Ali Eyüboğlu: Karadenizlilere özgü sanırdım Ermeniler de yaparmış
Ali Eyüboğlu, Leon Z. Surmelian'ın "Soruyorum Size Hanımlar ve Beyler" kitabı hakkında yazdı. Eyüboğlu, "Surmelian’ın yazdıklarına göre, 100 yıl önce Trabzon’da yaşayan Ermenilerde varmış ritüellerimizin aynısı… Bunların dışında ilginç tarihi gerçekler de var Surmelian’ın kitabında" dedi.
DUVAR - Leon Z. Surmelian'ın "Soruyorum Size Hanımlar ve Beyler" adlı kitabı Aras Yayıncılık etiketi ile okuyucularıyla buluştu.
Ali Eyüboğlu Millliyet'teki köşesinde kitapla ilgili "Berlin’e giderken seyahat kitaplarımdan biri Leon Z. Surmelian’ın “Soruyorum Size Hanımlar ve Beyler”iydi. Bu kitabı satın almamın tek nedeni vardı.
'EMPATİ KURMAK İSTEDİM'
Çünkü, 1905 yılında Trabzon’da doğup 1995’te Los Angeles’ta ölen Surmelian’ın Trabzon anıları vardı bu kitapta. Empati kurmak istedim, Trabzon’da yaşayan azınlıklarla...
Surmelian’ın çocukluk anıları, memleketimin 100 yıl öncesine götürdü beni adeta… Biz Karadenizlilere özgü sandığım bazı şeylerin, o yıllarda Trabzon’da yaşayan Ermenilerin de alışkanlığı olduğunu öğrendim kitap sayesinde. Örneğin, köylerde telefonun olmadığı yıllarda gurbetten ya da askerden gelenler, evleri görüş menziline girdiğinde silahlarıyla havaya ateş açarak geldiklerini haber verirdi. Köylüler de karşı atışla ona “Hoşgeldin” derdi.
Ramazan ve Kurban Bayramı’nda namaz için camiye gidenler çıkışta, tabancalarında ne kadar mermi varsa, onları havaya sıkıp, bayramın başladığını müjdelerdi köye… Düğünlerde ve horonlarda da silahla havaya ateş modaydı. Kadınların, ölen yakınlarının ardından ağıt yakarak gözyaşı dökmesi de sadece bize özgü değilmiş meğer…
Kim, kimden etkilendi bilmiyorum, Surmelian’ın yazdıklarına göre, 100 yıl önce Trabzon’da yaşayan Ermenilerde varmış ritüellerimizin aynısı… Bunların dışında ilginç tarihi gerçekler de var Surmelian’ın kitabında.
O yıllarda Ermenilerin erkek çocuklarını, günün birinde Osmanlı’ya başkaldırmak için nasıl eğittikleri mesela… Bir kız çocuğunu yaralayan Surmelian’a annesinin, “Kürt! Barbar!” dediği, Yahudilerin İsa’ya yaptıklarını anlatan filmi izleyen Ermeni çocukların, Yahudi bir çocuğu döverek intikam aldıkları gibi ilginç ayrıntılar da var Leon Z. Surmelian’ın kitabında…" dedi.