KA.DER’den 8 Mart karnesi: Erkek egemen sistem sınıfta kaldı

ANKARA- Kadın Adayları Destekleme Derneği (KA.DER), 8 Mart Dünya Kadınlar Günü öncesinde Türkiye’de temsilde cinsiyet eşitliği karnesini çıkardı. KA.DER’in Meclis’ten kabineye, yargıdan meslek örgütlerine, üniversitelerden yerel yönetimlere kadar karar alma mekanizmalarındaki kadın erkek temsiliyetini inceleyerek notlar verdiği karneye göre kadınların en yüksek oranla temsil edildiği yer olan parlamentoda kadınların temsil oranı sadece yüzde 17,29.

KADIN TEMSİLİNİN EN YÜKSEK OLDUĞU PARTİ HDP

KA.DER’in hazırladığı karneye göre kadın temsilinin en yüksek olduğu parti HDP olurken ikinci sırada AK Parti, ardından CHP, MHP ve İYİ Parti geldi. 17 kişilik Cumhurbaşkanlığı Kabinesi’nde sadece 2 kadın bakanın bulunduğunu hatırlatan dernek yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi:

“Yerel yönetimlerde de durum değişmiyor. 81 ilden sadece 1’inin valisi kadın. Belediye başkanlığında ise kadının adı yok, kadın temsil oranı yüzde 1.5! Kadın muhtarların oranı ise yüzde 2,14. Akademiden yargıya karar alma mekanizmalarında eşit temsilden söz etmek yine zor. Yüksek yargıda kadın başkan maalesef yok. 200 rektör arasında sadece 17’si kadın! 12 meslek örgütünden sadece 2’sinin başkanı kadın. 397 BIST şirketinden 134’ü hala sadece erkeklerin oluşturduğu yönetim kurulları tarafından yönetiliyor. Erkek nüfusun yüzde 72,7’si; kadın nüfusunun ise yalnızca yüzde 34,2’si işgücüne katılıyor.”

‘KADIN TEMSİL EDİLMEDİKÇE ERKEKLER ÖLDÜRÜYOR!’

8 Mart karnesine göre Türkiye’nin eşit temsilde yine sınıfta kaldığını kaydeden, ‘’Kadınlar eşit temsil edilmedikçe erkekler öldürüyor görmüyor musunuz?’’ diye soran KA.DER Başkanı Nuray Karaoğlu yapılan açıklamada şunları kaydetti:
‘’2020 yılında pandemi ile evlere kapandığımız süreçte ekonomideki açmazların yanında kadınlara ve çocuklara yönelik her türlü şiddet ve yoksulluktaki artış küresel bir kriz olarak karşımıza bir kez daha çıktı. Ancak pandemi sırasında kadın liderlerin toplumlara nasıl çözüm getirebildiklerini de deneyimledik. Ataerkil sistemin krizin bizatihi yaratıcısı olduğu ve karşılaştığı krizlere çözüm getiremediğini bir kez daha gördük. Kadınların karar alma mekanizmalarında etkin şekilde yer almadığı ülkeler pandemi sınavını veremedi. Mevcut krizlerden çıkamamamızın bir nedeninin de karnemize verileriyle yansıyan temsilde cinsiyet eşitsizliği ve kadınların toplumsal hayatın organizasyonuna ve sorunların çözümüne kendi deneyimlerini yansıtmalarının engellenmesi olduğu tartışmasız bir gerçek olarak karşımızda duruyor.”

‘KADINLAR EŞİT TEMSİL EDİLMEDİKÇE REFAH BİR TOPLUM İNŞA EDLİMEYECEKTİR’

“KA.DER olarak tüm siyasi partilere ve kamuoyuna sesleniyoruz; kadınlar eşit olarak temsil edilmedikçe erkek egemen zihniyet değişmedikçe demokratik ve refah bir toplum inşa edilemeyecektir. Tüm toplumların kadın bakış açısına, zekasına, algısına, deneyimine ihtiyacı var. İlk seçimde bu tablonun değişmesi; tüm varlıklar için daha güvenli, eşit, özgür, adil, insan haklarını ve gezegenin sürdürülebilirliğini gözeten bir toplum için birincil şarttır. Kadınlar olarak eşit temsil için mücadelemizi sürdüreceğiz, bunun için de kendi gücümüzden ve bir araya gelmekten başka hiçbir şeye ihtiyacımız yok.”

