Kayyım yönetimindeki Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’ndeki usulsüzlükler Sayıştay raporunda 

DİYARBAKIR - Sayıştay, belediyelere ait 2020 yılı denetim raporlarını açıkladı. Sayıştay müfettişleri, belediyelerde yaptıkları incelemelerde birçok usulsüzlük tespit etti. Usulsüzlüğün tespit edildiği belediyelerin arasında kayyım yönetimindeki belediyeler de yer aldı. Müfettişlerin kayyım yönetimindeki Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’nde yaptıkları incelemelerde, mevzuata aykırı birçok işlem tespit edildi.

Sayıştay, kayyım yönetimindeki Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi'ne dair hazırladığı raporda kimi usulsüzlükler buldu. Raporda, belediyeye ait çok sayıda taşınmazın vakıf ve derneklere ücretsiz bir şekilde tahsis edildiği belirtildi. Taşınmazların takip ve kontrolünün yönetmelik hükümlerine uygun olarak yapılmadığına dikkat çekilen raporda, "Tapuya Kayıtlı Olan Taşınmazlar Formu"nda belediyenin toplam 2 bin 847 adet taşınmazının olduğu, “Tapuda Kayıtlı Olan Taşınmazlar İçin İcmal Cetvelinde” ise toplam 2 bin 667 adet taşınmazın kaydının olduğu belirtilerek, bu kayıtların tutarlı olmadığı kaydedildi. 

VAKIF VE DERNEKLERİN İSMİ VERİLMEDİ

Kamu kurum ve kuruluşu sayılmayan vakıf ve derneklere belediye tarafından taşınmaz tahsisinin yapılamayacağına dikkat çekilen raporda, belediyenin sahip olduğu bazı taşınmazların vakıf ve derneklere tahsis edildiği tespitine yer verildi. Raporda, tahsis işlemlerinin mevzuata uygun olmadığı vurgulandı. Raporda taşınmazların hangi vakıf ve derneklere verildiği ise belirtilmedi.

Raporda yer alan bulgular, denetimler sonucunda tespit edilen hususlara kamu idaresi tarafından verilen cevapların değerlendirilmesi suretiyle düzenlendi.

DENETİM GÖRÜŞÜNÜN DAYANAĞI BULGULAR

Sayıştay müfettişlerinin hazırladığı raporda, “Denetim Görüşünün Dayanağı Bulgular” bölümünde, mali rapor ve tablolara verilen görüş ile ilgili olan bulgular yer aldı.

“Belediye Tarafından Başka Kurumlara Tahsis Edilen Taşınmazların Muhasebe Kayıtlarında İzlenmemesi” bölümünde, “Belediye tarafından başka kurumlara tahsis edilen taşınmazların muhasebe kayıtlarında takip edilmediği görülmüştür” tespiti yer aldı.

Yapılan incelemelerde Belediye tarafından diğer kamu kurum ve kuruluşlarına tahsis edilen taşınmazların muhasebe kayıtlarında takibinin yapılmadığı görüldü.

AMORTİSMAN AYRILMADI

"Belediyenin sahip olduğu varlıklar için amortisman ayrılması" gerektiğini vurgulayan rapor, Belediyenin sahip olduğu amortismana tabi varlıklar için amortisman ayrılmadığının görüldüğüne dikkat çekiyor.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin maddi duran varlıklar hesap grubuna ilişkin işlemlerin anlatıldığı 187’nci maddeyi hatırlatan müfettiş raporunda, konuyla ilgili şu bulgulara yer verildi: “Belediyenin varlık hesapları incelendiğinde ise ilgili mevzuat hükümlerine göre amortisman ayrılması gereken varlıkları bulunmasına rağmen, bu varlıklar için hiç amortisman ayrılmadığı görülmüştür. Belediyenin sahip olduğu varlıklar için amortisman ayrılmaması nedeniyle 257 Birikmiş̧ Amortismanlar Hesabı ve 630 Giderler Hesabı doğru veri üretmediğinden, mali tablolarda bu hesaplar itibariyle hataya neden olunmuştur.”

MEVDUAT FAİZLERİ EKSİK GÖRÜNÜYOR

Raporun "Diğer Bulgular" başlıklı bölümünde, mali rapor ve tablolara verilen görüş ile ilgili olmayan bulgular yer aldı.

Vadeli Mevduat Faiz Gelirlerinin Net Tutar Üzerinden Muhasebeleştirilmesi konusunu ele alan bulguda, “Belediyenin vadeli mevduatlarına tahakkuk eden faiz gelirlerinin net tutar üzerinden muhasebeleştirildiği görülmüştür” denildi.

Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin “Gayri safilik ilkesi” başlıklı 39’uncu maddesi ile Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’ni hatırlatan raporda, "Ancak Belediye tarafından vadeli mevduatlara tahakkuk eden faiz gelirleri stopaj kesintisi yapıldıktan sonra kalan net tutar üzerinden muhasebeleştirmiş, 630-Giderler Hesabı hiç kullanılmamıştır. Mevduat faizlerinin net tutar üzerinden muhasebeleştirilmesi, Belediyenin mali tablolarında yer alan 600-Gelirler Hesabı ile 630-Giderler Hesabı’nın eksik görünmesine yol açmaktadır" diye belirtildi.

