Kemoterapiden daha hafif bir kanser ilacı çocuklara uygulanmaya başladı

DUVAR - İngiltere'de kanser hastası bazı çocuklara kemoterapiden çok daha az toksik olan yeni bir tür ilaç tedavisi uygulanmaya başladı.

11 yaşındaki Arthur, kan kanseri (lösemi) nedeniyle Londra'daki Great Ormond Street Hastanesi'nde bu tedaviyi ilk deneyenlerden biriydi. Ailesi, kemoterapinin tersine Arthur'un kendisini daha hasta hissetmesine neden olmayan bu tedaviyi 'karanlığı aydınlatan ışık' olarak adlandırıyor. Hastane ortamı dışında da uygulanabilen ilaç sayesinde hastalar evde aileleriyle daha fazla zaman geçirebiliyor.

KANSER HÜCRELERİNİ BULUYOR, SAĞLIKLILARA DOKUNMUYOR

İlaç bir sırt çantasında taşınabiliyor. Kemoterapi tedavisi, kanserin tamamını temizleyemediği ve onu çok güçsüz bıraktığından, Arthur için blinatumomab ya da kısaca blina tek gerçek seçenekti. Blina kanserli yetişkinleri tedavi etmek için ruhsatlandırılmış bir ilaç ve uzmanlar bunun çocuklarda da güvenle kullanılabileceğini kanıtlamayı umuyor.

İngiltere'deki yaklaşık 20 merkez, B hücreli akut lenfoblastik lösemi (B-ALL) hastası çocuklarda bu ilacı kullanıyor.

İmmünoterapi kapsamında kullanılan ilaç, vücudun kendi bağışıklık sisteminin tanıyıp yok edebilmesi için kanser hücrelerini arayıp buluyor. Kemoterapinin aksine sağlıklı hücrelere dokunmuyor.

DÜZENEK KÜÇÜK BİR SIRT ÇANTASINDA TAŞINABİLİYOR

Blina, hastanın kolundaki bir damarda aylarca akmaya devam eden ince plastik bir tüp aracılığıyla uygulanan bir sıvı torbası halinde geliyor. Pille çalışan bir pompa, ilacın kan dolaşımına karışım hızını kontrol ediyor.

Düzeneğin tamamı küçük bir sırt çantasında taşınabiliyor. Buna "blina çantası" deniyor. Bu Arthur için, tedavi devam ederken parkta oynamak dahil başka şeyler yapabilmesi anlamına geliyordu. Ayrıca işe yaramayan yoğun kemoterapinin aksine, bu tedavi onu halsiz düşürmüyordu.

YAN ETKİ İHTİMALİNE KARŞI ÖNCE İLAÇ VERİLDİ

Blina kullanan diğer hastalar gibi Arthur'a da infüzyon başlamadan önce ciddi reaksiyon veya yan etki olasılığını azaltmak için ilaç verildi. Başlangıçta ateş nöbetleri geçirdi ve kontroller için hastanede kalması gerekti.

Ancak kısa bir süre sonra eve döndü. Arthur'un sırt çantasını yatarken de dahil sürekli yanında taşıması gerekiyor ama pompa ses çıkarsa da Arthur rahatça uyuyabiliyordu.

Annesi Sandrine, kemoterapinin Arthur için zor olduğunu ve blinaya geçmenin onu rahatlattığını söyledi.
Doktorları, blina kitini doldurabilsin diye Arthur dört günde bir hastaneye dönmek zorunda kaldı, ancak geri kalan zamanda tedaviyi evde yürütebildi. Nisan 2023'te Arthur, hortumu kolundan çıkarmak için son ameliyatı oldu. Sandrine, "Bu büyük bir adımdı, artık özgürdü" diye konuştu.

BAŞKA BİR İMMÜNOTERAPİ İLACI DA KULLANIMA SUNULDU

Doktorlar blina'nın kemoterapinin büyük bir kısmının, belki de yüzde 80'inin yerini alabileceğini savunuyor.
İngiltere'de yılda yaklaşık 450 çocuğa Arthur'un kanser türü teşhisi konuyor.

Baş araştırmacı ve danışman pediatrik hematolog Profesör Ajay Vora, "Kemoterapiler lösemik hücreleri öldüren ama aynı zamanda normal hücreleri de öldüren ve onlara zarar veren zehirler ve yan etkilerinin nedeni de bu. Blinatumomab daha hafif bir tedavi" dedi.

Bir başka hedefe yönelik immünoterapi ilacı olan kimerik antijen reseptör T-hücre tedavisi (CAR-T) de yakın zamanda kullanıma sunuldu. Ancak blina'dan daha pahalı ve hastanın kendi hücrelerinin alınıp ilaç olarak geri verilmeden önce laboratuvarda işlenmesi gerekiyor ve bu da zaman alıyor.

Tüm bu tedaviler sayesinde Arthur artık kanserden arınmış durumda. Sandrine, "Yeni yılda blina'nın işe yaradığını ve kanser kalıntısı kalmadığını öğrendik ve bu inanılmazdı, çifte kutlama yaptık" diye konuştu. (BBC Türkçe)