözler önüne seriyor. İPA'nın araştırmasına göre İstanbul’da yaşamanın maliyeti geçen yılın aynı ayına göre yüzde 60,46 arttı. İstanbul’da dört kişilik bir ailenin ortalama yaşam maliyeti 73 bin 739 lira olarak hesaplandı.