KA.DER 8 Mart karnesine yansıyan oranlar şöyle:

-MECLİS’TE KADIN TEMSİLİ: Yüzde 17.29. Seçim vaatlerinde kadın aday yarışına giren siyasi partilerin parlamentoya yansıyan koltuk dağılımında kadına neredeyse yer yok! KA.DER karnesine yansıyan Türkiye’nin 2020 notlarına göre; Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde şu an yer alan 584 milletvekilinin sadece yüzde 17.29’u yani 101’i kadın.

-HDP’DE NEREDEYSE İKİ VEKİLDEN BİRİ KADIN: Kadın temsilinin partilere göre dağılımı ise şöyle: HDP yüzde 41.07 ile eşitliğe en yakın partiyken, kadın temsilinde ikinci sırada yüzde 18,69 ile AK Parti geliyor. CHP ise 12,32’lik oranla Meclis’te sadece 17 kadın milletvekili ile temsil ediliyor. MHP’nin yüzde 8,33; İYİ Parti’nin yüzde 5.56 oranında kadın milletvekili bulundurması da eşit temsil için gidecek daha çok yolumuz olduğunu gösteriyor.
-KABİNEDEKİ KADIN BAKAN ORANI YÜZDE 11.7: Cumhurbaşkanlığı Kabinesi’nde durum daha da vahim. 17 kişilik kabinede kadın bakan sayısı yine geçen karnede yer aldığı gibi. Sadece 2 kadın bakanımız bulunuyor (yüzde 11,76).
-81 İLDEN SADECE 1’İNİN VALİSİ KADIN: Türkiye’de 81 il var, 81 ildeki kadın vali sayısı ise sadece 1, oran olarak ifade edersek kadın temsili yüzde 1.2.
-12 MESLEK ÖRGÜTÜNDE SADECE 2 KADIN BAŞKAN VAR: 12 işveren örgütü ve meslek odasında kadın başkan sayısı Türk Tabipler Birliği ve Türkiye Belediyeler Birliği olmak üzere sadece 2.
-6 YÜKSEK YARGI ORGANINDA KADIN BAŞKAN YOK: Önceki karnede yüksek yargıda 1 kadın başkan bulunurken, bu dönem ne yazık ki hiç kadın başkan yok.
-200 REKTÖRDEN SADECE 17’Sİ KADIN: Tüm düzeylerdeki akademik kadroda kadın oranı yüzde 45,2. Ancak 200 rektörden sadece 17’si kadın, 30 bin 364 erkek profesöre karşı kadın profesör sayısı sadece 9 bin 761 (Yüzde 32.1)
-BİN 389 BELEDİYE BAŞKANINDAN 22’Sİ KADIN: Belediye meclis üyeliklerinde kadın temsil oranı yüzde 11, il genel meclis üyeliklerinde ise yüzde 3,77.
-134 BİST ŞİRKETİNİN YÖNETİM KURULUNDA KADIN YOK: 2020 yılında BIST Yönetim Kurullarında yer alan kadınların oranı yüzde 15,9’dan yüzde 17’ye çıktı ve kadın üye sayısı yüzde 5,3 oranında arttı. (Sabancı Üniversitesi Kurumsal Yönetim Forumu 2020) BIST-100’de ise 2019 yılında yüzde 13,7 olan yönetim kurullarındaki kadın oranı yüzde 15,6’ya yükseldi. Tüm BIST şirketleri içinde 134 şirket, BIST-100 içinde 25 şirket hala tamamı erkeklerden oluşan kurullar tarafından yönetiliyor. Toplamı 397 olan tüm BIST şirketlerinin sadece 37’sinin yönetim kurulu başkanı kadın ve sadece 14’ünün CEO’su kadın.
-NÜFSUN YARISI KADIN ANCAK İŞ GÜCÜNDE DE KADININ ADI YOK: TÜİK’in 6 Mart 2020 tarihli verilerine göre Türkiye nüfusunun yüzde 49,8’ini kadınlar, yüzde 50,2’sini erkekler oluşturuyor. Ancak erkek nüfusun yüzde 72,7’si; kadın nüfusunun yalnızca yüzde 34,2’si işgücüne katılıyor (Bu oran İtalya’da yüzde 41,1, Yunanistan’da yüzde 44,3, Güney Afrika’da yüzde 48,4, İspanya’da ise yüzde 53). Herhangi bir eğitim kurumunda veya işte olmayan 15-24 yaş arası kadınların oranı, aynı yaş grubundaki erkeklerin neredeyse iki katı. Pandemi etkilerine bakıldığında da kadınların yüzde 19’u, erkeklerin yüzde 14.4’ü işini kaybetti. (DUVAR)