Çocukların gözünden mülteciler: Taş eve hoş geldiniz!

DUVAR - Türkiye’de artık üç milyonun üzerinde mülteci ve sığınmacı bulunuyor. Çeşitli tehditlerden kaçarak Türkiye’ye göç etmiş mülteci ve sığınmacılara yönelik her gün birçok mit üretiliyor. Bu mitler ayrımcılığı, nefreti ve şiddeti körüklüyor. Birlikte yaşama dair üretilen bilgiler ise oldukça kısıtlı.

YOLCULUK

Oysa insanlar arasındaki farklılıkların ayrımcı bir şekilde yorumlanmasının ne kadar yetişkin dünyaya ait olduğunu 5 yaşındaki Jax ve Reddy’nin hikayesi bir kez daha kanıtladı. Kısa sürede yaygınlaşan hikâyeye göre biri beyaz biri de siyahi olan iki çocuk saçlarını aynı şekilde kestirerek öğretmenlerini kandırmaya karar verdiler. Böylece öğretmenlerinin onları ayırt edemeyeceğini düşünüyorlardı. Bu görünmeyen farkların bile ayrımcı öğelere dönüştüğü yetişkin dünya için oldukça ilginç bir örnek. Ve maalesef çocuklar da bu dünyaya adapte oldukça bu ayrımcı unsurları içselleştiriyorlar ve yetişkinler gibi davranmayı öğreniyorlar.

Göç ve mülteciler üzerine hazırlanmış, birlikte yaşama yardım edebilecek çocuk kitapları ise şunlar; Yolculuk, Taştan Adımlar ve Hoş Geldiniz.

Yolculuk, Francesca Sanna, çev: Zeynep Sevde, Taze Kitap, yaş 7+

TAŞTAN ADIMLAR

Francesca Sanna Yolculuk’ta İtalya’da bir mülteci kampında tanıştığı kız çocuklarından yola çıkarak savaşı ve göçü bir kız çocuğunun deneyimi ve gözlemleri üzerinden anlatıyor. Kitap savaşın yıkıcılığını ve göçün zorluklarını alabildiğine sade, yalın ve etkileyici bir dille ve çizimlerle anlatıyor. Özellikle göç ve savaşın yoğun bir şekilde yaşandığı coğrafyamızda yolculuk, savaş ve göç üstüne düşünmek için hem yetişkinler hem de çocuklar için oldukça uygun.

Taştan Adımlar, Bir Mülteci Ailenin Yolculuğu, Margriet Ruurs, res: Nizar Ali Badr, çev: Sanem Öge, Nesin Yayınevi, 8+

Suriyeli heykeltıraş ve taş ustası Nizar Ali Badr, Suriye'de savaş başladıktan sonra acı, umut, üzüntülerini anlatmanın bir aracı olarak taşları kullandı. Savaş başladığından beri Badr’ın taşlardan yarattığı 25000’den fazla eser Kanadalı yazar Margriet Ruurs’a ilhan verdi. Böylece ortaya Taştan Adımlar ortaya çıktı. Kitap,Badr’ın resimlerinden yola çıkarak savaşı Rama adındaki çocuğun gözünden anlatıyor. Savaşın kendi halindeki bir ailenin hayatını nasıl yerle bir ettiğini, göç yolunun zorluklarını ve yüklerini taşların iziyle aktarıyor.

Taştan Adımlar; neden insanlar doğdukları yeri bırakıp yollara düşerler ki sorusuna cevap bulmamızı sağlıyor. Bu haliyle; Suriyeli ve diğer mülteciler hakkında birçok mitin yaratıldığı Türkiye’de çocuklardan çok yetişkinlerin okuması gereken bir kitap.

Hoşgeldiniz, Barroux, çev: Oğuzhan AydınRedhouse Kidz, 4+

HOŞ GELDİNİZ

Hoş Geldiniz sessiz kitaplarıyla ünlü Barroux tarafından yazılmış. Kitap göçü, buzun kırılmasıyla ana karadan ve evlerinden kopmak zorunda kalan kutup ayıları üzerinden anlatıyor. Giderek küçülen buz parçası üzerinde, maceralı ve tehlikeli bir yolculukla kendilerine sığınacak bir yer arıyor kutup ayıları. Ama yeni yerlerin ev sahipleri pek de misafir sever değil.  Hoş Geldiniz, her yaştaki çocuklar için göç, mülteciler, hayvanlar, iklim değişikliği ve doğa gibi pek çok konu üzerine konuşmamızı sağlayacak bir tasarım ve içeriğe sahip. Doğrudan savaş gibi bir gönderme yapmaması sebebiyle de daha küçük yaşlardaki çocuklar için de uygun.