'Karanlık gider, Gezi kalır': 12 maddede protestoların dünü, bugünü

DUVAR - Türkiye’yi sarsan Gezi protestolarının üzerinden tam 9 yıl geçti. Gezi Parkı’nın yerine Topçu Kışlası ve alışveriş merkezi yapılmasına karşı başlayan eylemler, Türkiye geneline yayılmıştı. Eylemlere milyonlarca kişi katıldı. Taksim Dayanışması eylemlerin yıl dönümünde, “Tutuklanan tüm arkadaşlarımıza ses olmak, Gezi’de ve sonrasında kaybettiğimiz canlarımızı anmak, eşitlik, özgürlük ve adalet talebini yükseltmek için herkesi, her yerde 31 Mayıs’a sahip çıkmaya çağırıyoruz! 9 yıl önce bütün güzellikleriyle hayatımıza giren Gezi Direnişi’nin yıl dönümünde, eşitlik, özgürlük, demokrasi ve adalet talebimizle haykırıyoruz: ‘Karanlık gider, Gezi kalır’” diyerek herkesi bu akşam 19.00’da Taksim’e çağırdı. Protestoların yıldönümünde, Gezi protestoları sürecinde ve sonrasında yaşananların özeti şöyle: 

1- Tarihler 6 Ocak 1999 gösterdiğinde İstanbul 1 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu, Taksim Meydanı ve Atatürk Kültür Merkezi’ni (AKM) 'korunması gerekli kültür varlığı' olarak tescil etti. İstanbul 1 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu ise 9 Şubat 2011 tarihinde Taksim Kışlası’nın (Topçu Kışlası) 'korunması gerekli kültür varlığı' olarak tescil ederek ne şekilde ihya edileceği ile ilgili projeler hazırlanmasını istedi. 1 Haziran 2011’de dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, yaptığı açıklamada Taksim Meydanı Yayalaştırma Projesi’nden bahsetti. İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Meclisi, “Beyoğlu İlçesi Taksim Meydanı Yayalaştırma Projesi’ne ait büyük ve küçük ölçekli Koruma Amaçlı İmar Plan Tadilatları”nı kabul etti ve 4 Ocak 2012’de de İstanbul 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu plan değişikliğini onayladı.

TAKSİM DAYANIŞMASI KURULDU

2- Taksim Meydanı’nın ve Gezi Parkı’nın yok edilme sürecine karşı Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi’nin çağrısıyla 15 Şubat 2012 tarihinde kamuoyuna açık bir toplantı düzenlendi. İmza veren kurumların 2012 yılında oluşturduğu Taksim Dayanışması ortak deklarasyon metni basına ve kamuoyuna 2 Mart 2012’de açıklandı. İBB’nin planlarına itiraz edildi. Tünelden Taksim Meydanı’na yürüyüş ve kitlesel basın açıklaması yapıldı. TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi, TMMOB Şehir Plancıları Odası İstanbul Şubesi ve TMMOB Peyzaj Mimarları Odası İstanbul Şubesi, İBB’nin planlarının yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle dava açtı.

DAVA REDDEDİLDİ

3- İBB, 5 Kasım 2012’de Cumhuriyet Caddesi’nin Tarlabaşı Bulvarı’ndaki otoparktan Elmadağ Divan Oteli önüne kadar olan 400 metrelik kısmının trafiğe kapatılacağını açıkladı. Taksim Dayanışması çağrısı ile bir ay boyunca 18.00-21.00 saatleri arasında Taksim Meydanı’nda nöbet tutuldu. 11 Aralık 2012 tarihinde Topçu Kışlası projesi, İstanbul 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından reddedildi. 27 Şubat 2013’te yalnızca atanmış bürokratlardan oluşan “Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu” ihya projesini onayladı. Kararın iptali için TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi ve TMMOB Şehir Plancıları Odası İstanbul Şubesi tarafından dava açıldı. Tarlabaşı Bulvarı ve Cumhuriyet Caddesi’nde devam eden inşaat çalışmaları gerekçe gösterilerek, Taksim Meydanı 1 Mayıs 2013’te yasaklandı. 10 Mayıs 2013’te odaların ihya projesinin onayının iptali istemiyle açtığı dava İstanbul 4. İdare Mahkemesi tarafından reddedildi.