KKM sonrası piyasalarda ne olacak?
KKM, Türkiye ekonomi yönetiminin kabusu haline geldi. Bütçe yükü rekor kırdı. Artan oranda bir finansal tehdit kapıyı çalıyordu ve bir önlem alınması şarttı. Merkez Bankası da bunu yapmaya çalışıyor.
MERKEZİ BÜTÇENİN KARADELİĞİ KKM
Döviz kurlarındaki artışı engellemek ve ‘liralaşma stratejisi’ hedefiyle, ‘denize düşen yılana sarılır’ hesabı uygulamaya konulan Kur Korumalı Mevduat (KKM), şimdi Türkiye ekonomi yönetiminin kabusu haline geldi. Seçim sonrası yaşanan dövizdeki yükselişle birlikte, faiz ödemeleri bile kabus halini almaya başlamıştı. KKM’nin bütçe yükü 34.5 milyar TL ile rekor kırdı. Merkezi bütçede ‘cari transferler’ başlığı altında yer alan toplam KKM gideri, 2023 yılı ilk yedi ayında 59.5 milyar TL’yi buldu. Artan oranda bir finansal tehdit kapıyı çalıyordu ve bir önlem alınması şarttı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) da bunu yapmaya çalışıyor şimdi.
SAĞ KULAĞI SOL ELLE TUTMAK
Merkezi bütçe için büyük bir tehdit haline gelen KKM’den kurtulmak için ekonomi yönetimi bir çözüm arıyordu. 20 Ağustos’ta Para Piyasası Kurulu (PPK), KKM’den kademeli çıkış planını açıkladı. Açıklamada, “Sadeleşme süreci kapsamında yabancı para mevduattan KKM’ye dönüşüm hedefi uygulamasına ve TL payına göre menkul
kıymet tesis ve zorunlu karşılık uygulamasına son verilmiştir” denildi. Hedef KKM’den TL mevduata geçişi teşvik edecek, daha doğrusu bankaları buna zorlayacak düzenleyici önlemlerle KKM’den kurtulmak... Anlaşılan o ki, bankalar toplam mevduat içindeki KKM oranına göre devlet tahvili almak zorunda kalacak. Peki
mudiler ne yapacak? Bu mevduat faizleriyle TL mevduata niye geçsinler ki?
POLİTİKA FAİZİ ARTIRIMINDA YAŞANAN ENGELLERİN SONUCU
Yeni ekonomi yönetiminin elini kolunu bağlayan nedir? Neden enflasyon oranıyla politika faizi arasındaki makası kapatacak hamleleri bir türlü yapamıyor? Aslında uçan kuş bile biliyor, sebep Cumhurbaykanı Recep Tayyip Erdoğan’ın buna izin vermemesi... Hatta geçen hafta, Hazine ve Maliye Bakanı’nın istifa edeceği söylentileri yayılmıştı. Tam bunun üzerine işte bu ‘dolambaçlı karar’ geldi. Peki bu kararla KKM belasından kurtulabilecek miyiz, yoksa daha büyük dertlerle mi yüzleşeceğiz. Büyük olasılıkla ikincisi!.. Bugün itibarıyla piyasalardan sert tepkiler gelmesi çok muhtemel. Piyasalar bir dalgalanacak. Ekonomi yönetimine güven azalacak. Negatif reel faiz kıskacındayken KKM’den nasıl kurtulacağız? Herkes borsaya hücum mu edecek değil, ki zaten onun da rallisinin bir sınırı var. E öyleyse dövize ve altına hücum mu? Beklenen ikili bir artış sarmalı, hem kurda hem de faizde. Bu da ekonomiyi ciddi biçimde zorlayacak.
ENFLASYONDA LİDERLİĞE OYNUYORUZ
TÜİK’in makyajlaya makyajlaya boya küpüne çevirdiği enflasyon rakamlarıyla bile, Türkiye gelişmiş ekonomiler arasında Arjantin ile birlikte liderliğe oynamaya devam ediyor. Arjantin’in enflasyon oranları ne kadar makyajlı bilemem, ama bu konuda TÜİK’in dünya şampiyonu olduğu kesin! Hazine ve Maliye Bakanlığı ve TCMB bile TÜİK verilerine güvenmiyor. Millet zaten her çarşı-pazara çıktığında TÜİK’e sallıyor! İşin kötüsü, enflasyonun düşeceğine yönelik hiçbir belirti de görünmüyor. TCMB’nin eğer ki rasyonel politikalar uygulaması gerekiyorsa, ilk yapması gereken yüzde 58’lik enflasyon beklentisini ciddi biçimde revize etmesi. Üstelik sadece 2023 için değil, 2024 ve 2025 için de daha gerçekçi beklentiler açıklanmalı.