YEVMİYE NUMARA UYGULAMASI UYGUN DEĞİL

Raporda, yevmiye tarihi ve numaralarının birlikte teselsül etmediği, yevmiye numaralarının mükerrer kullanıldığı, geriye dönük yevmiye kaydı yapıldığı ve bazı yevmiye numaralarının boş olduğunun görüldüğü belirtildi.

“Yevmiye sistemi, muhasebeleştirme belgeleri ve açılış kayıtları” hakkında bilgi veren raporda şu ifadeler yer aldı: "Ancak bu hükümlere rağmen, Belediyede muhasebe kayıtlarının yevmiye tarihlerinin ve numaralarının peş peşe gelecek şekilde kaydedilmediği, yani tarihlerin ve numaraların birlikte doğru bir şekilde teselsül etmediği ve dolayısıyla geriye dönük yevmiye kaydı yapıldığı tespit edildi. Öte yandan bazı yevmiye numaralarının mükerrer kullanıldığı ve boş yevmiye numaraları olduğu görüldü.”

Diğer taraftan 1012, 1015, 1017, 1062, 3902, 4216, 4643, 4705 numaralı yevmiye kayıtları gibi 56 adet yevmiye kaydının ise, tamamen silindiği veya atlandığı tespit edilmiştir.

HAZİNE TAŞINMAZLARININ SATIŞI

Rapora göre Belediye sınırları içerisindeki Hazine taşınmaz satışlarından Belediyeye aktarılması gereken payların takibinin yapılmadığı ve gecekondu fonu oluşturulmadığı görüldü.

Kanunları hatırlatan rapora göre yapılan incelemelerin sonucu şöyle yer aldı: “Belediye tarafından 775 sayılı Kanun hükümleri uyarınca oluşturulması gereken gecekondu fonunun oluşturulmadığı, Belediye sınırlarında gerçekleştirilen Hazine taşınmaz satışlarının takibatının yapılmadığı tespit edilmiştir.”

İŞÇİLERİN YILLIK İZİNLERİ DÜZENLİ DEĞİL

Raporda, Belediyede çalışan kadrolu işçilerin yıllık izinlerinin düzenli olarak kullandırılmadığına dikkat çekildi.

Yapılan incelemelerde Belediyedeki birçok işçinin birikmiş yıllık izinleri olduğu, emekli olan birçok işçiye de birikmiş izin ücreti ödemesi yapıldığı görüldü.

Rapor, işçilerin ücretli yıllık izinlerini kullanmamasının neden olduğu sonuçları şöyle değerlendirdi: “Yıllık izinlerin kullandırılmaması yasal düzenlemelerle güvence altına alınmış olan bir hakkın ihlal edilerek bunun bir idari veya adli yaptırıma dönüşmesi sonucunu doğurabileceği gibi, uygulamada işverenin izni kullandırmak yerine parasını ödemeyi veya kimi zaman işçinin iznini kullanmak yerine sözleşme sona erdiğinde topluca para almayı tercih etmesiyle sonuçlanan, Kanun’da yer alan düzenlemelerin ruhuna aykırı durumlara sebep olabilecektir.”

TAŞINMAZLAR KAYIT EDİLMEDİ

Raporun tespitine göre Belediye tarafından Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik gereği düzenlenmesi gereken formların ve taşınmaz icmal cetveli düzenlenmedi.  

"Belediyenin taşınmaz envanter kayıtları incelendiğinde, Yönetmelik hükümlerine göre düzenlenmesi gereken formların düzenlenmediği, Yönetmelik eki formlar konsolide edilerek mali hizmetler birimince oluşturulması gereken taşınmaz icmal cetvelinin oluşturulmadığı tespit edilmiştir. Bu form ve cetvellerin düzenlenmemiş olması taşınmazlara ilişkin envanter ve muhasebe kayıtlarının takibatının yapılmasını zorlaştırmakta, muhasebe kayıtlarında yer alan taşınmazların hangi taşınmazlar olduğunun tespiti yapılamamaktadır. Bu nedenle de 250 Arazi ve Arsalar Hesabı, 251 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı ve 252 Binalar Hesabı’nda yer alan tutarların doğruyu yansıtıp yansıtmadığı anlaşılamamaktadır.”

TELEKOMÜNİKASYONDAN GEÇİŞ HAKKI BEDELİ ALINMADI

Belediye tarafından telekomünikasyon altyapı ve şebekelerinden geçiş hakkı bedellerine ilişkin herhangi bir tahsilat yapılmadı.

Yapılan incelemelerde Belediye tarafından geçiş hakkı ücretlerine yönelik herhangi bir tarife cetveli belirlenmediği ve bu gelire ilişkin herhangi bir tahakkuk veya tahsilat işlemi yapılmadığı görüldü.

Mevzuat hükümleri ve yapılan açıklamalara göre Belediye tarafından kendi tasarrufunda olan yerlerden geçen telekomünikasyon altyapı ve şebekeleri için bir geçiş hakkı bedelinin belirlenmesi ve işletmecilerden bu geçiş haklarıyla ilgili belirlenen bedellerin tahsilatının yapılması gerekiyor.