Kemal Sunal’ın film çektiği tarihi köprüde ‘İnatçı’ kirlilik: ‘Temizlik çalışması yapıldı ama…’
Kirlilik ve yıkılma tehdidi ile karşı karşıya olan Aydın’daki tarihi Taşköprü'de temizlik çalışması yapıldı. Bölge insanı, kalıcı bir önlem alınmadığı sürece kirliliğin yeniden oluşacağı kanaatinde.
İZMİR- Yönetmenliğini Kartal Tibet’in yaptığı, başrolünde ise Kemal Sunal’ın “Bayram” karakterini canlandırdığı 1988 yapımı “İnatçı” filminde, Sarıkavak ve Uzunkavak köylerini birbirine bağlayan heybetiyle hafızalarda yer etti; “Taşköprü”. Filmde Sarıkavak ve Uzunkavak adlarıyla iki ayrı köyü birbirine bağlasa da aslında Aydın'ın Söke ilçesindeki Sarıkemer köyünün iki yakasını birbirine bağlayan bu köprü, yıllardır kirlilik ve yıkılma tehlikesi ile karşı karşıya.
Köyü ikiye bölen Menderes Nehri üzerine kurulu tarihi köprü, Aydın Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nca 5 yıl süreyle temizlik yapılabilmesi için izin verilmesine rağmen bir türlü temizlenemedi. Yukarı havzadan suyla birlikte gelen insan kaynaklı çöpler, hayvan ölüleri ve doğadan gelen ağaç ve odun gibi atık maddeler köprünün altındaki kemerleri tıkarken, Menderes nehri üzerinde adeta atık adacıkları oluştu. Ayrıca inek, koyun, keçi, domuz gibi hayvanların ölülerinin “su götürür” mantığıyla Menderes’e atılması da halk sağlığını tehdit eden bir duruma neden oldu.
BÖLGEDE ‘İNATÇI’ KİRLİLİK: 2021 YILINDA DA TEMİZLENMİŞTİ
Kirlilik nedeniyle bölgenin önemli sorunlarından biri haline gelen tarihi köprüde temizlik çalışmaları başladı. Devlet Su İşleri’ne (DSİ) ait kepçelerle yürütülen çalışmalarla köprünün atıklarla tıkanan menfezleri açılarak suyun geçişi sağlandı. Aynı köprü 2021 yılında benzer bir kirlilikle karşı karşıya kalmış, atılan çöpler, ağaç kütükleri ve kargılar nedeniyle menfezleri tıkanan taş köprü, DSİ ekipleri tarafından temizlenmişti.
Bölgede tekrarlayan kirlilik sorununa ilişkin Ekosistemi Koruma ve Doğa Severler Derneği (EKODOSD) Başkanı Bahattin Sürücü, “DSİ’ye ait büyük bir kepçe Taşköprü’de çalışmaya başladı. Aslında bu temizlik yaz aylarında menderes içinde su yokken yapılması hem makinenin daha rahat çalışmasını sağlayacak hem de şu an kepçenin çıkardığı balçık ve pis sular denize gitmeyecekti. Yine de temizliğin başlamasını olumlu buluyoruz” dedi.
‘GEÇİCİ BİR RAHATLAMA OLACAK AMA…’
Yapılan temizlik sonucu Taşköprü’de geçici bir rahatlama olacağını söyleyen Sürücü, ancak kış mevsiminde yine atıkların geleceğini ve aynı sorunların devam edeceğini dile getirdi. Kalıcı önlemler alınması gerektiğinin altını çizen Sürücü, “Tüm bunları önlemenin yolu; Aydın Baltaköy ve Söke Regülatörlerinde olduğu gibi, Taşköprü’ye de bir yüzer bariyer sisteminin takılmasıdır. Menderesten gelen tüm atıklar ve hayvan leşleri köprüde değil, bariyerde birikecek, buradan alınması daha kolaylaşacak ve Taşköprü yıkılma tehdidinden kurtulacaktır. Bu sorunların ortadan kalkması için sadece DSİ’nin çalışmaları yeterli değil. Menderese atılan atıkların, hayvan ölülerinin ve su kirliliğinin önüne geçilmesi için tüm kurumların iş birliğine ihtiyaç var. Tarihi Taşköprü’nün korunmasını sağlamak, çöplerin Bafa Gölü’ne ve denize gitmesini önlemek ve halk sağlığının korumak için yüzer bariyer sisteminin mutlaka kurulması gerekir” ifadelerini kullandı.
‘KALICI ÖNLEM ALINMALI’
Sarıkemer Muhtarı İhsan Kalmaz, “Yazdan beri herkese bildirdik ilgilenilmedi. En son iki gün önce temizlik çalışması yapıldı. Kirlilik azaldı ama eskisi gibi de olmadı” dedi. Bölgede yaşanan kirliliği anlatan Kalmaz, “Hayvan leşleri geliyor. Odun, çöp gelip köprüye takılıyor. Yazın çok koku oluyor. Bu yaz bir hayvan ölüsü geldi ve bir hafta orada kaldı. Yakında oturanlar kokudan duramadı. Köprünün üzerinden de geçilmiyordu. Tarım ilaçlarının kutuları Menderes’e atılıyor ve gelip köprüye takılıyor” ifadelerini kullandı. Kirliliğe karşı kalıcı bir önlem alınması gerektiğinin altını çizen Kalmaz, “Yaz aylarında su yokken köprünün altındaki gözenekleri temizleselerdi daha iyi olurdu. Yine de sağolsunlar. 25-30 metre ileride korkuluk yapılsa daha da iyi olacak. Atıklar gelip köprüye takıldığında hem tarihi köprüye zarar veriyor hem de kepçe de zarar vermemek için tam anlamıyla yanaşamıyor. Bu haliyle temizlense de yeniden kirlilik olacak. Kalıcı bir önlem alınması gerekiyor” diye konuştu.