İşyerini kapatana vergi dairesinden elektronik tebligat tehlikesi!

17 Mayıs 2024 tarihli resmî gazetede Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu'nun bir kararı yayınlandı. Özetle diyor ki, eğer gerçek kişiysen işyerini kapatman ve mükellef olmayı bırakman vergi dairesini ilgilendirmez, her hafta internet vergi dairesine girip tebligatlarını kontrol etmek zorundasın. Açıklayalım.

ÖLMEDEN KURTULAMAZSIN

Elektronik tebligat uygulamasının devreye girmesi kolaylık ve avantajlarının yanında cevaplanması gereken soruları da ortaya çıkardı. Örnekle, bir doktorum ve muayenehanem var. Vergi mükellefiyim ve mükellefiyetimin son yıllarında elektronik tebligat sisteminin içindeydim. İş hayatının bir gereği olarak düzenli şekilde internet vergi dairesine girer, gelen tebligat var mı diye kontrol ederdim. Neden kontrol ediyorsun, zaten e-posta ya da sms ile bilgilendirme geliyor diyenler olabilir. Bazen gelmiyor onlar ya da iletişim çılgınlığının içinde gözden kaçabiliyor. Diğer kanallardan bildirim gelmezse de tebligat geçerli, bildirim geldi gözden kaçırdım zaten geçerli. O sebeple düzenli olarak kontrol ediyorum. İşimin bir parçası.

Yaşım geldi, artık ne insan görmek ne teknolojinin iğfaline kendimi bırakmak istemiyorum. Rahat edeceğim yahu, salın beni. Kullanmıyorum kardeşim telefon da internette. Yerleştim Muğla’ya bir dağ köyüne, var mı? Bunun için çalıştım onlarca sene! Gayet insani ve mantıklı değil mi? Danıştay diyor ki, yok! O elektronik tebligatı kontrol edeceksin! Etmezsen yapılan bütün tebligatlardan sorumlusun. İhbarname, ödeme emri tebliğ edilir, üstüne idare Muğla’da oturduğun o köy evine e-haciz uygular. Sen de bir şey yapamazsın. Belki haczi kaldırırsın tabii ama onun da garantisi yok.

Bu para neticede, bir de incelemeye alınıp defter ve belgelerin ibraz edilmesi için gelen elektronik tebligatı atlayıp defter ve belgeleri ibraz etmezsen? İşte o zaman defter ve belgeleri ibraz etmeme suçlamasıyla düzenlenen iddianame sonucu kendini asliye ceza hakiminin önünde bulursun ki, geçmiş olsun.

Yahu o zaman ben bir dilekçeyle başvurayım, bana yapacağı tebligatı Muğla’daki yeni yerleşim yerime yapsın vergi dairesi. Artık mükellef değilim, kapattım işyerimi. Yani diyor Danıştay, elbette elektronik tebligat sisteminden çıkabilirsin ama bir şartla. Nedir? Ölmen lazım. Ya da hakkında gaiplik kararı olacak.

Şaka değil, Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunun değerlendirmesi bu yönde. Elbette yukarıda anlattıklarım durumun insani yönü. Peki hukuki mi? Kurul kararı var. Şimdilik hukuki. Yine de fikrimizi söyleyelim.

DANIŞTAY GEREKÇESİ

456 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği diyor ki, “elektronik tebligat sistemine dahil olan gerçek kişilerin ölümü ve gaipliğine karar verilmesi dışında bu sistemden çıkmaları mümkün değildir.”

Buna karşın Vergi Usul Kanunun 101. maddesinde “İşyeri adresinde tebliğ yapılacak olanların bu adresinde bulunamaması, işin bırakılması veya işin bırakılmış addolunması hallerinde tebliğ, gerçek kişilerde kendisinin, tüzel kişilerde bunların başkan, müdür veya kanuni temsilcilerinden birinin, tüzel kişiliği olmayan teşekküllerde ise bunları idare edenler veya varsa temsilcilerinden herhangi birinin adres kayıt sisteminde bulunan yerleşim yeri adresinde yapılır.” deniyor. Burada işin bırakılmış olunması hallerinde elektronik yolla tebligat yapılamayacağı açıkça anlaşılıyor.

Danıştay Kurulunun dayanağını aldığı ise aynı kanunun 107/A maddesi; “tebliğe elverişli elektronik bir adres vasıtasıyla elektronik ortamda tebliğ yapılabilir.” diyor. Ancak 101. madde sonraki tarihli ve özel nitelikte. Fakültede bize öğrettiklerine göre 101. madde geçerli olur ve iş bırakana elektronik tebligat yapılamaz. Ancak Kurul böyle değerlendirmiyor. Kararın karşı oy gerekçesinde de bu durum güzel bir şekilde değerlendirilmiş.

Diğer taraftan, bu karar gereği verilecek hükümlerin hak ihlali kapsamında değerlendirileceğini düşünmekle, Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine taşınacak uyuşmazlıklarda farklı yönde kararlar çıkma ihtimali bence hayli yüksek. Tabii buna cesaret gösterecek eski mükellef bulunursa.

Son olarak: Elektronik tebligat adreslerinizi sık sık kontrol etmeyi unutmayın.

Avukat

İlgili Karar: www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2024/05/20240517-4.pdf